Şairlerin dizelerinden melodiye dönüşen şiirler
Müzik her zaman uyum ve sürekliliği sağlayacak ritmi bozmayacak armoni ve melodiyi bulmanın peşindedir. Bir edebiyatçının da en fazla kullandığı malzeme ritim ve ölçüdür. Müzik ve edebiyat bu anlamda söz ile sesin ahenkli dansından esinlenerek birbirini doğurur. Abdurrahim Karakoç, Necip Fazıl, Yahya Kemal gibi önemli şairlerin dizeleri de, söz ve sesin ahenkli dansına eşlik ederek melodilere dönüşmüş önemli eserler arasında yerini almıştır.
Özellikle şiirlerden bestelenen şarkılar, hem müziğin hem de şiirin yeniden ifade edilmesiyle birlikte dönüşmüş, varlığını yeni alanlarda yaşatmaya devam eder. Bizim şiirimizde de bestelenerek şarkılara dönüşen pek çok şiir yer alır. Şairlerin dünyasının müzikle yakın temas kurduğu gerçeği, bu gibi bestelerle bir kez daha kendini gösterir.
Abdurrahim Karakoç
Sarı saçlarına deli gönlümü
Bağlamışlar, çözülmüyor Mihriban.
Ayrılıktan zor belleme ölümü
Görmeyince sezilmiyor Mihriban.
Şiir: Cahit Sıtkı Tarancı
Ne doğan güne hükmüm geçer,
Ne halden anlayan bulunur;
Ah aklımdan ölümüm geçer;
Sonra bu kuş, bu bahçe, bu nur.
Ve gönül Tanrısına der ki:
– Pervam yok verdiğin elemden;
Her mihnet kabulüm, yeter ki
Gün eksilmesin penceremden!
Güftesi Sivaslı Âşık Agahi'ye, bestesi Neşet Ertaş'a ait "Seher vakti çaldım yârin kapısını" türküsünde "Sürmeli" kelimesi göz boyası, değerlendirmek, tapınmak, çok sevmek ve bir bineğe binip gitmek mânâsında olmak üzere tam dört farklı anlamda kullanılmıştır.
Neşet Ertaş, Seher vakti çaldım yârin kapısını
Âşık Agahi
Seher vakti çaldım yârin kapısını
Baktım yârin kapıları sürmeli
Boş bulmadım otağının yapısın
Çıkageldi bir gözleri sürmeli
Aslanım eller eller
Kokuyor güller güller
Ne bilsin eller eller
Perişan haller ey
Yahya Kemal Beyatlı
Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul
Görmedim gezmediğim, sevmediğim hiç bir yer
Ömrüm oldukça gönül tahtına keyfince kurul
Sade bir semtini sevmek bile bir ömre bedel
Nice revnaklı şehirler görünür dünyada
Lakin efsunlu güzellikleri sensin yaratan
Yaşamıştır derim, en hoş ve uzun rüyada
Sende çok yıl yaşayan, sende ölen, sende kalan…
Münir Nurettin Selçuk, Sana dün bir tepeden baktım aziz İstanbul dinlemek için tıklayın.
Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında;
Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum.
Yolumun karanlığa saplanan noktasında,
Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum.