Bir fotoğrafın gerçek hikayesi
I. Dünya Savaşı, tüm dünya için daha evvel görülmemiş ölçüde muazzam bir yıkım getirdi. Bu kanlı savaş sırasında insan haklarına, insan onuruna sahip çıkan yine Osmanlılar oldu. Savaş sırasında destanlaşan "onbeşliler" ise milletimizin hafızasında hala sıcak bir yara olarak kalmakta. Fikriyat titiz bir çalışma ile yıllardır yanlış bilinen bir gerçeği ortaya çıkardı.
▪ I.Dünya Savaşı'nda İttifak Devletleri içerisinde bulunan Osmanlı, kendi toprakları üzerinde farklı devletlere karşı savaştığı gibi Romanya - Galiçya gibi cephelerde müttefiklerini desteklemiştir.
▪ Savaş boyunca her cephede Osmanlı askerlerinin fedakarlık, şecaat ve kahramanlık hikayeleri anlatılmıştır. Diğer tüm kavimler savaş boyunca insanlık suçu işlerken Osmanlılar, İslam dairesinin nezaketini müdafaa etmişlerdir.
▪ I. Dünya Savaşı boyunca Osmanlı Devleti pek çok cephede savaşmış, bu sebeple sözlü ve yazılı kültürümüze birçok hikaye eklenmiştir.
▪ Bu hikayelerden en bilinen, en çok öne çıkanı ise 1315 doğumluları ifade etmek için kalıplaşan "onbeşliler" oldu. Günümüzde bir oyun havası olarak bilinse de bu eser aslında bir ağıttır.
▪ Hicri 1315 doğumlu olanların hikayesinin anlatıldığı bu eser, Anadolu'da bugün dahi söylenmektedir. Ama bilinenin aksine "onbeşli" ifadesi on beş yaşında ve Hicri 1315 doğumlu oldukları için kullanıldı.
▪ Savaş boyunca ciddi manada insan kaybı yaşandığı için Sultan Reşad yayınladığı bir emirle 1315 doğumluların askere katılabileceğini söyledi ve o sırada on sekiz yaşında olan gençler orduya katıldı.
▪ Fikriyat olarak ciddi bir araştırma sonucunda önemli bir bulguya ulaştık. Kamuoyunda "onbeşliler" olarak bilinen fotoğraf aslında "onbeşliler"e ait değil.
▪ 12 Nisan 1923 tarihinde Tevhid-i Efkar gazetesinde yayınlanan bir haber, esasında fotoğrafın "onbeşli"lere ait olmadığını ortaya çıkardı.
Tevhid-i Efkar gazetesi
▪ 15 Haziran 1921 ile 6 Mart 1925 tarihleri arasında yayınlanan siyasi bir gazetedir. Velid Ebuzziya'nın başyazarlığını yaptığı gazete, Kurtuluş Savaşı'nı destekleyen ve merkezi İstanbul'da bulunan bir kurum olarak bilinir.
(x) Velid Ebuzziya kimdir?
(x) Osmanlı enteletüel camiasını unutulmaz ismi Tevfik Ebuzziya'nın oğlu olan Velid Ebuzziya, 1884 - 1945 yılları arasında yaşamıştır. İyi bir yayıncılığın yanında yazar da olan Ebuzziya; Tasvir-i Efkar, Tevhid-i Efkar ve Zaman gazetelerini yayınlayarak kültür dünyamıza önemli katkılar sunan önemli bir isimdir.
