Arama
500 yıllık gelenek Ramazan pidesi nasıl yapılır? Ramazan pidesinin tarihi
Osmanlı döneminde Ramazan aylarında iftarlarını geç açma pahasına bile olsa, özel pide yaptırmak isteyenlerin fırın önünde beklediklerini biliyor muydunuz? Ya da pide yaptırmaya giderken taze yumurta, çörek otu ve susamı da beraberinde götürdüklerini? 500 yıllık gelenek Ramazan pidesi nasıl yapılır? Ramazan pidesinin tarihi nedir? Ramazan pidesi yaparken nelere dikkat edilmeli? Ramazan pidesinin geç bayatlaması için neler yapılması gerekir? Sizler için Osmanlı mirası Ramazan pidesinin tarihi serüvenini derledik.
Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde İstanbul'un en iyi Francala ekmeğinin Galata ile Tophane fırınlarında yapıldığını belirtir. Pide kültürü ise İstanbul'da 15. Ve 16. yüzyılda gelişmeye başladı. Topkapı Sarayı'nda pide ve ekmek has fırın adı verilen bir bölümde pişiriliyordu.
Pide ismi foduladan gelmektedir. Fodula ise bir çeşit ekmektir. Osmanlı mutfağının güzide mirası fodula, Ramazan pidesine benzer biçimde ince, fazla mayalanmış özsüz hamurdan yapılan ve kolay kopma özelliğine sahip bir çeşit ekmekti.
İmaretlerde, saray mutfağında, İstanbul'daki diğer bazı saraylarda ve yeniçerilere ait fırınlarda pişirilen fodulanın bir kısmı görevlilere maaşları ile birlikte sepet içinde istihkakına göre tayın olarak dağıtılırdı. Bir kısmı da medrese talebeleri ile tekke müridleri ve fakirlere dağıtılırdı. Bu ekmeğin pişirilip dağıtılması için resmî bir teşkilât dahi oluşturulmuştu.
Sarayda fodula dağıtımının resmî bir özellik kazanması bazı tarihi bilgilere göre Fâtih Sultan Mehmed zamanında oldu. Nitekim Kavânîn-i Yeniçeriyân'a göre Fâtih döneminde av köpeklerinin yiyecek ihtiyaçlarını karşılamak için bir fodula fırını kurulmuştu. "Sekban fırını" da denen bu fırın Ayasofya civarında bulunuyordu. Ayrıca Evliya Çelebi, yeniçerilere ait fodulanın pişirildiği fırının Eski Odalar ile Acemi Oğlanları Odaları arasında yer aldığını belirtir.
Manevi hayatımızın lezzet sembollerinden biride Ramazan'ın simgesi olan pidedir. Ramazan aylarının değişmez ve en önemli konuğu pide, mayalı hamurdan yapılır. Genelde yuvarlak tiplidir. Pide hamurunun, ekmek hamuruna oranla daha "cıvık" olması gerekir. Genelde pideler fırına verilmeden önce, kuru çıkmasın diye üzerine fırıncıların "şifa" adı verdikleri bir sıvı sürülür. Eğer pideye yumurta sürülüyorsa "şifa" sürülmemesi gerekir.