Arama

Nobel Ödülü ile ilgili 15 ilginç gerçek

Tarihin en ilginç ironilerinden biri, Nobel Ödülü kavramını bulan kişinin aynı zamanda "dinamitin babası" olmasıdır. Tarih ilerledikçe savaşlar dünyanın en önemli ögesi haline geldi. İnsanlar çocuklarına bu savaşları öğreterek büyüttü. Günümüzde artık barış değil, savaş ödülleri veriliyor. İşte Nobel Ödülü ile ilgili 15 ilginç gerçek...

Nobel ailesi birçok hayatın son bulmasına sebep oldu. Bir deney sırasında fabrikalarındaki patlamada küçük kızları hayatını kaybetti. Ama Alfred Nobel bu büyük kayba rağmen vazgeçmedi ve bugün dinamit olarak bildiğimiz patlayıcı icat edip geliştirdi.

Alfred Nobel'in dinamit buluşunu bu kadar önemli kılan ise patlayıcı maddeden ziyade bu patlayıcıları kontrol edebilmesiydi. Çünkü o zamana dek nitrogliserin bazlı patlayıcılar vardı yani istenildiği alan istenildiği kadar zarar vermek oldukça zordu.

Alfred Nobel kısa sürede 100 kadar fabrikanın ve çok büyük bir servetin sahibi oldu. Ne yazık ki ismi bu başarılar yerine ölüm, patlama ve savaş ile hatırlanacaktır. Onun buluşu insanlığın aynı anda çok daha fazla insanın öldürülmesine sebep olacaktı.

Alfred Nobel'in bu dünyaya kattığı iki önemli şey vardı. İlki savaşlarda kullanılacak en önemli araçlardan biri olan dinamitin icadıydı. İkincisi ise Nobel Ödülleri'dir. Bu ödüllerin verildiği alanlardan biri insanların savaşı engellemeye itmesini amaçlasa da amacını karşılayamıyor.

10 Aralık 1896 yılında hayatını kaybeden Alfred Nobel vasiyetinde "tıp, fizik, kimya, edebiyat ve barış" alanında insanlığa büyük hizmet sağlamış kişilere Nobel Vakfı aracılığıyla ödüller verilmesini istedi. "Bana kalsa tüm silahları cehenneme yollardım, silahların ait olduğu yer orasıdır" diyen bir kişi bütün insanlığın yaşamını tehdit edecek bir patlayıcının keşfini yapmış olması ironiktir.

Barış kategorisi neden ve nasıl çıktı sorusuna gelirsek, Alfred Nobel'in icat etmiş olduğu dinamit ve balistik gibi tahrip edici maddeleri icadına karşın bir telafi, bir tazmin çabası olduğu yönündedir.

ABD Başkanı Barack Obama'nın da 2009'da Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmesi dünya kamuoyunda büyük yankı uyandırmıştı. Göreve başlamasının henüz dokuzuncu ayında, böylesine önemli bir ödüle layık görülmesi Obama'nın kendisini de şaşırtmış, "Akademiden böyle bir karar beklemiyordum" ifadeleri uzun süre gündemde kalmıştı.

Komite Obama'nın yaptıklarıyla bu ödülü hak ettiğini savunsa da Obama'nın özellikle Irak ve Afganistan'daki politikaları tepki çekmişti. Üstelik Obama, ABD ordusunun başkomutanıydı ve ordu hala savaştaydı.

Kazananın ödülü kabul ettikten sonraki altı ay içerisinde halka açık bir konferans vermeleri gerekiyor. Ayrıca ödülü kazananların gece kıyafeti giymeleri şart.

Tarihin en tartışmalı 'Nobel' ödülü

Bugüne kadar Nobel Barış Komitesi'ne yapılan en sert eleştirilerden biri 1973 yılında gerçekleşti. Avrupa'da yükselen İslamofobi'nin dili haline gelen ve Müslümanları ötekileştirmede bir basamak olan "Medeniyetler Çatışması" tezi ile ünlenen Henry Kissinger'a o yıl, Nobel Barış Ödülü verildi.

Gerekçe ise Vietnam'da barışı sağlamak için gösterdiği çabaydı. Komite bu kararı ile kamuoyunda ve dünyada yükselen sesler ile karşı karşıya kaldı. Çünkü Henry Kissinger, Vietnam'da barışı sağlamak yerine Vietnam Savaşı'nın bizzat mimarıydı.

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN