Osmanlı mimarisine ait terimler

Ağırlık kulesi: Kubbe ve kemerlerden gelen baskıya dayanmalarını kolaylaştıran, içi kısmen dolu kulelerdir. Ağırlık kuleleri, camilerde kubbeyi taşıyan ana kemerlerin ve kubbenin itme gücünü karşılar. İçleri kısmen dolu olduğundan bir ağırlık sağlayarak ayakların yukarıdan kubbe ve kemerlerden gelen baskıya dayanmalarını kolaylaştırırlar. Büyük Osmanlı camilerinin önemli parçalarından biridir.

Osmanlı'nın eşsiz mimarları

Eyvan: Üstü çoğunlukla tonozla örtülü; üç tarafı kapalı, bir tarafı tamamen açık mekandır. Eyvana, Selçuklu ve Osmanlı mimarisinde cami, medrese, bîmâristan gibi binalarla birlikte evlerin planlarında sıklıkla rastlanır.

Selçuklu döneminden miras kalan 3 şifahane

Revak: Yapının avlusunda ya da dış cephesinde bina duvarına bitişik, üstü örtülü, önü açık mekandır. Çatısı sütunlarla desteklenen revak, yarı kapalı, uzunlamasına bir alandır. Dizi halinde birbirine bağlana sütun kemerler desteği sağlar. Revakların yapılma nedeni genellikle güneşten korunmayı sağlayacak bir gölgelik elde etmektir.

Kadim kentin üstü örtülü yolları "Sabbatlar"

Alem: Minare, kubbe, sancak direği gibi şeylerin tepesinde bulunan, ay yıldız ya da lale biçiminde metal tepelik. Yapıların kubbe ve külah gibi yerlerinin tepesinde, sancaklarda çoğunlukla yarım aya benzer formda bezeme elemanı, bir çeşit tepelik. Maden ya da taştan yapılmış olabilir.

Bir yerin süslemesi yahut güzelleştirilmesi için uygulanan süslemelerdir. Selçuklu mimarisinde yapıların cepheleri bezemeyle doldurulur. Osmanlı'da ise inşa edilen eserlerin bir hacim ve kütle sanatı olduğunu düşünülerek güzelliği sadelikte aramış, bundan dolayı da tezyinatta aşırıya gidilmemiştir.

İslam uygarlığında mimari eserlerin ağırlığını taşıyan kemerler