Öğün sınırlarını aşan bir lezzet: Peynir ve çeşitleri
Binlerce yıldır sofralarımızı süsleyen peynir, kahvaltıların vazgeçilmeziyse de günün her vakti bize eşlik eden bir lezzet olarak öğün sınırlarını aşıyor. Anadolu, coğrafi konumu sebebiyle asırlarca peynirin merkezi olmuş ve ülkemiz onlarca çeşidiyle adeta bir peynir cenneti haline gelmiştir. Türk mutfağındaki en önemli besin kaynakları arasında yer alan peynir çeşitlerini sizler için derledik.
Önceki Resimler için Tıklayınız
📌 Diyarbakır'ın örgülü peyniri özellikle mayıs ve haziran aylarında koyun, inek veya keçi sütü mayalanarak elde edilir.
📌Yaklaşık 2 saat bekleyen peynir, mayalandığı kaptan alınarak dilimlenir ve bir tencerede kaynayan suya atılır. Suda iyice eriyen peynir, kevgir yardımıyla alınarak başka bir yerde 6-7 dakika yoğrulur. Hamur haline getirilen peynir, şeritler halinde saç gibi örülerek, peynir suyu ve tuzlu suya basılarak tüketime hazır hale getirilir.
📌Peynirin sunumu da önemlidir. Diyarbakır'ın yüksek kesimlerinde daha çok bulunan ve keskin bir kokusu olan kırkor adı verilen bitki, ince ince kıyılarak peynirle birlikte yoğrularak lavaş veya yuvarlak peynir adıyla sofralarda yerini alır.
📌Telli peynir, Trabzon yöresine özgü, kaşar peynirine benzeyen, sarımtırak renkli, lif lif ayrılabilen, ısıtıldığında uzayan, az tuzlu peynirdir.
📌Genellikle kuymak yapımında kullanılır. Börek ve çörek yapımında ve sofrada da tüketilir.
📌Telli peynir dört mevsim üretilebilir. Ancak tüketicinin damak tadına en uygun dönem, hava sıcaklığının düşük seyrettiği, ekşimenin azaldığı kış aylarıdır.
📌Füme Çerkes peyniri kuzey Kafkas kültürüne özgü bir peynir çeşididir. Çerkes peynirinin üretildikten sonraki tütsülenmiş halidir. Az yağlı ve az tuzludur.
📌Taze peynir kaynar suya atılıp, elde edilen peynir hamuru ile örgü yapılarak, yuvarlak pide gibi şekillendirilir. Peynir biraz dinlendirildikten sonra, fındık kabuğunda iki üç gün süre ile islendirilerek, içindeki nemini atması sağlanır. Kremamsı tadı, isli aroması ile çok lezzetli bir peynirdir.
📌Sade, cevizli, biberli, kekikli, kimyonlu ve çörek otlu çeşitleri üretilmektedir.
📌Armola peyniri Seferihisar'da yapılan bir çeşit peynirdir.Yunanca "armolagos" denilen armola "katmak, karıştırmak ve birliktelik" anlamına gelir.
📌Armola orijinalinde deri tulumu içerisinde yapılan bir peynir çeşididir.
📌Günümüzde peynir kırıntılarından, lor peyniri ve yoğurttan yapılır.
📌Kaşar peyniri, koyun, inek veya keçi sütünden yapılan sarı renkli sert bir peynirdir. Türkiye ve Yunanistan'da yenir.
📌Taze kaşar yapıldıktan kısa süre sonra tüketilir. Eski kaşar ise yapıldıktan sonra altı ay buzhanede çuvalda bekletilerek eskitilir. Bu sayede lezzet kazanan kaşar peyniri eğer saf koyun sütünden yapılmışsa 3 yıl saklanabilir.
📌Kaşar peyniri kahvaltılarda kendi başına yenebildiği gibi sandviç içinde veya rendelenerek makarna veya pidelere lezzet vermek için kullanılır.
