Mevlana ve Şeb-i Arus
66 yıllık yaşamı ile Anadolu'ya damga vuran Mevlana Celaleddin Rumi, vefatının 748. yılında farklı etkinliklerle anılmaya devam ediyor. Mesnevi ve Divan-ı Kebir gibi büyük eserleri ile yüzyıllardır Müslümanlara farklı bir bakış açısı sunan Mevlana, eserleri ile yaşamaya devam ediyor. Vefatını "Şeb-i Arus" olarak tarif eden büyük mutasavvıf vefatının 478. yılı vesilesiyle pek çok etkinlik ve program ile anılıyor. Mevlana kimdir? Mevlana eserleri, mesnevi, Divan-ı Kebir, Şeb-i Arus...
📍 Horasan bölgesindeki ilim merkezlerinden olan Belh'te 1207 senesinde dünyaya gelen Mevlana'nın adı Muhammed'dir. Mevlana, "Efendimiz" anlamına gelen bir unvan, Celaleddin ise lakabıdır. Kendisine dayanan bilgiler ekseriyetle oğlu Bahaeddin Veled'in Veledname'sine dayanır. Babası Bahaeddin Veled Horasan bölgesinde büyük bir âlim olan Mevlana, siyasi sebeplerden dolayı Belh'ten göç eder. Bu göç esnasında Haremeyn, Şam, Erzincan'da bulunan Rumi, Karaman'a yerleşir. Alaaddin Keykubad'ın daveti üzerine 1229 yılında Konya'ya yerleşen Mevlana vefatına kadar burada kalır.
🔍 Bilgi Notu:
Mevlana hayatının son on yılı gibi kısa bir sürede "Mesnevi" gibi çağlar aşan bir eser ortaya koyar.
📍 Konya'da uzun yıllar talebe yetiştirerek edebi ve dini bir çevre kuran Mevlana 1244 senesinde Şemsi Tebrizi'nin gelmesi ile manevi yolculuğunu farklı bir boyuta taşır. Şemsi Tebrizi ile sema, vecd gibi hallere bürünen Mevlana zamanını bu faaliyetlere ayırdı. Knedi manevi terbiyesine yönelen Mevlana Celaleddin yazdığı eserler ve sohbetleri ile Anadolu'da farklı bir hava oluşmasına ve tasavvuf kültürünün gelişmesine vesile oldu.
(x) 🔍 Bilgi Notu:
Mevlana büyük bir şair ve mutasavvıf olarak Anadolu'yu mayalayan gönül erleri arasında bulunur.
📍 Düğün gecesi olarak bilinen "Şeb-i Arus" tabiri, Mevlana ile özdeşleşen bir tabir. Mevlana ölümüne "Şeb-i Arus" diyerek bu dünyanın geçici bir sürgün olduğunu belirterek bağlılarına büyük bir mesaj verir. Ölüme "düğün gecesi" demek insanın kökünü dayamasını anlatan bir varlık tasavvurunun karşılığıdır. Mevlana Allah Teâla'ya olan bağlılığını ölüm ile taçlandırır. Mevlana ölümü, yegâne varlık olan Allah'a (CC) kavuşmak için bir araç olarak görür.
(x) 🔍 Bilgi Notu:
Mevlevi dergahlarında yapılan anma töreni olan "Şeb-i Arus", 1950'li yıllar itibariyle halka açılmıştır.
📍 Ölümü düğün olarak görebilmek irfani köklere dayanan bir yaşam sürmeyi gerektirir. Mevlana yazdıkları ve yaşantısı ile Müslümanların etrafında toplandıkları bir karakterdir. Bağlıları onu farklı bir noktaya yerleştirmiş ve eserlerinin dünya çapında şöhrete ulaşmasına katkı vermişlerdir. Ölüm en hakikatli gerçek, insanlara acıyı hatırlatan bir mefhumdur. Mevlana Allah'tan (CC) gelen ölümü rıza ile karşılaşarak "Şeb-i Arus"una kavuşmuştur.
(x) 🔍 Bilgi Notu:
Mevlana'nın lakabı Celaleddin'dir. Asıl adı Muhammed b. Hüseyin el- Belhi'dir.
📍 7-17 Aralık tarihleri arasında Konya'da düzenlenen "Şeb-i Arus" törenleri bu sene Mevlana'nın vefatının 748. Yılını temsil ediyor. Bu seneki programın ana teması ise irfan.
Düşünceleri ve şiirleri tüm dünyada geniş kitlelerce karşık bulan Mevlana Celaleddin Rumi, vefatının 748. Yılında Konya'da düzenlenen etkinliklerle anılıyor. Etkinlikler çerçevesinde ziyaret, ayin-i şerif, musiki dinletisi, dualar, sergiler, paneller, sempozyumlar ve sohbetler ile Mevlana'nın öğretilerinin yaşatılmaya devam edilmesi amaçlanıyor.
Mevlana'ya ilham veren İranlı şair ve düşünür: Feridüddin Attar
