Mevlid-i Şerif'in yazılış hikayesi
Halk arasında bilinen en eski Mevlid-i Şerif olan Vesîletü'n Necât yani "Kurtuluş Vesilesi" Peygamber aşkı ile yanıp tutuşan Süleyman Çelebi'ye aittir. Asırlardır camilerde ve evlerde okunan Mevlid-i Şerif, bilhassa Hz. Muhammed'in (SAV) doğum günü olan hicri takvime göre Rebiülevvel ayının 12. gecesi büyük bir şevkle okunmakta. Peki, bu Mevlid-i Şerif'i diğer eserlerden ayıran özellik ne? İşte, Mevlid-i Şerif'in yazılış hikayesi...
🔸 Mevlid-i Şerif asırlarca evlerde ve camilerde Hz. Muhammed'i (SAV) anmak için okunur. Bilhassa sevgili Peygamberimizin (SAV) doğum günü olan hicrî takvime göre Rebiülevvel ayının 12. gecesi büyük bir şevkle icra edilir.
🔸 Edebiyatımızda Mevlid, Peygamber Efendimizin (SAV) doğumuyla ilgili yazılan şiirlerin geneline verilen isimdir. Fakat zamanla bu tür, Süleyman Çelebi'nin eseri Vesîletü'n Necât ile özdeşleşmiştir.
🔸 Türklerde Mevlid geleneğini, Oğuz Türklerine dayanan Ebû Saîd Muzafferüddin Gökbürü başlatmıştır. Gökbörü'nün Hz. Peygamberin (SAV) doğum yıl dönümlerinde, düzenlemeye başladığı mevlid merasimleri onu İslam dünyasında büyük bir ün yakalamasına neden olmuştur.
🔸 Selçuklu hükümdarı Nureddin Zengî'nin 1170 senesinde Musul'u alması ile birlikte buraya Câmiun-Nûrî inşa edilmiş. Devamında ise bu camide mevlid törenleri tertip edilmiştir.
🔸 İşte, o günden itibaren mevlid kutlamaları İslam beldelerinde bir gelenek haline gelmiştir. Osmanlılarda ise III. Murad devrinde ilk kez resmi olarak kutlanmış. Sultan Ahmed Camii'ndeki kutlamalara; padişah, şeyhülislam, sadrazam, vezirler gibi önemli devlet mertebesinde olanlar katılmaya ihtimâm gösterirlerdi.
🔸 Osmanlı'da bilinen ilk mevlid Süleyman Çelebi'ye ait olan Vesîletü'n Necât'tır. Bu eser, en çok mevlid okunan özelliğini taşıyor. Peki, bu eser nasıl yazıldı?
🔸 Öncelikle Süleyman Çelebi'nin kim olduğuna bakalım. Mevlid'in yazarı, 1351 senesinde Bursa'da dünyaya gelmiş. Buharalı Emir Sultan'ın öğrencisi olduğu bilinen Çelebi, iyi tahsil almıştır.
🔸 Çelebi, Bayezid döneminde önce Divan-ı Hümayun imamı ardından da Bursa Ulu Camii'nin imamı olmuş. Vesîletü'n Necât gibi bir metnin sahibi olan Süleyman Çelebi, zamanla Osmanlı saraylarında fikri sorulan bir şahsiyet olmuştur.
🔸 Anne tarafından Şeyh Edebâli'nin torunu, baba tarafından ise Sultan I. Murad'ın veziri Ahmed Paşa'nın oğludur. Osmanlı devletinin varlığının ne denli önemli olduğunun farkında olan bir kimsedir Süleyman Çelebi.
🔸 Hem bir din alanında hem de fenni ilimlerle alakadar olan Mevlid yazarı, 73 yaşındayken hayata gözlerini yummuştur. Geriye ise asırlardır akıllardan çıkmayacak, unutulmaz eseri kalmıştır.
