Müslüman alimlerin dünyayı değiştiren keşifleri
İslam tarihi, bugünkü medeniyetin temellerini atan birçok Müslüman bilim adamının keşiflerinden, inşalarından ve miraslarından oluşur. Tarihe yön veren alimlerimizin izinden gitmek onları tanımak için, bugün kullandığımız kâğıttan, ilk üniversiteye; ilk ameliyatlardan, gök kuşağı açıklamalarına kadar giden; Müslüman bilim adamlarımızın ilklerini, keşiflerini ve icatlarını içeren bir liste hazırladık.
12 asır önce ilk kâğıt fabrikasını kuran ve adını dünya tarihine altın harflerle yazdırdı. 17 senelik vezirliği esnasında Abbasi İmparatorluğu'na büyük hizmetlerde bulundu. Hiç şüphe yoktur ki, en büyük başarısı ve hizmeti dünya tarihinin ilk kâğıt fabrikasıdır. Sadece İslâm dünyasında değil, tüm dünyada yeni bir devrin başlangıcı olan bu kâğıt fabrikasını 794 senesinde Bağdat'ta kurdu. 751 senesinde Semerkand'a yerleşen Müslümanların Çinlilerle irtibata geçtikten sonra kâğıt yapımını öğrenmesi, öğrendikleri yöntemleri geliştirip daha ucuza daha sağlam kâğıt üretmesi ve ürettikleri kâğıtları daha seri bir hale getirip daha yaygın bir kullanım sahası oluşturması sonucunda Halife'nin papirüsü yasaklaması ve Müslümanların ürettiği kâğıtların kullanılmasını emretmesi ile İbn Fazıl ilk kâğıt fabrikasını kurmuş oldu. 805 senesinde vefat etti.
Râzî ya da tam adıyla Ebû Bekir Muhammed bin Zekeriyyâ er-Râzî, Fars simyacı, kimyager, hekim ve filozoftur. Gençlik yıllarında edebiyat ve musiki ile ilgilenmiştir ve geçimini kuyumculuk yaparak sağlamıştır. Râzî ilk defa Ortadoğu ülkelerinin çoğunda yaygın olarak görülen çocuk hastalıklarından çiçek ve kızamığın tanılarını vermiş ve bunlar arasındaki farkları belirlemiştir.
Câbir bin Hayyân, tüm bilim insanları tarafından kimyanın tartışmasız babası olarak tanınır. Bir eczacının oğlu olan Câbir, ömrünün büyük bir kısmını Irak'ın Kufe şehrinde geçirdi ve burada kimyayı bilimsel olarak sistemleştirdi.
Sürekli laboratuarda çalışan Câbir, süblimleştirme, sıvılaştırma, kristalleştirme, damıtma, saflaştırma, cıvayla karıştırma, oksitleme, buharlaştırma ve filtrasyon gibi işlemleri geliştirip mükemmelleştirdi.
Günümüzde kimya endüstrisinin vazgeçilmezlerinden olan sülfürik, nitrik ve nitromuriyatik asitleri keşfeden Câbir, kimyasal deney imkânını önemli ölçüde artırmıştır. Câbir, Müslüman âlimlerin çoğu gibi topluma faydalı olmak istediğinden kimyanın gündelik uygulamalarına ilgi duyuyordu.
Kaynaklarda aynı zamanda "tabîb-i ebdân" olduğu, devrinin iyi bir hekimi sıfatıyla da şöhret kazandığı ve tıbba dair eserleri bulunduğu belirtilen Akşemseddin'in, tıp tarihinde ilk defa mikrop meselesini ortaya atmak ve hastalıkların bu yolla bulaştığı fikrini öne sürmekle, bu alanda kesin bilgiler veren Fracastor adlı İtalyan hekimden en az 100 yıl önce bu konuya ilk temas eden tabip olduğu kabul edilir.
Tıbbî uygulamaları ve verdiği eserlerle kısa sürede döneminin aranan doktorlarından biri haline gelen Cessar, 10. yüzyıl sonlarına doğru, dönemin adetlerinin aksine, cüzzamlı hastaları ıssız adalara terk etmek yerine tedavi etmeye çalışıyordu. Bu tedaviler sırasında ceylan derisine yazmış olduğu tıbbî yazılar 12,500 kiloyu bulur. Kitaplarının ağırlığı yaklaşık 10 tondur. Onca kitaptan, seyahatlerden ve hastaları tedavi ederken edindiği tecrübelerden edindiği bilgileri, cüzzamın sebep ve tedavileriyle ilgili olan "Fakirler İçin Seyahat Kitabı" adı altında toplayan İbn Cessar, tıp tarihinde bir çığır açmıştır. Bu önemli kitapta ayrıca yolculuk esnasında sık sık karşılaşılan hastalıkların sebeplerini, teşhis ve pratik olarak uygulanabilecek tedavi yöntemlerini anlaşılır bir dille anlatmıştır. Gittiği ülkelerde karşılaştığı tüm hastalıklara teşhis koyup tedavilerini bulmaya çalışan ve kendini bilime adayan İbni Cessar, 1009 tarihinde Hakk'a yürümüştür.
