Arama
İslam medeniyetinin deklanşörü: Peter Sanders
Peter Sanders, İslam dünyasının önde gelen fotoğrafçısıdır. 45 yılı aşkın süredir samimiyet, merhamet ve sevecenlik dolu geleneksel medeniyetleri fotoğrafladı. Çalışmaları Müslümanlar için ilham kaynağı oldu. Dünyanın en etkili 500 Müslümanından biri olarak seçilen Sanders, beş yıl boyunca Prens Charles'a ait olan MOSAIC derneğinin mütevelli heyetinde görev aldı. 2013 yılında Moda ve İslami Sanat ödülü Dubai Emirliği Başkanı Muhammed bin Raşid el-Mektum tarafından kendisine takdim edildi. 2019 yılında da İstanbul'da yaptığı Barışa Manevi Bir Yolculuk (An Odyssey Of Peace) adlı bir fotoğraf sergisi düzenledi. Gelin, İslam medeniyetinin önemli deklanşörü Peter Sanders'in hayatına yakından bakalım.
🔹 70'lerin sonuna doğru içe dönmeye başlayan Sanders, bu dönüşümünü şöyle anlatırdı:
↪ "Müzik endüstrisinin önde gelen isimlerini fotoğraflıyordum. Fotoğrafçılığım hayatımın bir uzantısıydı. Kendimi ve yaşadığım dünyayı tanımamı sağladı. Bir anı kovalamak, uçan bir kuşu yakalamak gibiydi. Ama zamanla bu faaliyetim bana monoton gelmeye başladı. Bunun üzerine manevi bir arayışa girdim. Ardından Hindistan'a gitmeye karar verdim. Toparlandım ve yola çıktım. Kendime bir kılavuz aradım. Sonunda Müslüman bir Hindu'ya rastladım. Onunla yaklaşık altı ay zaman geçirdim. Sonra tekrar İngiltere'ye döndüm. Arkadaşlarımın bir kısmının Müslüman olduğunu öğrendim. Öte yandan diğer arkadaşlarım alkol ve uyuşturucunun esiri olmaya devam ediyordu. Sanki Allah, bana iki yol göstermiş ve seçimimle kaderimi tayin etme fırsatı vermişti. O zamanlar İslam'a dair herhangi bir donanıma sahip değildim. Hayallerim vardı ama başıma farklı işler geldi. Bunları birer işaret kabul ettim. Pek bir bilgim olmadan Müslüman olmaya karar verdim. 24 yaşındaydım. İslam'ın nuru kalbime intikal edeli daha üç ay olmuştu ki hacca gitmeye niyetlendim. Param yoktu ama niyetimde samimiydim. Bir süre sonra ihtiyar Müslüman öğretmenimin verdiği bilet sayesinde hacca gittim. Kâbe yolundayken öğretmenimin vefat ettiğini öğrendim."
*Peter Sanders'ın fotoğraf arşivinden
🔹Sanders deklanşöre her bastığında, İslam'ın özüne dair bir kare yakaladığını düşünüyordu. Bu durumu Urdu bir şairin sözleriyle anlatır: "Medine'nin gerçekliğini görmek için görüyor olmaktan daha fazlasına ihtiyacınız var. Basiret!"
🔹 Ünlü deklanşör, hem bu vizyona sahip olmaya çalıştı hem de bu gerçekliği başkalarına aktardı.
*Peter Sanders'ın fotoğraf arşivinden
🔹Son otuz yılını kaybolmaya yüz tutmuş İslam toplumlarına ait anları ölümsüzleştirmekle geçirdi. Solmaya yüz tutmuş geleneklere yaptığı projelerle can olmaya çalıştı.
🔹"Dağlarla Buluşmalar" bu projelerinden biriydi. Sanders, bu çalışmasına yarım yüzyıllık emek vererek İslam azizlerinin fotoğraflarını çekmek için dünyayı dolaştı. Bu projesiyle insan olmayı, rol modellerle anlatmaya amaçladı.
*Peter Sanders'ın fotoğraf arşivinden
🔹 Sanders hazırladığı bir videoda bu fotoğraf albümünü Mevlana Celaleddin Rumi'nin "Allah'ın bahçesinde bir kuş idim…" sözüyle tanıtmaya başlar. Amerikalı Müslüman düşünür Hamza Yusuf, Peter Sanders'in bu çalışmasıyla fotografik bir miras bıraktığını söyler.
↪ 1971'de Fas'ta sonlanan bir yolculuğa çıktı. Maknes şehrinde, penceresiz ve gün ışığı almayan bir odada 20. yüzyılın en büyük azizi Sidi Muhammed ibn el-Habîb ile karşılaştı. Onun iki büyük ikonik fotoğrafını çekti. Bu fotoğraflar Sanders'i 45 yıllık "Fotoğraflarla İslam" adlı bir arayışa sevk etti. Bir süre sonra Müslüman dünyasının ünlü bir fotoğrafçısı hâline geldi. Fotoğraf albümleri oluşturup dünya çapında sergiler ve çalıştaylar düzenledi. Uluslararası dinleyiciler edinip ödüller kazandı. Onun çektiği fotoğraflar İslam'ın saptırılan imajına bir alternatif oluşturdu.
*Peter Sanders'ın fotoğraf arşivinden
Peter Sanders'ın belli başlı bazı projeleri şunlardır:
↪ The Art of Intergration (Entegrasyon Sanatı) adlı albümü yüz yıldır İngiliz yaşamının bir parçası hâline geldiklerini ve Birleşik Krallık'ın kültürel zenginliğine katkıda bulunduğunu düşündüğü Müslümanların fotoğraflarının yer aldığı şiirsel bir hatıra defteridir. Albümün kapağında Birleşik Krallık bayrağını örtünmüş bir kadın yer almaktadır. Birleşik Krallık'ın yeni kralı III. Charles onun bu çalışmasının İngiltere'nin Müslüman topluluğunun, İngiliz ulusal kültürüne yaptığı kültürel katkıyı gözler önüne serdiğini ifade etmektedir.
↪ Heaven, Earth and Ten Thousand Things: The Live of the Muslims of China (Cennet, Yeryüzü ve On Bin Şey: Çin'in Müslümanlarının Yaşamı) adlı çalışmasında 2000 yılından bu yana dolaşarak Çinli Müslümanların yaşamlarını kaydeder. Sanders bu çalışmasının inançları derinleştirip kültürel kaynaşma sayesinde birleştirdiğini, böylece Çin'de yıllardır göz ardı edilen farklı ve eşsiz bir güzelliğe yatırım yaptığını ifade ediyor.
↪ A Visit to a Prophet (Bir Peygambere Ziyaret) adı albümünde Hz. Hud'un (ra) Güney Yemen'deki mezarına yaptığı ziyarete ait fotoğraflar yer almaktadır.