Arama

İstanbul'da açılan ilk tebhirhane: Gedikpaşa Tebhirhanesi

19. yüzyılda bulaşıcı hastalıklarla mücadelede kullanılan en yaygın yöntem "tebhirhane" denen merkezlerde uygulanıyordu. Peki, Gedikpaşa Tebhirhanesi'nin, imparatorluk topraklarında görülen kolera salgını karşısında İstanbul'da açılan ilk tebhirhane olma özelliğini taşıdığını biliyor muydunuz? Sizler için, bir yılda toplam 89.970 mekanı ve 182.631 parça eşyayı dezenfekte eden Gedikpaşa Tebhirhanesi hakkında bilinmeyenleri derledik.

Tebhir buhar, buğu manası gelir. Tebhirhane ise buğu evi, buhar evi anlamını taşır. Teknik olarak tebhirhane iki ana bölümden meydana gelir. Birinci bölüm temiz bölüm iken, ikinci bölüm bulaşık bölümüdür.

İki bölümü ayıran duvara bir "etüv makinesi" yani dezenfekte amaçlı laboratuvar fırını yerleştirilir. Bu etüv makinesinin tebhirhanenin iki bölümü olan bulaşık ve temiz bölümlerine açılan iki kapağı bulunur.

Bir yerden hastalık ihbarı geldiğinde tebhirhanede çalışan görevliler hastalığın bulunduğu yere özel arabalarla gider. Orada dezenfektanlı korunaklı özel elbiselerini giyinip, söz konusu evdeki bütün eşyaları toplayıp tebhirhaneye getirir.

Taşınmayan eşyalar ise merkezin bulaşık bölümünden içeri alınır, etüv makinesinin içine giren eşyalar, 110 derece basınçlı su buharında bir buçuk dakika bekletilerek mikroplardan arındırılmış bir halde etüv makinesinin temiz bölümünden çıkartılarak tekrar ev sahibine teslim edilirdi.

Bu anlamda Gedikpaşa Tebhirhanesi, imparatorluk topraklarında görülen kolera salgını karşısında İstanbul'da açılan ilk tebhirhane olma özelliğini taşır.

19. yüzyılın sonlarında baş gösteren kolera ile mücadele için açılan tebhirhaneler, uzun yıllar bu hastalıkla mücadeleye devam eder.

Tesis, 1893 yılında içine yerleştirilen etüv makineleri, yani buharlı dezenfekte makineleriyle hizmete geçer. İstanbul halkının korkulu rüyası haline gelen kolera hastalığının hızı bu tebhirhanelerle kesilirdi. Gedikpaşa Tebhirhanesi'nde bulunan etüv makineleri de hastalığın bulaştığı evlerden getirilen eşyaları 110 derece sıcaklıktaki su buharı ile temizleyerek mikroplardan arındırılırdı.

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN