Osmanlı'nın hayırsever hanım sultanları
Osmanlı döneminde hanım sultanlar, sadaka-i cariyeye oldukça ehemmiyet verirlerdi. Dünyada kalıcı eser bırakarak sevabına nail olmak isteyen bu sultanlar cami, medrese, imarethane, külliye, hamam gibi pek çok vakfiyede bulundu. Bu eserler sayesinde hayırseverlikleri ile anıldı. Peki, Osmanlı'nın hayırsever hanım sultanları kimlerdi?
Önceki Resimler için Tıklayınız
ŞİFA BULDUĞU İLACI VAKFEDEN SULTAN
◽ Hafsa Sultan'ı anlatan Gündoğdu, "Manisa'yı Manisa yapan kadın olarak bilinir. Oğlu Manisa Valisi iken yanına göz kulak olmak için gitmiş. Hastalanan Hafsa Sultan, bir türlü şifa bulamaz. Sonra Merkez Efendi'yi davet ederler. 41 ayrı baharatı karıştırarak bir macun hazırlar. Ona biz mesir macunu diyoruz. Macunu yediğinde şifa bulunca hastalanan herkes şifa bulsun diye vakıf kurmuş ve mesir macununu dağıttırmış" dedi.
📌Bir Bilgi
Mesir macunu, Hafsa Sultan tarafından yaptırılan Sultan Camii'nden Hafsa Sultan'ın emri üzerine halka dağıtılır. Camii her yıl düzenlenen Mesir Şenliklerine ev sahipliği yaparak geleneği devam ettirmektedir.
🔸 Vakfiyeleri Manisa ile sınırlı olmayan Hafsa Sultan, Edirne'de konaklama külliyesi, Kırkağaç'ta çeşmesi, Sırbistan'ın Niş şehri yakınlarında Perkan Kasabası'na camii, Marmaris'te camii, hamam, han, Trabzon'a camii, medrese, imaret, Aydın'da çeşitli hayratlar, Urla'da mescit yaptırır.
🔸 Kırk altı yıl Osmanlı'yı idare eden Kanuni Sultan Süleyman'ı yetiştiren, askeri dehasının yanı sıra kuyumcu olarak meslek edinmesine katkıda bulunan bir annedir Hafsa Sultan. Yetiştirdiği evladı da kendisi gibi vakfiyelerde bulunur. Öyle ki Kanuni, İstanbul'un en büyük külliyelerinden biri olan Süleymaniye Külliyesi'ni inşa ettirir.
◽ Gündoğdu, Hafsa Sultan'ın vakfiyeleri hakkında şöyle konuştu:
"Kanuni, en büyük vakfıdır kendisinin. Başka vakıf aramaya gerek yok. Hayırlı evlat olarak Kanuni'nin olması ona yeterli. Böyle bir sultan var karşımızda. Diğer bütün valide sultanların da evlatları onların vakıflarıdır."
Tarihi kaynakların izinde Kanuni Sultan Süleyman'ın saltanatı
HÜRREM SULTAN
🔸 Kanuni Sultan Süleyman'ın hanımı ve II. Selim'in annesidir.
Hürrem Sultan Mekke, Medine ve Kudüs'e çok fazla eser yaptırır.
🔸 Döneminde Hürrem Sultan'a "Efendimiz'in (sav) doğduğu Hz. Amine'nin evi insanlar tarafından ziyaret ediliyor" diye bir haber gelir. Hürrem Sultan da bunun üzerine Kanuni'ye, "O ev Peygamber'in (sav) doğduğu evdir. Öyle alelade herkes girmesin. O evi mescit yapalım, gelen iki rekat namaz kılsın" der. Böylece Hürrem Sultan, evi onarır ve mescit haline getirir. Hz. Amine'nin evi, bugün kütüphane olarak kullanılıyorsa bu Hürrem Sultan'ın vesilesiyle olmuştur.
"HÜRREM SULTAN İÇİN KUDÜS'ÜN YERİ AYRIDIR"
Hürrem Sultan'ın hayırlarından Gündoğdu şu şekilde bahsetti:
"Hürrem Sultan'ın Kudüs'te kurmuş olduğu halen faaliyette olan bir imarethanesi vardır. Burada günlük 5 bin kişilik yemek çıktığı söyleniyor. İmarethanenin yanında medresesinin olduğuna dair elimizde kaynaklar var. Kudüs, bizim asla vazgeçemeyeceğimiz bir yer. Bütün peygamberlerin ortak hatıralarının olduğu tek şehir Kudüs'tür. Onun için Hürrem Sultan'ın Kudüs'e özel bir ihtimamı var."
🔸 Hürrem Sultan ayrıca Bağdat'ta İmam-ı Azam Hazretleri'nin mezarı üzerine sağlam bir kale, camii, güzel bir imarathane, yüksek bir türbe ve akıl hastanesi yaptırır. Kefe, İznik, Şam gibi yerlerde cami, medrese, imarethane, mektep vakfeder.
🔸 İstanbul'a yaptırmış olduğu hamamlar bulunur. Bunlardan biri Sultanahmet'teki Hürrem Sultan Hamamı'dır.