Kazım Karabekir’in sahip çıktığı yetim çocuklar
Şark Fatihi olarak tanınan Kazım Karabekir Paşa, İstiklal Harbi'nin unutulmaz isimleri arasında yer alır. Girdiği savaşları kaybetmeyen Paşa, halkının özgürlüğü için daima mücadele vermiştir. Henüz çok genç bir subayken çağın tüm zorlukları içerisinde savaşta yetim kalan binlerce çocuğu himaye etmiştir. "Yetimlerin Babası" olarak gönüllerde ve zihinlerde yer edinen Kazım Karabekir, bu kimsesiz çocuklar için okul açmış hatta bir kasaba dahi kurmuştur.
Önceki Resimler için Tıklayınız
İSTİKLAL MADALYASINA LAYIK GÖRÜLDÜ
🔸 1919 senesi, Paşa için önemli yıllardan biri olacaktır. Tarih 13 Mart'ı gösterdiğinde Erzurum 15. Kolordu Komutanlığı'na nakledilir. Erzurum onun için çok özeldir çünkü bu güzide şehirde çok kıymetli anılar biriktirir.
🔸 Paşa, Ermeniler ile yapılan Gümrü Antlaşması'nda yer alır. Doğu'ya geldikten sonra burada gösterdiği başarılardan ötürü taçlandırılır ve "İstiklal Madalyası" ile ödüllendirilir.
Kazım Karabekir'in tarihe şerh düşen 14 hatıratı
*Gümrü Antlaşması
Gümrü Antlaşması, Kurtuluş Savaşı sırasında Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Ermenistan arasında 3 Aralık 1920'de imzalanan antlaşmadır.
*İstiklal Madalyası
İstiklal Madalyası, Kurtuluş Savaşı'nda yararlılık gösteren askerlere ve sivillere, o dönemde milletvekili olanlara, savaşa katılan alayların sancaklarına, Erzurum ve Sivas kongrelerine katılanlara, İstiklal Madalyası Kanunu adlı özel bir yasaya göre verilen madalyadır.
YETİMLERİN BABASI
🔸 Kazım Karabekir Paşa, İstiklal Harbi'nin devam ettiği dönemde bir yandan Doğu Anadolu'yu Rus ve Ermenilerden temizlerken bir yandan da savaşın en büyük mağdurları olan yetim ve öksüz çocukları himaye eder.
🔸Erzurum'dan Trabzon'a giderken Bayburt mevkiinde yetim bir çocuk ile karşılaşır. Hali perişan olan bu çocuğu gördükten sonra yetim çocukları himaye etme kararı alır. O anki ruh halini ise şöyle anlatır: "Şark'ta beni bekleyen sonsuz ve nazik işlerin güçlüğüne rağmen ben bakımsız yavruları büyük bir şefkatle bağrıma baştım ve onlara hakiki ve pek şefik bir baba oldum."
🔸 Yaşadığı bu trajik olaydan sonra Paşa, Doğu illerinden ne kadar savaştan etkilenen çocuk varsa hepsinin toplatılması emrini verir. Yetim çocuklardan oluşan grubu ziyaret etmeye gittiğinde şunları söylemiştir: "Zavallılar sevinçten bağrışıyorlar, dualar ediyorlar, etrafımdan ayrılmak istemiyorlardı."
KİMSESİZ ÇOCUKLARI HİMAYE ETMESİ
🔸 Paşa, geçtiği şehirlerdeki okullara da uğrar ve eğitim kurumlarının durumlarını gözlemleyip ilgili makamlara bildirir. Fakat gerekli geri dönüşleri alamayınca kendisi harekete geçmeyi düşünür.
🔸 Terhis dolayısıyla boşaltılan kadrolara, Erzurum Darüleytamlarına yerleştirilen kimsesiz çocuklardan yaşı 12 ve üstü olan 33 çocuğu alarak iki kolorduluk sanayi birliğine verir.
🔸 Doğu illerinden toplanan çocukları himayesi altına alan Kazım Karabekir, onları tıpkı bir asker gibi eğitir. Bu çocuklar bir yandan okuma - yazma öğrenip diğer yandan da ayrıldığı sanayi koluna göre, kunduracı, saraç, terzi çıraklığı yapar.
Kazım Karabekir'in bakımını üstlendiği Gürbüz Çocuklar Ordusu
ÇOCUKLARIN BAYRAMI
🔸 Paşa yine sanayi birliklerinin boş alanlarını gördüğünde İstanbul Hükümeti Harbiye Nezareti'ne bildirmek üzere bir telgraf çeker ve bu yerlerin yetim ve öksüz çocuklar için doldurulmasını talep eder. Teklifin kabul edilmesinin ardından tam 500 çocuğun hayatına dokunmuş ve onları zorlu yaşamın kollarından çekip almıştır.
🔸 Yetimlerin babası, Erzurum'da bulunan Kars Kapısı Meydanı'nda, kimsesiz çocukların ilk bayramı olan İdman Bayramı kutlaması yaptırır. Kutlamada kimsesiz çocuklar, davetliler önünde hazırladıkları gösterileri sunarlar.
↪ Ertesi gün ise "Sanayi Gürbüzleri Ordusu'nun" kuruluşu gerçekleşecektir.
🔸 Kimsesiz çocukların bakımları, eğitimleri, beslenmeleri neredeyse her şeyleri ile ilgilenmeye gayret eden Karabekir, bununla ilgili de her desteği sağlamayı kendine görev bilmiştir.
BÜTÜN YETİMLERİN BABASI
🔸 Paşa, kimsesiz çocuklara hem eğitim vermek hem de onların sığınacakları bir çatı olması adına, Erzurum Çocuklar Ordusu Teşkilatı'nı kurar. Yetimlerin babası o gün ki duygularını şöyle anlatmaktadır:
"Ben bugün bu manzara karşısında çeşitli duygularımın derecesini bir kelime ile hulasa edebilirim: Hayatımda ufak büyük siyasi, ilmi ve askeri hayli muvaffakiyetler gördüm. Hiçbirinde bu kadar ruhumun vicdanımın derinlerine kadar bir haz ve neşe yapana rastlamadım."
🔸 Daha sonra Kazım Karabekir Paşa, Sarıkamış Çocuklar Kasabası fikrini hayata geçirir. Hiçbir yetimi birbirinden ayırmayan Şark Fatihi, Trabzon Ermeni Yetimhanesi'ni de kurar. Hatta Ermeni yetimlerinin ona "baba" dedikleri de bilinmektedir.
🔸 Kazım Karabekir'in kimsesiz çocukların eğitimi için açtığı okullar: Erzurum Ana Mektebi, Sanayi Mektebi, Leyli Eytam-ı Askeri İbtidai Mektebi, Alay Mektebi, Sıhhiye Mektebi, Sarıkamış Askeri İdadisi, Sarıkamış Ana Mektebi
