Riyazü's Salihin Okumaları 3: İhlas ve İyi Niyet | Ahmet Şentürk
Ahmet Şentürk’ün VAV Radyo'da yayınladığı, İmam Nevevi'nin "Riyazü's-Salihin" isimli eserini okuduğu programının üçüncü bölümüyle sizlerleyiz. Bu bölümde konu İhlas ve İyi Niyet: "Niyet, bir işi Allah (CC) rızası için yapmayı kalpten geçirmektir. İşin aslı, esası, özü budur. Burada kritik mesele niyet, kalbin bir amelidir."
▪ İslam literatürünün en önemli hadis kitaplarından biri olan Riyazü's Salihin'in ilk bölümü: İhlas ve iyi niyet. Kitaplara İhlas bölümü ile başlamak İslam alimlerinin adetlerinden biri. Farklı eserlerde de bu hususu görebiliriz. İmam Buhari, meşhur Sahih-i Buhari eserine başlarken yine niyet hadisi ile ihlas bahsi ile giriş yapmıştı.
▪ Niyeti öne almıştı. İmam Nevevi merhum da ihlas ve niyet bahsini öne almış, Riyazü's Salihin isimli eserine, bu kitaba bu bahisle başlamıştı. Kitabın genel tertibi şu şekilde: Önce konuyla ilgili ayeti kerimeler karşımıza çıkıyor, sonrasında ise hadis-i şeriflere geçiş yapılıyor.
İmam Nevevi kimdir?
Şam'ın Neva köyünde dünyaya gelen İmam Nevevî, 13. yüzyılın en önemli alimlerindendir. Hadis ve fıkıh bilgini, köyünün isminden ötürü "Nevalı" manasına gelen "Nevevî" olarak anılmaktadır. 44 yaşında vefat eden alim yaşamına tam 44 eser sığdırmıştır.
▪ Niyet bir işi Allah rızası için yapmayı kalpten geçirmektir. İşin aslı, esası, özü budur. Burada kritik mesele, niyet kalbin bir amelidir. İşlerimiz ya kalp ile olur, ya dil ile olur veya diğer organlarla yapılır. İşte kalbimiz de ortaya koyduğumuz işlerimiz niyet ve düşüncelerimizdir. En zor mesele de niyetin, düşüncelerin tashih edilmesi, ihlas kıvamına getirilebilmesidir.
▪ Kalbin hayrı irade edip ona meyletmesi, niyetin tashihi açısından, niyetin doğrultulması açısından çok ama çok önemlidir. Bütün amellerde kişi ihlası gözetmeli, ihlasa ulaşmayı hedef olarak belirlemelidir. İhlas'ın zıttı riyadır.
▪ Ahiret ameliyle dünya menfaatini istemek, riya olarak isimlendirilir. Kişiye yapıp etmelerinin tamamını Allah (CC) için yapmalı, Allah (CC) rızasını hayatının merkezine yerleştirmelidir.
▪ Onun için eskilerden çok güzel bir ifade bizlere aktarılır, tekkelerimizi bu ifade hat sanatının güzel örnekleriyle de süsler: "İlahi ente maksudi ve rıdake matlubi." Bir kulun bu dünya hayatındaki en büyük hedefi nedir diye soracak olsak bu ifadenin anlamı karşımıza çıkabilir. Bir mümin, bir Müslüman için en büyük gaye, en büyük hedef, maksat Allah Celle Celaluhu'nun rızasına nail olabilmektir.
▪ Amellerimizi riyadan arındırmak yalnızca Allah Celle Celaluhu'ya has kılmak ne demektir? En önemlisi yapmış olduğumuz ameller dolayısıyla kibre düşmemek. Belki bir müminin, bir Müslümanın en önemli vazifesidir, görevidir. Yani amelle övünmemek, amel dolayısıyla kibre kapılmamak.
▪ Burada da belki imdadımıza yetişecek en temel kavramlardan biri yapmış olduğumuz güzelliklerin, amellerin kaynağı olarak Allah Celle Celaluhu'nun lütfunu, ikramını, ihsanını, tevfikini düşünmek.
▪ Muvaffakiyet varsa bizden, güzel bir amel sadır oluyorsa, ortaya çıkıyorsa Allah Celle Celaluhu bize bunu lütfetmiştir, ikram etmiştir. Bunun kıymetini bilelim. Her bir amel Rabbimizi tanımaya, Rabbimize şükretmeye vesile olsun.
