İstanbul'un hafızasında yer edinen beş önemli olay

İstanbul'un siluetinin en güzel unsurlarından biri, Osmanlı ihtişamını sergileyen eşsiz bir mabet olan Süleymaniye Cami'nin inşaatına, 18 Haziran 1550'de Şeyhülislam Ebussuud Efendi'nin temele ilk taşı koymasıyla başlanmıştır. Bilindiği gibi bu muhteşem cami ve külliye, büyük deha Mimar Sinan'ın eseridir ve Kanuni Sultan Süleyman adına yaptırılmıştır. Mimar Sinan, caminin temelini attıktan sonra temelin oturması için bir yıl beklemiş ve sonra inşaata başlamış, ayrıca zeminin caminin ağırlığını taşıyabilmesi için Haliç'e kadar yirmişer metre aralıklarla büyük bentler yaptırmıştır.

Yedi yıl devam eden inşaatın bitmeyecek gibi görünmesi bir ara Kanuni'yi endişelendirmişse de, cami 7 Haziran 1557 tarihinde ibadete hazır hale getirilmiştir. O gün, tüm Osmanlı devlet ricali ve sayısız İstanbullu caminin açılış merasimini izlemek için toplanmış, şehir yine tarihi günlerinden birini yaşamıştır. Kubbe ve minareleri yükseldikçe, İstanbul'un Müslüman ahalisi hem gurur hem de mutluluk ve heyecanla caminin açılacağı günü bekler olmuştu. O gün toplanan kalabalığın önünde Mimar Sinan, caminin anahtarlarını Kanuni'ye uzatmış, açılışı yapmasını istirham etmişti. Fakat Sultan Süleyman anahtarı tekrar büyük dehaya uzatarak, bina ettiği camiyi süslerken gözlerini feda eden Hattat Karahisari'ye bahşedilmesini isteyince, bu muhteşem cami Hatta Karahisari tarafından dualarla ibadete açılmıştır.

Anlatıldığına göre, Süleymaniye Cami'nde temsillerin önemli bir yeri vardır. Örneğin, dört minare, Kanuni'nin İstanbul'un fethinden sonraki dördüncü padişah oluşunu, minarelerdeki toplam on şerefe de onun Osmanlı'nın onuncu hükümdarı oluşunu temsil etmektedir.

Orijinal adı Sergi-i Umumi-i Osmani olan İstanbul'un ilk fuarının açılması, ilk olarak Sultan Abdülaziz tarafından düşünülmüş, bu fikri hayata geçiren kişi ise Prens Fazıl Mustafa Paşa olmuştur. 1862 yılında, bu iş için kurulan komisyon tarafından ilk önce bir nizamname hazırlanmış, padişahın onaylamasıyla birlikte de fuar hazırlıkları gazeteler yoluyla halka duyurulmuştur. Bu serginin amacı, başkent ahalisinin Avrupa'dan ithal edilen her türlü eşyayı almaya alışmasından sonra zamanla yerli ürünlerin unutulmaya başlanmasından kaynaklanan sıkıntıların sona erdirilmesi düşüncesidir. Yani halka yeniden yerli ürünleri hatırlatıp bunları satın almaları sağlanarak, yerli üreticilerin durumlarının düzeltilmesi hedeflenmiştir.

Sergi-i Umumi-î Osmanî için inşa edilen geçici fuar binası.

Böylece Osmanlı ekonomisine Avrupa'yı karşı bir rekabet gücü kazandırmak amaçlanmıştır. Bunun yanında, ülkede üretilen malların kalite, çeşit ve fiyatlarını görmek, üreticilerin sorunlarını tespit etmek ve başarılı olanları ödüllendirmek de serginin hedefleri arasındaydı. Bu nedenle de sözü edilen komisyon tarafından verilen ilanlarla, yerli üretici için bir imtihan ve kendini ispat ortamı yaratılmaya çalışılmıştı.