Arama
Bir insan hırsından dolayı neler yapabilir?
Hırs duygusu, kişinin gelişimi ve insani ilişkilerine olumsuz etkilere neden olan zaaflardan birisidir. Bir şeyi elde etmek için olağanca gücüyle, haram helal ayırdına girmeden koşturmaya neden olan bu haslet, evvela kişinin kendisine daha sonra çevresindekilere zarar vermesine sebep olur. Hırs ancak Kur'an'ın sunduğu manevi ilaçlarla tedavi edilebilir.
Hırs nedir?
➤ Akademik olarak "bir şeyi ciddi arzulama, elde etmek için yoğun çaba sarf etme" gibi anlamlara gelen hırs, insanoğlunun pek çok farklı konuda özellikle rızık hususunda zaafa düştüğü önemli bir psikolojik bozukluktur.
➤ Bir hududa sığdırılmadığı vakit insanın, ailesine ve çevresine karşı olumsuz etkilere sebep olan bu manevi hastalık, en başta bireyin kendisini içten içe hırpalar ve diğer psikolojik bozuklukların ortaya çıkmasına sebep olur.
➤ Doymak bilmeyen açlığa, sınırsız bir tatminsizliğe neden olan hırs, insanın adeta sadece peşinde koşturduğu ideal için yaşamasına ve başka bir şeyi gözünün görmemesine neden olur.
➤ Helal olanla yetinmenin, Cenab-ı Hakk'ın takdir ettiğine kanaat etmenin önündeki en büyük engel olan bu haslet, insanın kulluk bilincinin de önüne geçer ve kişinin içerisinde yer edinir.
Hırsın zararları nelerdir?
➤ İnsanın helal yollarla ulaşmak istediği şeyler, hırs olarak değerlendirilmez. Helal yollardan uzaklaşıldığı vakit hırs, insanın aklını devre dışı bırakarak onu sabırdan, şükürden ve kanaatten mahrum bırakır.
➡ "Mala, mülke hırslı olmak cimrilik hastalığına sebep olur. Yığdıkça yığar, saydıkça sayar. Mala haris olan ne yer ne de yedirir. "Sonra da o hırsla daha da artırmamı umar." (Müddessir Suresi, 15. ayet)
(x) ➡ Tefsiri: "Nimete karşı şükretmek, nimet sahibine minnettar olmak en yalın ahlâkî ödevlerden biri, akıl ve adalet gereğidir. Sıradan birinin alelâde yardım ve iyiliğine bile minnettar olup teşekkür ederken varlığımızı, hayatımızı, sahip olduğumuz, yararlandığımız her türlü maddî ve mânevî nimet ve imkânları lutfeden Allah'a minnettar olmamak, şükretmemek, ibadet ve itaat etmemek büyük bir nankörlüktür; özellikle Allah'ın varlığını ve birliğini tanımamaktan da öte giderek inkâr, şirk ve zulüm hareketlerine öncülük etmek bütün nankörlüklerin ve haksızlıkların en ağırı, en vahimidir."
Hırstan kurtulmak mümkün müdür?
➤ Hırs, cimrilik hastalığını da beraberinde getirir. Kişi zamanla her zaman ihtiyaç içerisinde olduğuna, bu yüzden kimseye yardım edemeyeceğine kendi kendini inandırır. Hırs git gide bünyeden ayrılamayacak bir hal alır.
➤ Peygamber Efendimiz (SAV) insanlık için bu illetten nasıl kurtulunacağını hadis-i şerifleriyle açıklamış, hırs hastalığına düşenlere manevi reçeteler sunmuştur.
➡ "Âdemoğlu için iki vâdi dolusu mal olsaydı, mutlaka bir üçüncüyü isterdi. Âdemoğlunun iç boşluğunu ancak toprak doldurur. Allah tevbe edenleri affeder."
(x) (Buhârî, Rikâk 10 / Müslim, Rikak 116 / Tirmizî, Zühd 27)
Hırs ile azim arasındaki fark nedir?
➤ Azim ile hırs birbirine yakın hasletlerdir. Bu iki birbirine ilişkin kavram arasındaki fark ibadet ve marifet ile ölçülür. Hırs insanı harama götürüp, kötülüklere sevkederken; azim helal kazanmaya ve harcamaya şevk ve gayret verir.
➤ Arzulanan istek için gösterilen gayret helal sınırını aşar ve harama götürür ise o şey azim olmaktan çıkıp menfi olarak hırs sınırına girer.
➤ Hırs ile hareket eden insan hedefine ulaşırken haram ve helale dikkat etmez. Bilakis azimde de maksada ulaşmada sadece helal noktasında hırs gösterilir.