Arama
Deprem sonrasında psikolojik destek nasıl sağlanır?
Ani şekilde maddi ve manevi kayıplara sebebiyet veren afetlerden birisi olan deprem, ülkemizin acı bir gerçeğidir. Sık sık yaşanan depremlerle canlarımız yitirilirken, depremler yitirilen canların yakınlarında ve buna şahit olan herkesin yüreğinde büyük yaralar açıyor. Bu travmalar, kimilerinde kalıcı izler bırakıyor. Bu yüzden deprem sonrasında psikolojik desteğin sağlanması oldukça önemli bir ihtiyaçtır. Peki psikolojik ilk yardım nedir? Sizler için hazırladık...
*Birincil travma nedir?
↪ Travmaya doğrudan maruz kalan, depremi, sarsıntıyı hissetmiş bu durumun içinde bulunan kişiler birincil travma yaşar.
*İkincil travma nedir?
↪ İkincil travmaya maruz kalanlar ise depremin olduğu yerdesiniz, depremde yıkılan binaların içinde değilsiniz fakat yakınlarınız var.
*Üçüncül travma nedir?
↪ Üçüncül travma ise medya ve haberler üzerinden, daha çok uzaktan maruz kaldığımız travmaya denir. Burada başka bir canlının yaşam ile ilgili tehdit almasına şahit olma durumu söz konusudur. Bu bizde bizim de başımıza gelebilir duygusunu uyandırırarak kaygı, korku gibi duygusal tepkiler oluşturabilir.
🔸 İkincil ve üçüncül travmaya maruz kalanlarda duygusal tepkiler değişir. Zihin karışıklığı, konsantrasyon bozukluğu görülebilir. Çünkü aklımız afet bölgesinde, bir yerlerde bir şeyler oluyor, önemli ve acil bir durum var.
🔸 Afet durumunun belirsizlik içermesinden dolayı konsantrasyon problemleri, dikkat problemleri, sinirlilik, öfke, kaygılılık hâli, içe kapanma veya çok fazla konuşma isteği oluşabilir. Burada ruh sağlığı açısından önemli olan nokta günlük yaşamla (yani rutinleri devam ettirmekle ), afet hakkında bilgi alma konusundaki dengeyi doğru kurmadır.
Travma sonrası stres bozukluğu yaşadığımızı nasıl anlarız?
🔸 İnsanların yoğun stresli bir durum yaşamasından sonra ortaya çıkabilen sendroma travma sonrası stres bozukluğu denir.
🔸 TSSB yaşayan kişilerde uyku problemleri, öfke patlamaları, hafıza problemleri ve duygusal küntlük çok sık görülür. Sosyal yaşama adapte olmak istememe (işe gitmek istememe, ev işi yapmak istememe gibi) hâli yaşıyorsak, sürekli olayla ilgili sahneler, olaylar bir fotoğraf gibi zihnimize geliyorsa travma olmuşuz ve travma sonrası stres bozukluğu yaşıyoruz demektir.
*Duygusal küntlük nedir?
Duyguların dışa vurumun azalması, hissizlik, toplumdan uzaklaşmak gibi belirtileri olan bir duygu durumudur.
Deprem sonrası yaşanan travmalar çocuklara nasıl yansır?
🔸 Çocuklar için deprem sonrası güvenliklerinin tehlikeye giriyor olması, yaşam için tehdit edici bir unsurdur. Evinin, okulunun, arkadaşlarının evlerinin yıkılabileceği duygusu çocuklarda güvensizlik duygusu oluşturur.
🔸 Çocukları bu konuda bilgilendiriyor olmamız oldukça önemlidir. Çocuğun ihtiyaçlarını sormak, duygularından bahsettirmek gibi. Çocuk duygularını ifade edemez, "bilmiyorum" derse ona resimlerle ya da oyun aracılığıyla duygularını ifade ettirmeye çalışmak oldukça önemlidir.
🔸 Travma yaşayan çocuklarda çok fazla konuşma, konuyu tekrar tekrar anlatma durumu görülebilir. Böyle durumlarda anlatmayı kesmemeli, konuyu geçiştirmeye çalışarak üstünü kapatmamalıyız.
🔸 Çocuğa seni tanıyorum, anlıyorum, senin yanındayım mesajlarını verebilmek çocuğun yaşadığı güvenlik tehdidini en aza indirecektir.
🔸 Çocukları deprem ile ilgili medya paylaşımlarından uzak tutmalı, depremle ilgili haberler yayınlayan televizyonun gün boyu açık olmamasına dikkat etmeliyiz. Çünkü çocuklar özellikle 6 yaş öncesinde ölüm, kayıp soyut gibi kelimeleri anlamlandırmada sorun yaşarlar.
🔸 Bazı çocuklar duygularını fiziksel şikayet olarak ifade eder. Karın ağrısı, baş ağrısı, yeme bozukluğu gibi şikayetler bu süreçte artar. Çocuk burada duygusal bir karmaşa yaşıyor ve bunu kendi dilince bedeniyle ifade etmeye çalışıyor.