İSTİHARE NEDİR?
İstihare, bir kimsenin yapmak istediği bir şeyin kendisi için hayırlı olup-olmayacağı konusunda bir işarete kavuşmak maksadıyla yatmadan önce iki rekât namaz kılarak Allah'a dua etmesidir. İnsanlar, bazen kendileri için önemli bir karar verecekleri veya bir seçim yapacakları zaman dünya ve ahiret bakımından kendileri için hangisinin daha hayırlı olacağını kestiremezler. Bunu anlayabilmek için istişare ederler ve Allah'tan yardım dilerler. Bu bakımdan istihâre, bir bakıma yapılacak işin hayırlı olmasını; hayırlı ise gerçekleşmesini Allah'tan dilemek ve O'ndan yardım istemektir.
Alimlerin sünnet veya müstehab saydıkları istihârenin meşruiyeti Câbir b. Abdullah'tan rivayet edilen şu hadise dayandırılmaktadır:
"Resûlullah, Kur'an'dan bir sûre öğretir gibi işlerimizin tamamında bize istihâreyi öğretiyor ve şöyle diyordu: 'Biriniz bir şey yapmaya niyet edince farz dışında iki rek'at namaz kılsın ve arkasından şu duayı yapsın: Allahım! Senden, senin ilim ve kudretinden hayır beklerim. Senin büyük lutfundan talep ederim. Sen kādirsin, benimse gücüm yetmez, sen bilirsin, ben bilmem. Sen bütün gizlilikleri bilensin. Allahım! Şu benim işim dinim için, dünyam ve âhiretim için senin ilminde hayır diye yer almışsa onu bana nasip et, onu kolaylaştır ve uğurlu kıl. Eğer şu işim dinim için, dünya ve âhiretim için senin ilminde kötü diye yazılmışsa onu benden, beni de ondan uzaklaştır. Hayır nerede ise onu nasip et ve gönlümü ona yönelt!' Hz. Peygamber sözüne devamla, 'İstihâreyi yapan kişi bu sırada işini de söylesin' dedi.
(Müsned, III, 344; Buhârî, "Daʿavât", 49, "Tevḥîd", 10; İbn Mâce, "İḳāme", 188)
İSTİHARE DUASI
Hz. Peygamber ashabına her işte istihâreyi, Kur'an-ı Kerim'in bir suresini öğrettiği gibi öğretmiştir. İstihâre namazı mendup olup, birinci rekâtında Fâtiha'dan sonra Kâfirûn sûresi; ikinci rekâtında Fâtiha'dan sonra İhlas sûresi okunur. Namazdan sonra istihâre duası yapılır. Hz. Peygamber, istihârede şöyle dua edilmesini tavsiye etmiştir:
"Allah'ım! Senden, ilminle hakkımda hayırlı olanı bana bildirmeni, kudretinle bana güç vermeni istiyorum. Senin büyük fazlı kereminden ihsan etmeni istiyorum. Senin her şeye gücün yeter, ben ise acizim; sen her şeyi bilensin, ben ise bilmem; çünkü sen bütün gizli şeyleri en iyi bilensin. Allah'ım! Yapmayı düşündüğüm bu iş, benim dinim, hayatım, dünyam ve ahiretim bakımından hakkımda hayırlı olacaksa, bunu bana takdir eyle onu bana kolaylaştır, uğurlu ve bereketli eyle! Eğer bu iş, benim dinim, yaşayışım, dünyam ve ahiretim bakımından kötü ise, onu benden, beni ondan uzaklaştır. Hayır, nerede ise, onu bana takdir et ve onunla beni hoşnut eyle!"
Fikriyat TV'de yer alan Kur'an-ı Kerim okumaları için tıklayın.
İSTİHARE NAMAZI NASIL KILINIR?
İki rekatlık istihare namazının kılınışı şöyledir:
1. REKAT
"Niyet ettim Allah rızası için iki rekat İstihare namazı kılmaya" diye niyet edilir.
"Allahu Ekber" diyerek İftitah Tekbiri alınır ve namaza başlanır.
Subhaneke okunup euzü-besmele çekilir.
Sübhaneke okunuşu
Sübhânekellâhümme ve bi hamdik ve tebârekesmük ve teâlâ ceddük ve lâ ilâhe ğayrük.
Fatiha ve ardından Kafirun suresi okunur.
Fatiha okunuşu
Bismillahirrahmanirrahim. Elhamdulillâhi rabbil'alemin, Errahmânir'rahim, Mâliki yevmiddin, İyyâke na'budu Ve iyyâke neste'în, İhdinessirâtal mustakîm, Sirâtallezine en'amte aleyhim, Ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn.
Kafirun okunuşu
Bismillâhirrahmânirrahîm. Gul yâ eyyuhe'l-kâfirûn. Lâ a'budu mâ ta'budûn. Ve lâ entum âbidûne mâ a'bud. Velâ ene âbidun mâ abettum. Velâ entum âbidûne mâ a'bud. Lekum dînukum veliye dîn.
"Allahü Ekber" diyerek rükûya eğilinir ve üç defa "Sübhane Rabbiye'l-Azim" denir. Rükûdan doğrulurken "Semi'allahü limen hamideh", tam dik durunca ise "Rabbena lekel hamd" denir, "Allahü Ekber" diyerek iki defa secdeye gidilir ve üç defa "Sübhane Rabbiyel-a'lâ" denir.
2. REKAT
Ayağa kalkarak kıyama durulur.
Besmele çekip Fatiha okunur.
Ardından İhlas suresi okunur.
İhlas okunuşu
Bismillâhirrahmânirrahîm. Kul huva(A)llâhu ehad. (A)llâhu-ssamed. Lem yelid velem yûled. Velem yekun lehu kufuven ehad.
"Allahü Ekber" diyerek rükûya eğilinir ve üç defa "Sübhane Rabbiye'l-Azim" denir. Rükûdan doğrulurken "Semi'allahü limen hamideh", tam dik durunca ise "Rabbena lekel hamd" denir, "Allahü Ekber" diyerek iki defa secdeye gidilir ve üç defa "Sübhane Rabbiyel-a'lâ" denir.
Oturarak Ettahiyyatu ve Allâhumme salli, Allâhumme Bârik ve Rabbenâ dualarını okunur.
Ettehiyyatü Okunuşu
Et-tahıyyâtü lillâhi vessalevâtü vettayyibât. Esselâmü aleyke eyyühen-Nebiyyü ve rahmetullâhi ve berakâtüh, Esselâmü aleynâ ve alâ ibâdillâhis-sâlihîn. Eşhedü en lâ ilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve Rasûlühü.
Allahümme Salli okunuşu
Allâhümme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed. Kemâ salleyte alâ İbrahime ve alâ âli İbrahim. İnneke hamidün mecîd.
Allahümme Barik okunuşu
Allâhümme bârik alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed. Kemâ bârekte alâ İbrahime ve alâ âli İbrahim. İnneke hamidün mecîd.
Rabbena Atina Okunuşu
Rabbenâ âtinâ fid'dünyâ haseneten ve fil'âhireti haseneten ve gınâ azâbennâr. Birahmetike yâ Erhamerrahimîn.
Rabbena Firli Okunuşu
Rabbenâğfirlî ve li-vâlideyye ve lil-mü'minîne yevme yekumü'l hisâb. Birahmetike yâ Erhamerrahimîn.
"Es selâmu aleyküm ve rahmet'ullah" diye sağa ve sola selam vererek namaz tamamlanır.
İSTİHAREYE YATMAK NASIL OLUR?
İbadet ve sevap işlemek gibi iyi olduğu, haram ve günah gibi kötü olduğu kesin olarak bilinen şeylerde istihâre yapılmaz. İstihâre, yapılmasının doğru olup-olmadığında tereddüt edilen şeylerde yapılır ve yedi kere tekrarlanabilir.
İSTİHAREDE GÖRÜLEN RENKLER NASIL YORUMLANIR?
İstihâreden sonra, insanın gönlüne bir açıklık gelir ve ilk defa kalbe doğan şeyin hayırlı olduğu kabul edilerek ona göre hareket edilir. İstihâreden sonra rüya görmenin ve bu rüyayı iyiye veya kötüye yormanın dayanağı yoktur. İstihâre namazının kılınamaması hâlinde, sadece duası okunmakla yetinilir.
Enes b. Mâlik'ten nakledilen istihâre hadisinin devamında Resûl-i Ekrem'in şöyle dediğini rivayet eder:
"Sonra kalbine ilk doğan duyguya/düşünceye bak, ona uygun davranman hayırlı olur"
(Münâvî, I, 450)
Buna göre istihârenin sonucunda insanın içine ferahlık, genişlik ve iç huzuru gelirse o işi yapması, sıkıntı, huzursuzluk ve darlık hali doğarsa yapmaması daha hayırlı görülmüştür.
BAŞKASI İÇİN İSTİHAREYE YATILIR MI?
Hz. Peygamber'in bir rahatsızlık sebebiyle başkasını "okuyarak" tedaviye izin vermesi ve bu vesileyle söylediği, "Kardeşine faydalı olmaya gücü yeten bunu yapsın" (Müsned, III, 302, 334, 382, 393; Müslim, "Selâm", 61-63) sözünden hareketle başkası adına istihâre yapmanın câiz olduğunu ileri sürerken Mâlikî fakihi Hattâb bu uygulamanın bir dayanağını bulamadığını belirtmiştir.