Bir dava adamı: Necip Fazıl Kısakürek

'Bir gün akşam olur biz de gideriz, kalır dudaklarda şarkımız bizim.' 🔹🔹 ◼ Necip Fazıl Kısakürek, 26 Mayıs 1904 yılında İstanbul'da doğdu. Babası hukukçu Abdülbaki Fazıl Bey, annesi Girit ensarlarından bir ailenin kızı olan Mediha Hanım'dı. Ailesi ona Ahmet Necip ismini verdi. 4-5 yaşlarındayken büyükbabasından okumayı öğrendi. Büyükannesinin etkisiyle tutkulu bir okuyucu haline geldi. İlköğrenimine farklı okullarda devam etti. Sırasıyla Fransız Frerler Mektebi, Amerikan Koleji, Emin Efendi Mahalle Mektebi, Rehber-i İttihat Mektebi, Büyük Reşit Paşa Numûne Mektebi okullarında okudu. ◼ 5 yaşındaki kardeşinin vefatından sonra annesinin vereme yakalanmasıyla ailecek Heybeliada'ya taşındılar. Bu sebeple ilköğrenimini Heybeliada Numûne Mektebi'nde tamamladı. 1916 yılında Deniz Harp Okulu'nda sınava girdi. Yahya Kemal Beyatlı, Ahmet Hamdi Akseki, Hamdullah Suphi Tanrıöver gibi isimlerle burada 3 yıl eğitim aldı. Necip Fazıl'ın düşüncelerine zıt olan bakışa sahip olan Nazım Hikmet de onunla aynı okuldaydı. Necip Fazıl Kısakürek'ten 100 Alıntı 'Yum gözünü, kalbine her an yokluğu üfür ! Kendinden geçmek iman, kendinde olmak küfür..' 'Kendini dünyalar kadar değerli zannedenlere kısa bir not! Dünya beş para etmiyor.' 🔹🔹 ◼ Necip Fazıl, 12 yaşında şiirle ilgilenmeye başladı ve Deniz Harp Okulu'nda Nihal isminde bir dergi çıkararak yayımcılık hayatına başladı. Yine aynı dönemde İngilizcesini geliştirerek Lord Byron, Oscar Wilde, William Shakespeare gibi Batılı yazarların eserlerini orijinal dilinde okudu. Fazıl ismini kullanmaya da bu okulda başladı. Harp Okulu'na ilave edilen dördüncü yılı tamamlamadan okuldan ayrıldı. İstanbul'un işgali sırasında annesi ile birlikte Erzurum'daki dayısının yanına giden Necip Fazıl, bu arada henüz genç yaşta olan babasını kaybetti. Necip Fazıl Kısakürek'ten 22 alıntı ile O ve Ben 'Bu gidişle, utanmaktan utanan bir nesil gelecek.' 'Her ağızda, her telde fanilik diriltisi, sonunda tek bir şarkı, tabutun gıcırtısı…' 🔹🔹 ◼ Daha sonra hukuk fakültesinde yükseköğrenimine başladı ve Edebiyat Medresesi Felsefe Şubesi'ne girdi. Bu okulda Ahmet Haşim, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Faruk Nafiz, Ahmet Kutsi gibi dönemin ünlü edebiyatçıları ile tanıştı. Yakup Kadri ve arkadaşlarının çıkardığı Yeni Mecmua dergisinde ilk şiirleri yayımlandı. 1924 yılında Maarif Vekâleti'nin açtığı sınavda başarılı bir sonuç aldı ve bu sayede üniversitedeki eğitimi tamamlamış sayıldı. ◼ Sınav sonucunun başarılı olması Paris'e gönderilmesini sağladı. Paris'te felsefe bölümüne kaydoldu ve okulda sezgici ve mistik filozof Henri Bergson ile tanıştı. Paris'te bohem bir yaşam süren Necip Fazıl aynı zamanda kumar oynamaya da başladı. Öyle ki bu dönemde alkol ve kumara bağlılığından dolayı kaldığı evin kirasını bile ödeyemedi. Bir yılın sonunda başarısızlığından dolayı bursu kesildi ve yurda dönmek zorunda kaldı. Necip Fazıl Kısakürek sözleri 'Devler gibi eserler bırakmak için, karıncalar gibi çalışmak lazım.' 'Yaprak ağaçtan sıkılmıştı, sonbahar bahaneydi.' 🔹🔹 ◼ İstanbul'a döndüğünde bohem yaşantısına devam etti. 1925'te ilk şiir kitabı Örümcek Ağı'nı yayımladı. O yıllarda yeni bir meslek olan bankacılık alanında çalıştı. Büyük ilgi ve hayranlık uyandıran 'Kaldırımlar' şiirini 1928 yılında yayımladı. 1929 yazının sonlarına doğru Ankara'ya gitti. Ankara'da Türkiye İş Bankası'nda 'Umum Muhasebe Şefi' olarak çalışmaya başladı. Burada 9 yıl boyunca çalışmaya devam etti ve müfettişliğe kadar yükseldi. Ankara'daki yaşamı sırasında siyasal elit ve aydınlar ile yakın ilişki kurdu, Falih Rıfkı ve Yakup Kadri ile sürekli vakit geçirdi. ◼ 1931-1933 arasında askerlik yaptı. Askerlikten Ankara'ya dönünce üçüncü şiir kitabı 'Ben ve Ötesi'ni çıkardı. Bu kitap sayesinde ünü zirveye ulaştı. Dergilerdeki hikâye yazılarını 'Birkaç Hikâye Birkaç Tahlil' adlı kitapta topladı. Bu dönemlerde kumar bağımlılığı da devam etti. Kumar sebebiyle arkadaşı Eşref Şefik Bey hastalandığında ilaç alması için verdiği parayı kumarda kaybedip eve sabah eli boş döndüğü de oldu. Necip Fazıl şiir yazmaya nasıl başladı? Necip Fazıl Kısakürek'in şiir serüveni... 'Gönlüm uçmak dilerken semavi ülkelere, ayağım takılıyor yerdeki gölgelere.' 'İsterseniz hayat aşını verin; sayılı nimetler bal olsa yemem!' 🔹🔹 ◼ Necip Fazıl, 1943 yılında Büyük Doğu dergisinin yayımlanması başlamasıyla artık kendi siyasi tavrını net bir şekilde ortaya koymaya başladı. Başlangıçta birçok ünlü ismin yazıları dergide yer aldı. Daha sonra Necip Fazıl takma adlarıyla sadece kendi yazılarını yayımladı. ◼ Dergi, 1943 yılının sonlarında rejimi beğenmemek gerekçesiyle ilk kez kapatıldı. Dergi, Şubat'ta tekrar yayımlandı ancak 'rejime itaatsizliği teşvik' suçlamasıyla Mayıs 1944'te Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı. Necip Fazıl, ikinci defa ikinci askerliğe sevk edilerek Eğirdir'e sürüldü. Birkaç ay sonra döndüğünde dergiyi tekrar yayımlamaya başladı. Daha çok dini içerikler yazdı ve 'Adıdeğmez' lakabını kullandı. Dergi birkaç kez daha kapatıldı ve bu dönemde radikalleşen Necip Fazıl, Tan baskını sırasında Vakit Yurdu denilen binanın penceresinden olayları izledi ve kendisine sevgi gösterisi yaparak binanın önünden geçen gençleri alkışladı. Necip Fazıl'ın şahitliği 'Her ağızda, her telde fanilik diriltisi, sonunda tek bir şarkı, tabutun gıcırtısı...' 'Kula kulluk etme! Unutma ki sen de kulsun. Ve gerektiğinden fazla önem verme! Yoksa unutulursun.' 🔹🔹 ◼ 1958 yılında At'a Senfoni adlı bir eser kaleme aldı. Necip Fazıl 1960 darbesinden sonra 6 Haziran'da evinden alındı ve 4,5 ay Balmumcu Garnizonu'nda tutuldu. 'Basın Affı' nedeniyle tahliye edilse de Atatürk'e hakaret suçu içerdiği iddia edilen bir yazısı nedeniyle mahkûmiyet kararı o Balmumcu'da iken kesinleştiği için, tahliye edildiği gün tekrar tutuklandı ve Toptaşı Cezaevi'ne sevk edildi. 1 yıl 65 günlük cezayı doldurduktan sonra 18 Aralık 1961'de serbest kaldı. ◼ Serbest kaldıktan sonra gazetelerde yazarlığa başladı. Yeni İstiklal ve Son Posta isimli gazetelerde yazılarını yayımladı. 1973 yılında Hacca gitti. O yıl oğlu Mehmet'e 'Büyük Doğu Yayınevi'ni kurdurdu. Daha sonra yine dergi hayatına atıldı. 1980 yılında Rapor ve Son Devre: Büyük Doğu isimli dergileri sırasıyla çıkardı. 'Şairler Sultanı' ve 'Batı Tefekkürü ve İslâm Tasavvufu' eserleriyle 1980 yılında Yılın Fikir ve Sanat Adamı seçildi. ◼ Eserleri ile ünlenmeye devam eden usta edebiyatçı 'Bir Adam Yaratmak' adlı piyesindeki olay örgüsü ve diyalogların derinliği bakımından büyük ilgi gördü ve Türk Shakespeare olarak anılmaya başladı. 'İman ve İslâm Atlası' adlı eserini yazmak için 1981 yılında Erenköy'deki evinde odasına kapandı. Yeni bir parti kurmak üzere bulunan Turgut Özal'ı sık sık odasına kabul etti, tavsiyelerde bulundu. 25 Mayıs 1983'te evinde hayatını kaybetti. Cenazesi, Eyüp Sultan Mezarlığı'nda toprağa verildi. Necip Fazıl Kısakürek'in hayatı 7/24 Dinle'de! 'Ne görsem ötesinde hasret çektiğim diyar. Kavuşmak nasıl olmaz mademki ayrılık var.' 🔷🔷 ◼ Necip Fazıl'ın şiire başlamasının en büyük sebebi, annesinin ölüm döşeğindeki son dileğiydi. Annesi ondan şair olmasını istedi. Üstad zamanında buna dair anısını şu cümlelerle ifade etti: 'Annem hastanedeydi. Ziyaretine gitmiştim. Beyaz yatak örtüsünde, siyah kaplı, küçük ve eski bir defter… Bitişikte yatan veremli genç kızın şiirleri varmış defterde… Haberi veren annem, bir an gözlerimin içini tarayıp: -Senin dedi şair olmanı ne kadar isterdim… Annemin dileği bana, içimde besleyip de on iki yaşıma kadar farkında olmadığım bir şey gibi göründü. Varlık hikmetinin ta kendisi… Gözlerim hastane odasının penceresinde, savrulan kar ve ulayan rüzgara karşı, içimden kararı verdim: -Şair olacağım! Ve oldum.' Necip Fazıl Kısakürek'ten 22 alıntı ile O ve Ben 'Çocukken gün battı mı, bir köşede ağlardım; nihayet döne döne aynı noktaya vardım.' 'Ölecek miyim, tam da söyleyecek çağımda, söylenmedik cümlenin hasreti dudağımda.' 🔹🔹 ◼ Necip Fazıl hayata olan bakış açısının tamamen değişmesiyle edebi içeriklerinin temalarını da değiştirdi. Yazı ve şiirlerinde bireyin yalnızlığı, ölüm, özlem gibi konuları işlerken yeni bakış açısıyla tasavvufi konuları merkeze almaya başladı. Şiiri 'Allah'ı arama yolunda' bir uğraş olarak görmeye başladı. Fazıl Hüsnü Dağlarca, Cahit Sıtkı Tarancı gibi isimlerin şairliğinde etkili oldu. Fakat bir süre sonra şiirden uzaklaştı. Garip Akımı'nın çıkmasıyla da şiir yazmayı iyice bıraktı. ◼ Yedi güzel adamın fikirlerinin oluşmasında en etkili isim Necip Fazıl'dı. Üstadlar sadece yazıları ve eserleriyle değil yetiştirdikleri insanlarla da anıldı. Necip Fazıl da kendi bilgilerini 7 güzel adam olarak anılan Cahit Zarifoğlu, Mehmet Akif İnan, Erdem Bayazıt, Rasim Özdenören, Ali Kutlay, Nuri Pakdil ve Alâeddin Özdenören'e aktardı. Bugün yedi güzel adamdan bahsedebiliyorsak bunun en büyük sebebi Necip Fazıl'dı. ◼Üstad Necip Fazıl 7 güzel adamın meyvesini hayattayken gördü ve onlardan bi yazsında şu şekilde bahsetti: 'Bizimkiler! Fikirde, sanatta, politikada ve aksiyonda onları kısa bir muayeneden geçirelim. Aralarında oluşlarını büyük Doğu'ya bağlayabileceğimiz fikir adamı ve sanatçılar; Nuri Pakdil, Sezai Karakoç, Mehmet Akif İnan, Erdem Beyazıt, Rasim Özdenören…' Üstadın takdimi ile yedi güzel adam fikir adamı ve sanatçıdır ve bu adamlar bu payeyi aldıklarında 40 yaşlarındaydı. Necip Fazıl Kısakürek'in en sevilen 10 şiiri 'Sonunda 'eyvah' diyeceğin şeylere, başında 'eyvallah' deme. Pişman ol fakat pişman ölme.' 'Af var diye işlenen suçtan vicdan burkulur; affı sigortalayan hayâsızdan korkulur…' 🔹🔹 ◼ Yahya Kemal, Harp Okulunda Necip Fazıl'ın tarih hocalığını yaptı. Necip Fazıl'ın anlattığına göre Yahya Kemal bir dönem boyunca öğrencilerine sadece Lösid destanını okuttu. Necip Fazıl o günleri şöyle yad etti: 'Ağzı köpürerek büyük bir vecdle anlattığı bu destanda tam ayağını üzengiye atıp eyere sıçramak üzereyken boru çalar, Yahya Kemal askerce olmasına çalıştığı bir temennah çakarak sınıftan kaçarcasına çıkar ve öbür derste 'Nerede kalmıştık' diye sorup 'Lösid ayağını üzengiye atıyordu' cevabını alınca hikayesine yine öncesinden başlayarak ve hep aynı noktada, Lösid ayağını üzengiye atarken fırlayıp giderdi. İstikameti de Büyükada…' Necip Fazıl Hakkında bilinmeyenler 'Yalnızım diye üzülmüyorum çünkü biliyorum, yalnız insanın ihanet edeni de olmaz…' 🔹🔹 ◼Necip Fazıl'ın ilk şiirleri 1922'de Yeni Mecmua Dergisi'nde yayımlandı. İlerleyen zamanlarda farklı dergilerde de şiirleri yayımlanan edebiyatçı kendine ait Ağaç ve Büyük Doğu isimli dergileri çıkarmaya başladı. Beyoğlu Ağa Camii'nde vaaz veren Abdülhakim Arvasi ile tanışması hayatının dönüm noktası oldu. Bu noktadan sonra tüm düşünce dünyası değişti ve hayatına yeni bir yön verdi. Yazılarında ve şiirlerinde de içerik olarak büyük değişimler yaşandı. İlk eserleri yalnızlık, aşk, felsefe, yaşam gibi temaları işlerken yeni döneminde bu konulara daha çok İslami açıdan yaklaşmaya başladı. ◼İlk döneminde Kaldırımlar, Otel Odası, Gel, Geçen Dakikalarım gibi bireysel şiirleriyle tüm Türkiye'de tanındı. İki döneminde de materyalist dünya görüşüne karşı mistik konuları benimsedi ve 'gizem' onun için önemli bir unsur oldu. İçeriklerinde duygu ve düşüncelerini harmanlayıp bir kalıba uyarak onları sanat kaygısıyla dillendirdi. Kulağa hoş gelen lirik yapısını eserlerinde okuyucuya hissettirdi. ◼ Yapısal olarak şiirlerinde hece ölçüsünü başarılı bir şekilde kullandı. Türk Edebiyatında 7+7 hece ölçüsünü en iyi kullanan şairdi. Şiirlerini biçim bakımından kusursuz şekilde ve sağlam bir anlatım tekniği ile yazdı. Necip Fazıl Kısakürek'ten 100 Alıntı 'Kökünü beğenmeyen dal ve dalını beğenmeyen meyve olgunlaşmadan çürür.' 🔹🔹 ◼ Şiirlerinde kafiye kullanmayı pek tercih etmedi. Güçlü bir teknikle ve temiz bir dille şiir yazan Necip Fazıl, anlatış biçimi açısından çok fazla taklit edildi. ◼ Şiirin içyapısıyla dış yapısının birbirine uyumlu olması gerektiği düşüncesinden ilerledi. Duygularını sıradanlıktan uzak bir şekilde yansıttı ve değişik benzetmeler kullanarak şiirinin renkli kalmasını sağladı. Aynı zamanda anlaşılmayan motifler ve gerçek üstü birtakım varlıklara yer vererek okuyucuda merak uyandırdı. ◼ Örümcek Ağı isimli ilk şiir kitabını 1925 yılında yayımladı. 1962'de yayımladığı Çile kitabı ise halk arasında ün kazanmasını sağladı. Türk edebiyatında kendi poetikasını oluşturmuş bir isim olarak anıldı. Poetikasıyla Türk şiirini, fikirleriyle de Türk kültür ve düşünce dünyasını etkilemiş önemli bir şairdir. Necip Fazıl'ın şiir anlayışı ◼ Cumhuriyet Dönemi Türk şiirinin önemli isimlerinden olan Necip Fazıl, roman, tiyatro, hikaye gibi türlerde edebi eserler verdi. Felsefeye olan ilgisi sebebiyle şiirlerinde daha mistik bir anlayış benimsedi. İçeriklerinde genellikle arayışta olan insanı anlattı. İnsan ve tasavvuf temalarını benimseyen Neci Fazıl'ın şiirlerine ve sözlerine birlikte bakalım… Beklenen Ne hasta bekler sabahı, Ne taze ölüyü mezar. Ne de şeytan, bir günahı, Seni beklediğim kadar. Canım İstanbul Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar; Onu İstanbul diye toprağa kondurmuşlar. İçimde tüten bir şey; hava, renk, eda, iklim; O benim, zaman, mekan aşıp geçmiş sevgilim. Sakarya Türküsü İnsan bu, su misali, kıvrım kıvrım akar ya; Bir yanda akan benim, öbür yanda Sakarya. Su iner yokuşlardan, hep basamak basamak; Benimse alın yazım, yokuşlarda susamak. Çile Gâiblerden bir ses geldi: Bu adam, Gezdirsin boşluğu ense kökünde! Ve uçtu tepemden birdenbire dam; Gök devrildi, künde üstüne künde... Anneme Mektup Ben bu gurbet ile düştüm düşeli, Her gün biraz daha süzülmekteyim. Her gece, içinde mermer döşeli, Bir soğuk yatakta büzülmekteyim. Ağlayan Çocuklar Kafesli evlerde ağlar çocuklar, Odalarda akşam olurken henüz. O zaman gözümün önünde parlar, Buruşuk buruşuk, ağlayan bir yüz Necip Fazıl Kısakürek şiirleri ve sözleri ◼ Necip Fazıl Kısakürek'in en önemli eserlerinden biri Kaldırımlar şiiridir. 8 kıtadan oluşan Kaldırımlar şiiri yalnız yürüyen bir adamın psikolojisini anlatır. Yalnızlığın işlendiği bu şiirde diğer şiirlerine göre daha gerçekçi bir anlatım tercih eder. Şairin genel olarak metaforlardan ve sürrealist söylemlerden uzak durduğu bir şiiridir. Şiir sembolist bir anlayışla yazılmamış olsa da ismi geçen nesnelerin gerçek varlıklarıyla birlikte çağrıştırdıkları anlamlar da vardır. Bu sebeple okuyucuya vermek istediği anlam tamamıyla açık değildir. Necip Fazıl, şiirinde açık bir anlatımla derinlik arasında paralellik kurar. ◼ Kaldırımlar şiirinde şair, kaldırımda bir yolculuğa başlar ve ıssız bir sokakta ardına bakmadan yürür. Zaman zaman her insanın karanlık bir yolda hissettiği hisleri ele alır. Kaldırımları yoldaş olarak görür ve kendisiyle özdeşleştirir. Fakat kaldırımların bazen ürpertici olduğunu ifade eder ve o zaman yalnızlığı daha çok hisseder. Hislerinin korku ve yalnızlık olması nedeniyle etrafa olan bakış açısı da tamamen değişir. Cansız varlıkları canlı gibi görmeye başlar, şiirinde de bunu teşhis ve teşbih sanatlarını kullanarak anlatır. Korkarak kaldırımlara sığınmak ister ve kaldırımlarla arasında bir bağ kurar. Kaldırımlar, gündüz herkesin geçtiği, kalabalık ortamların olduğu bir yerdir. Gece herkes uykudadır. Bu nedenle kaldırımlara sessizlik, karanlık ve yalnızlık hâkimdir, tıpkı şairin iç dünyası gibi. Kaldırımlarla benzemesi ona olan bağlılığını artırır. Yalnızca kaldırımlarla olan bu yürüyüşünden yavaş yavaş memnun olmaya başlar. Yürüyüş akar gider ve şair bunun sürekli olarak devam etmesini ister. Okuyan herkesin kendinden bir şeyler bulacağı ve etkileneceği çağrışımlarla anlatılan Kaldırımlar şiirine birlikte bakalım… Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında;

Bir dava adamı: Necip Fazıl Kısakürek

Necip Fazıl Kısakürek'in hayatı 7/24 Dinle'de!

Saçlarına kına yakılıp asker çorbası içen izciler, 57. Alay'ın 109 yıl önceki yolunda

"Milli Mutabakat Metnimiz: İstiklal Marşı ve Mehmet Akif Ersoy" sergisi İstanbul'da açıldı

YEE'den Moldova'da "Türk Dünyasının Kültürel Mirası Gagavuz Diyarı" projesi

Bozkırın bilge kaleminden alıntılar

Stratejik Nokta: Tarihi süreçte Tibet sorunu

İmam Nevevi'nin "et-Tibyan" adlı eserinden alıntılar

İslam’dan edebiyata kadar en özgün konuların podcastleri

Aral Gölü nasıl kurudu?

Sosyal medya nasıl dönüşecek?

Düşük profilli misillemeden sonra yeni aşama!

Somali’nin hürriyet kahramanı: Muhammed b. Abdullah Hasan

Yahudi asrı ve iki aldatıcı ideoloji

Çin'den, İran'ın İsrail'e "sınırlı ve nefsi müdafaa" kapsamında karşılık vermesine destek

4. Uluslararası Medya ve İslamofobi Forumu sona erdi

Sahabenin ümmete örnekliği

İslam sanatında zirve: Selçuklu çinileri

Kosova'nın 735 yıllık en eski camisi: Mlike

İnzivanın iktizası

Stratejik Nokta: Tarihi süreçte sorunu

Ahid sandığı neden bu kadar önemli? İçinde ne var?

Yugoslavya'daki gizemli askeri üsse ne oldu?

Kırkıncı gün duası

İmam Nevevi'nin "et-Tibyan" adlı eserinden alıntılar

Kalem – 6

Arama

Bir dava adamı: Necip Fazıl Kısakürek