Osmanlı armasını kim yaptı?
Devlet-i Aliyye, yüzyıllarca çok geniş coğrafyalarda hakimiyet kurmuş şanlı bir imparatorluk. Böylesine güçlü bir devletin padişahları, kendilerine has tuğralar ve sancaklar hazırlatmış ve kullanmışlardır. Bir zaman sonra diğer ülkelerin kullanmaya başladığı armaların namı, imparatorluk sınırlarına kadar gelmiş ve tanınmaya başlamış. Tam burada, hepimizin aşina olduğu o meşhur Osmanlı armasının tasarımcısı kim merak ediliyor. İşte, Devlet-i Aliyye'nin armasının hikayesi...
◾ Osmanlı, 623 yıl ayakta kalmış şanlı bir imparatorluktur. Devlet-i Aliyye, en geniş sınırlara, farklı kıtalara fetihler düzenleyen Kanuni Sultan Süleyman döneminde başladı, III. Selim ile zirveye ulaştı.
◾ Avrupa'nın bir bölümü ile Balkanların tamamı Osmanlı himayesine girdi. Kuzey Afrika, Hicaz, Mezopotamya, Kafkasya'nın bir bölümü de yine Devlet-i Aliyye kontrolündeydi.
◾ Dünyanın pek çok noktasında "adı takdirle yankılanan" şanlı Osmanlı İmparatorluğu, 40'dan fazla ülkede hakimiyet kurmuş oldukça köklü bir devletti.
◾ İşte, böylesine parmakla gösterilen güçlü imparatorluğun arması da halen önemini fazlasıyla koruyor. Birçok insanın bildiği veyahut aşina olduğu bu armanın elbette bir hikayesi var.
◾ Öncelikle arma geleneği Haçlı Seferleri esnasında başlar. Şövalyeler, müfrezelerini ayırt etmek adına, kendilerinin olduğunu belli eden simgeler oluşturmuşlardır.
◾ İşte, Haçlı Seferleri zamanında başlayan arma geleneği daha sonra krallar ve zengin aileler tarafından kullanılmaya başlanır. Osmanlı'nın ik zamanlarında ise arma geleneği yoktur.
Müfreze ne demek?
Müfreze, herhangi bir askeri görevin yapılması adına geçici olarak oluşturulan küçük birliğe verilen isim.
◾ Arma yoktur ama onun yerine padişahların tuğraları ve sancaklardaki tek ve üç hilaldir. Arma ve bahsi geçen tuğra ile sancakların farkı; armaların bir devlete ait olması. Tuğralar ve sancaklar ise padişahtan padişaha değişim göstermekte.
◾ Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerine kadar devlet arması kullanılmamış. Hepimizin aşina olduğu bu armanın hikayesini anlatmadan evvel bu süreçteki denemelere bir bakalım.
◾ İlk Osmanlı arma denemesi 1727 senesinde, ilk matbaacımız olarak bilinen İbrahim Müteferrika tarafından gerçekleşir. Müteferrika, ilk arma denemesinde, Marmara bölgesinin haritasını konu alarak çizmiştir.
◾ Müteferrika'nın ikinci arma çalışması ise III. Selim döneminde olmuştur. Ancak bu denemeler yine bir çizim olarak kalmış, devlet arması olmamıştır. Ancak bu deneme, bir padişaha yapılması bakımından özel kabul ediliyor.
