Arama
Mimar Sinan’ın az bilinen 10 eseri
Mimar Sinan, Osmanlı mimarisinin klasik çağını kurup imparatorluğa özgü bir mimari kimlik oluşturdu. Peki, Mimar Sinan'ın eserlerindeki yakaladığı uyumun, Osmanlı mimarisinin "doruk noktası" olduğunu biliyor muydunuz? Sizler için, sadece yaşadığı dönemi değiştirmekle kalmayıp vizyonu ve dehasıyla çağlar ötesine ulaşan Mimar Sinan'dan az bilinen 10 eseri derledik.
Büyükçekmece'de yer alan kervansarayın banisi Sultan Süleyman'dır. Yapının inşası 1566'da tamamlanmıştır. Kervansarayın inşa edildiği 16. yüzyılda Büyükçekmece, Asya ve Avrupa ticaret yolları üzerinde stratejik öneme haiz bir geçiş noktasıydı. Savaşa ve sefere çıkan ordunun ilk menzili burası olurdu.
İstanbul'un ilk büyük menzilindeki bu önemli kervansaray ve bir kültür bir gelenek etrafında şekillenen niceleri, Faruk Nafız Çamlıbel'in ''Han Duvarları'' şiiri gibi eserlere, edebiyata sanata ilham kaynağı oldu. Kervansarayla, seyyahlar, şairler, yolcuların merakla yollarının düştüğü bir mekân oldu.
Sultan Süleyman, Sinan'a bu kervansaray etrafında köprü, çeşme gibi yapılarla şekillenen menzil külliyesi son seferi olan Zigetvar'a çıkmadan önce sipariş etmişti. Planlar hazırladı, projeler çizdi vakit kaybetmeden inşaat başladı ve bu esnada sultan Zigetvar'a çıkmadan önce sipariş etmişti.
Mimarbaşı tez zamanda işe koyuldu. Planlar hazırladı, projeler çizdi, vakit kaybetmeden inşaat başladı ve bu esnada sultan Zigetvar'a doğru yola çıktı. Bu İstanbul'u türlü eserlerle, Süleymaniye bir külliyeyle, Kırkçeşme suyollarıyla mamur eden sultan ile onun baş mimarının son karşılaşması oldu. Sinan büyük bir köprünün inşasına eksiksiz bir dikkat ve özen gösterdi.
Dikdörtgen planlı olup, ana malzemesi taş ve tuğladır. Çatısının özgün hali kurşunla kaplı olduğundan ''Kurşunlu Han'' diye de bilinir.
Fındıklı'da deniz kenarında yer alan yapının banisi Molla Mehmed Vusuli Efendi'dir. Kitabesi bulunmayan caminin inşa tarihi net olarak bilinmez. Yapının yıkılan hamamı üzerindeki kitabe, Evliya Çelebi ve Ayvansarayi tarafından kayda alınıp aktarılmıştır.
Caminin banisi Molla Çelebi, Anadolu kazaskerliği makamına kadar yükselen, dönemin tanınmış âlimlerindendir. Konya, Bursa, İstanbul kadılığı yaptı.
Günümüze ulaşmayan sıbyan mektebi ve hamamıyla birlikte küçük bir külliye olarak tasarlanan cami, Sinan'ın altıgen şemalı camilerindedir. Yapının 11,80 metre çapındaki ana kubbesi, altıgen bir destek sisteminin üzerine yerleştirilmiştir. Yapı, banisinin statüsüne tezat bir biçimde anıtsaldır.
16. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilen cami günümüze gelinceye kadar çeşitli badireler atlattı ve kapsamlı onarımlar geçirdi ancak özgünlüğünü büyük ölçüde korudu.
Günümüzde cadde ile deniz ortasında küçük bir yeşil alanın içinde kalan caminin özgün şehir dokusuyla bağları koparılmıştır.
Bir hayrat yaptırıp hep hatırlanmak isteyen I. Abdülhamid'in sadrazamı Koca Yusuf Paşa, 2886'da Molla Çelebi Camii'nin önüne bir sebil yaptırmıştır.
Üsküdar Meydanı'nda yer alan külliyenin banisi Sultan Süleyman'ın kızı Mihrümah Sultan'dır. Vakfiyesinden külliyenin bir zamanlar cami, medrese, sıbyan mektebi, misafirlikhane, tabhane ve ahırlardan oluştuğu anlaşılır. Günümüzde camiden başka medrese, sıbyan mektebi ve yapılara sonradan eklenen türbe ayaktadır.
1548'te tamamlanan ve Sinan'ın erken dönem eserlerinden olan külliye, İstanbul siluetinin Üsküdar'daki en önemli parçalarından biridir. Dönemin sayfiye saraylarından birine komşudur.