Tarihte en ölümcül salgınlara sebep olan 8 virüs 🔬
İnsanlık tarihi, yüzyıllar boyunca birçok ölümcül hastalığa tanıklık etti. Yüz binlerce ölümle sonuçlanan bu hastalıklar en az savaşlar kadar toplumlar üzerinde büyük yıkımlar yarattılar. Yakın tarihte ise SARS, domuz ve kuş gribi gibi hastalıklarla boğuştuk. İşte dünden bugüne tarihte insanlığın savaştığı ölümcül virüsler…
Kuduz, hasta hayvanların ısırmasıyla bulaşıp, beyin iltihaplanmasına yol açar. Kuduz, ölümle biten bir virüs hastalığıdır. Kuduz hayvanın salyasının açık yaraya, kesik, sıyrık veya çatlak deriye temas etmesiyle bulaşır.
Kurt, çakal, tilki, domuz, ayı, sırtlan gibi vahşi hayvanların yanında köpek, kedi gibi evcil hayvanlara da görülür. Hemen hemen bütün hayvanlar bu virüsten sonra hastalanarak ölür. Sadece yarasalar, hastalanmadan kuduz virüsünü taşıyabilirler. Kuduz virüsü hasta hayvanların ısırmaları sonucu oluşan yaralarla insanlara geçerek hastalık oluşturur.
Kuduzun insanlardaki belirtileri şunlardır:
Tipik olarak ısırık yerinde ve çevresinde ağrı veya yanma, soğukluk, kaşınma ve karıncalanma hissi oluşabilir.
Kırıklık, hafif ateş, baş ağrısı, iştahsızlık, bulantı, boğaz ağrısı ve inatçı kuru öksürük vb. görülebilir. Hastada daha sonra sinirlilik, huzursuzluk, his kaybı, yüksek seslere duyarlılık görülebilir.
Ağızdan salya akması kuduza özgü belirtidir.
Pandemik hastalık nedir, ülkeleri nasıl etkiler?
Hayvanlardaki ise şunlardır:
Kuduza yakalanmış evcil hayvanda huy değişiklikleri görülür. Daha önceleri normal davranış gösteren hayvanlar sinirli ve saldırgan olurlar.
Dikkatlerini çeken her şeye karşı ısırma ve saldırma isteği gösterirler
Yutak felcine yutkunma reflekslerini yitirdiklerinden, sudan korkarlar ve ağızlarından aşırı miktarda salya aktığı görülür.
Kuduz, sinirler yoluyla virüs beyine giderek burada çoğalmaya başlar. Yavaş ilerleyen bu süreçten kişide hastalık belirtileri gözükene kadar kuluçka dönemindedir. Bu dönem ortalama 20 - 60 gün arasında değişir.
Kuduz riskinin var olması durumunda alınacak en etkin önlem aşıdır. Isırılma olayını 0. gün sayarak 3., 7., 14., 28., ve 90. günde birer doz koldan yapılan aşılama yapılmalıdır.
Ebola virüsü insanlarda ebola virüsü Hastalığına yol açar. Öncelikle Afrika kıtasında meydana gelen nadiren ortaya çıkan, insanları ve diğer primatları etkileyen ciddi, genellikle ölümcül bir hastalıktır. İnsanlara vahşi hayvanlardan geçen virüs, sonrasında insandan insana bulaşır.
Ebola ilk olarak 1976 yılında Sudan'ın Nzara ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Yambuku kentlerinde eş zamanlı 2 salgına yol açtı. Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde görülen salgın Ebola Nehri yakınında bir köyde meydana geldiğinden hastalığa bu isim verildi. O zamandan bu yana, virüs zaman zaman insanları enfekte etmekte ve birkaç Afrika ülkesinde salgınlara yol açmaktadır.
Hastalığın önemli olmasının nedeni ise tedavisi için etkili bir ilaç veya aşısının olmayışı ve birçok vakanın ölümle sonuçlanmasıdır.
Virüs başlangıçta vahşi hayvanlardan (meyve yarasaları, kirpi ve maymun, goril, şempanze gibi primatlar) insanlara hayvanların kan, vücut sıvıları ve dokularıyla doğrudan temas yoluyla bulaşır. Virüsün enfekte insanlarla doğrudan temas yoluyla insandan insana bulaşır.
Virüs insanlara hayvanların kan ve vücut sıvıları ile temas sonucu bulaşır. Direkt hayvanlardan insanlara bulaşabildiği gibi insandan insana da kan ve vücut sıvıları ile temas sonucu bulaşabilmektedir. İdrar, dışkı, kusmuk, gözyaşı ve anne sütü gibi aklınıza gelebilecek bütün vücut sıvılarında virüs saptanmıştır. Hastalarla yakın temas halinde olduklarından enfeksiyon için önemli bir risk grubu sağlık çalışanlarından oluşmaktadır.
