Arama
Osmanlı sultanlarının 10 önemli sikkesi
Sikkelerin ekonomik bir meta oluşlarının ötesinde, ait oldukları dönemin ''gazetesi'' olma özelliğini taşıdığını biliyor muydunuz? Ya da Kanuni Sultan Süleyman döneminde darp edilen Osmanlı sikkelerinin, Osmanlı nümismatiği ile ilgili araştırmalarda çok önemli bir yer tuttuğunu? Osmanlı'nın ekonomik durumunun yanında mimarisi, sosyal ve kültürel yapısı hakkında bilgi edinmenizi sağlayacak 10 sikkeyi sizler için derledik.
''Ya Kostantiniyye beni alır, ya ben onu'' diyen genç sultan, zamanın en gelişmiş savaş teknolojisini de sonuna kadar kullanarak 1453 yılında kenti teslim almış ve yeni bir çağ açmıştır. Fatih Sultan Mehmed, fetihten 24 yıl sonra ''sultani'' adı verilen ilk Osmanlı altınını hicri 882 yılında İstanbul'da bastırmıştır.
Bu tarihten itibaren Osmanlı tahtına geçen tüm sultanlar kentte sikke darp ettirmiştir. Fatih bastırdığı bu altın sikkeyle artık hükümdarı olduğu Osmanlıların Akdeniz havzasında en önemli ekonomik aktörü olduğu gerçeğini tescil etmiştir. Bu sikke, aynı zamanda Avrupa ticaretinin en büyük takas aracı olan Venedik ve Ceneviz altın sikkelerine de önemli bir alternatif ve rakip oluşturmuştur. Fatih Sultan Mehmed, gümüş sikkelerinde ''sultan'' unvanını kullanmakla yetinmişti. Sembolik olarak çok az sayıda basılan bu sikkeden günümüze de çok az sayıda örnek ulaşmıştır.
Bu altın sikke, ilk altın Osmanlı sikkesidir. Fatih Sultan Mehmed, İstanbul'u fethetmesinin ardından 27 yıl sonra İstanbul'da bu sikkeyi darp ettirmiştir. En ender görülen Osmanlı sikkeleri arasındadır.
Sikkenin ön yüzünde ''Darib un nadri sahib ül izzi ve'n nasri fil berri ve ve'l bahri', arka yüzünde ise Sultan Mehmed bin Murad Han azze nasrahu duribe fi Kostantiniyye sene 882'' ifadeleri yer almaktadır.
Günümüz Türkçesi ile: Bu altını darp ettiren karada ve denizde izzet ve yardım, zafer sahibi Murad Han oğlu Sultan Mehmed Allah'ın yardımıyla aziz olsun. Kostantiniyye'de 882 senesinde darp edildi.
Tahta çıktığı ilk yıllarda adına basılan sikkelerde tuğralı yüzün kenarında bitki motifi kullanan Sultan II. Abdülhamid, İstanbul baskılı sikkelerinde saltanatının altıncı yılından itibaren Rusya Savaşı nedeniyle dönemin Şeyhülislamı Hasan Hayrullah Efendi'den fetva alarak el-gazi unvanını kullanmaya başlamıştır. Kanuni Sultan Süleyman'ın ardından en uzun süre padişahlık yapan Sultan II. Abdülhamid, devrinin en önemli siyaset ve devlet adamlarından biridir.
Otuz üç yıl gibi oldukça uzun bir süre devleti idare eden bu sultanın sikkeleri, bu uzun hükümdarlık yıllarıyla doğru orantılı olarak bol miktarda üretilmiştir. Buna karşın Sultan II. Abdülhamid'in saltanatının özellikle ilk altı yılında bastırdığı sikkelere ulaşmak zordur diğer taraftan ileriki taht yılında bastırdığı sikkelere ulaşmak daha kolaydır. Diğer taraftan ileriki taht yıllarında, basılan sikkeler arasında da nadir sikkeler bulunmaktadır. Bunun en önemli nedeni mali buhranlar ve Rusya'yla yaşanan uzun savaşlardır. Sultan II. Abdülhamid döneminde altın, gümüş ve bakır sikkelerin alım güçleri arasında çok ciddi farklar oluşmuştur.
II. Abdülhamid döneminde Osmanlı hazinesi çok zor dönemlerden geçmiş, yurtdışında basılıp Osmanlı topraklarında tedavüle sokulan sahte gümüş paralar ekonomik sistemde sıkıntılar doğurmuştur. Buna karşın sultan, adına basılan paraları çok akıllıca kullanmış, Musul petrollerinin çıktığı toprakları satın alıp, kişisel mülkü olarak tapuya işlettirmiştir. II. Abdülhamid hem imparatorluk toprakları içerisinde, hem de sınırlar dışında ihtiyaç duyan topluluklara cömert yardımlarda bulunmuştur.