İstanbul'un meşhur memba suları

Büyükdere, Boğaziçi'nde İstanbul'un Sarıyer ilçesine bağlı bir semttir. Memba suları Büyükdere civârında fundalıklarla örtülü bir tepenin eteğinden toplanarak Boğaz'a getirilir. Büyükdere vapur iskelesi karşısında çeşmesi bulunur.

Kanlı Kavak Suyu'nun membaı, İstanbul'un Rumeli yakasında Zincirlikuyu-Maslak yolunun kuzeyinde, Baltalimânı vâdîsine inen dere yatağının sağındadır. Hakkı Günal, suyun dere civârındaki bir çiftlik binâsının karşısındaki sırttan, toprak üstünden çıktığını; suyun akıntı galerilerinin önüne bir çeşme yapıldığını ve Kanlı Kavak Suyu'nun bu çeşmeden alındığını yazar. Ayrıca, belediye sâhile kadar boru döşeyerek Baltalimânı'ndaki çeşmelere de bu suyu akıtmıştı. Mehmed Hafid Efendi, bu suyun idrar söktürücü olduğunu yazar.

Mermer ve hazneli Emirgan Hamîd-i Evvel Çeşmesi (1781) üstüne çakılı tabelada bu çeşmeden Kanlı Kavak Memba Suyu'nun akıtıldığı yazılıdır. Ne var ki su ağza alınmayacak kadar kötü bir tada sâhiptir. Çeşmeden akan suyun memba suyu olmadığı aşikârdır.

Şifâlı bir su olduğuna inanılıyor.

Sarıyer deresinin ilerisindeki tepelerden çıkarak maslaklarda toplanan kaynak sularındandır. Sarıyer dere yatağına bakan tepelerden birinin eteğinde küçük bir haznesi ve suyun dışarı aktığı musluklu bir mermer taşı varmış. Vaktiyle yaz-kış verimi değişmeyen Çırçır Suyu numûnesinden 1943 yılında yapılan inceleme sonucunda suyun berrak ve lezzetli olduğu belirtilmiş.

Çırçır Suyu'nun şifâlı bir su olduğuna inanılıyor. Çırçır Suyu mesîre yeri, Sarıyer'in en güzel mesîre yerlerindendir. Mesîrenin içinde bulunan çeşmeden (1914) artık su akmıyor. Atatürk'ün Çırçır Suyu mesîresine gelip dinlendiği günün anısına, her yıl burada kutlanmalar düzenleniyor.

Sarıyer deresinin ilerisindeki tepelerden çıkarak maslaklarda toplanan memba sularındandır. Hünkâr Suyu'nun kaynağı, Kestâne Suyu'nun 200 m kadar yukarısında aynı tepe üzerindeydi. Sarıyer ve civârında bulunan memba suları arasında Hünkâr Suyu'nun haznesi, vaktiyle en bakımlısıymış. 1943 yılında alınan su numûnesinin billûr ve lezzetli olduğu bildirilmiş.

Ormanlık mesîrelerin yerine Hünkâr Suyu Su Fabrikası kurulmuş ve 1930-1974 yılları arasında faâliyet göstermiş. Bir zamanlar İstanbul halkı Hünkâr Suyu mesîresine pek rağbet ederken artık günümüzde bu yer mesîre olarak kullanılamıyor.