Sağlıklı beslenmenin ilk koşulu: Gıda okuryazarlığı
Sağlıklı ve dengeli beslenme konusunda bildiklerimize her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Yeni yapılan araştırmalar, gıda hakkındaki haberler, bu alandaki bilgilerimizi arttırsa da yeterli değil. Gıda okuryazarlığı, beslenme bilincimizin oluşması, sağlığın korunması, ekolojik unsurların gözetilmesi ve arzu edilen yaşam kalitesine ulaşılması için oldukça önemli. Bu noktada Müslümanlar olarak göz önünde bulundurmamız gereken bir konu da "helal gıda" konusu. Peki, helal gıda sağlık açısından nasıl değerlendirilir? Geçmişte var olmayan gıdalara "helal" hükmü nasıl verilir? Gayrimüslimler neden helal sertifikalı ürünleri tercih ediyorlar?
Beslenme, hayatımızın vazgeçilmez bir unsuru. Ancak beslenme, yalnızca açlık duygusunu bastırmak ya da karın doyurmaktan ibaret değil.
💠
Sağlığımızı korumak, daha dinç bir vücuda sahip olmak ve yaşam kalitemizi yükseltmek için doğru, yeterli ve dengeli beslenmemiz gerektiği daima vurgulanan bir konu.
İnsanın sağlıklı bir büyüme ve gelişme çağı yaşaması, ileri yaşlarda daha sağlıklı bir yapıya sahip olması için besinlerin az ya da çok tüketilme oranına dikkat edilmesi gerekir.
Dengesiz beslenme, beslenme bozuklukları ya da obezite gibi sorunlar insan sağlığı açısından oldukça zararlıdır. Kalp-damar hastalıkları, kanserler, kronik solunum yolu hastalıkları ve diyabet gibi kronik hastalıklara neden olabilir.
Bedenin ihtiyaç duyduğu besinleri doğru miktarda, yeterli zamanda almak kadar, gıdaların içeriğini bilerek bilinçli bir şekilde tüketmek de önemli.
💠
Sürdürülebilir beslenme eğitimi, gıda okuryazarlığı gibi beslenmeye ilişkin çabalar, insan sağlığı açısından önemli girişimler olarak görülüyor.
Arzu edilen yaşam kalitesine ulaşabilmenin yolu, birey ve toplumların beslenme bilincini arttırmaktan, gıda okuryazarlığı farkındalığı oluşturmaktan ve sağlıklı beslenmenin bir yaşam biçimi haline getirilmesinden geçiyor.
Beslenme bilincinin oluşmasında başat role sahip olan gıda okuryazarlığı, üç ana bilgi alanını kapsayan bir kavram.
💠
Gıda okuryazarlığı, beslenme ve sağlık; tarım, çevre ve ekoloji; sosyal kalkınma ve eşitlik gibi konuları kapsayan bu kavram, beslenme dili, beslenme uygulamaları ve beslenme ekolojisi gibi unsurlardan oluşuyor.
Gıda okuryazarlığının en büyük amacı, bireylerin sağlıklı beslenmelerini güvence altına almak, bu minvalde uygulamalar geliştirmek ve gıda sisteminde gerçekleşen değişikliklere uyum sağlamaları konusunda yardım etmektir.
Sağlık okuryazarlığına benzer şekilde gıda okuryazarlığı da kişinin temel beslenme bilgisine sahip olma ve bu bilgiyi işleme yeteneğini geliştirmeyi hedefler.
💠
📌 Gıda okuryazarlığı sayesinde birey sağlıklı beslenmeyi sürdürür, diyet kalitesinin korunmasını sağlar.
📌 Besin alımı sırasında planlama, yönetme, seçme ve hazırlamaya dair farklı süreçlerde bilgi, beceri ve davranış geliştirme imkânı bulur.
📌 Beslenme sistemi ile biyolojik, sosyal ve ekolojik sistemlerin ilişkisi hakkında bilgilenir ve bu bilincin toplumda yayılması konusunda da etkili olur.
📌 Bireyler, gıda ve beslenme hakkındaki temel bilgiler sayesinde kendi besin ihtiyaçları doğrultusunda sağlıklı kararlar alabilirler.
Sağlıklı beslenmek ve gıda okuryazarlığı konusunda bilgi sahibi olmak, toplumun her kesimini yakından ilgilendiren bir ihtiyaç.
💠
Bireylerin karmaşık bilgilerle sunulan gıdalar ve beslenme türleri hakkında bilgiyi anlayabilmesi ve bu konuları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirerek sağlığına uygun uygulamalara dönüştürmesi için gıda okuryazarlığı hakkında bilgi sahibi olması gerekir.
Yiyecek ve içecek satın alırken farklı ölçütleri göz önünde bulundurma, ürün yetiştirme, besin seçme, hazırlama, pişirme ile ilgili becerilerin geliştirilmesi son derece önemlidir.
📌 Bunun yanında gıdalarla ilgili istatistiklerin, tüketilmesi gereken günlük miktarların, porsiyon ölçülerinin ve etiketlerde yer alan enerji ve besin değerinin bilinmesi gerekir.
