Hükümdarlık alameti olan tuğra nasıl okunur? Osmanlı padişahlarının tuğraları...

Yayınlanma Tarihi: 11.01.2020 17:40 Güncelleme Tarihi: 19.05.2022 14:56

Tuğralar içinde en mükemmelinin, Prof. Uğur Derman'ın "tuğraların padişahı" olarak ifade ettiği, hattat Sami Efendi tarafından çekilen II. Abdülhamid tuğrası olduğunu biliyor muydunuz? Padişahların hükümdarlık alametlerinden biri olan tuğra, hanedan arması olarak kullanılırdı. Sultanların imzası olan tuğralar, birbirinden farklı ve yüksek bir estetik anlayışla tasarlandı. Sizler için Osmanlı padişahlarının tuğralarını derledik.

5/37

Yıldırım Bayezid'ın tuğrası

🔸 Tuğralar; ferman, berat, menşur, ahidnâme, arazi tahrir defteri, vakfiye ve temliknâmelerin üst kısmına yazılır. Yıldırım Bayezid tuğralarında beyzaların sağdaki tuğları kesip uzatılmasıyla kol ortaya çıkarak baba adına han unvanı eklenmeye başlandı. Bu uygulama, han kelimesinin I. Mahmud'dan itibaren babadan alınıp padişah adına eklenmesiyle sürdürüldü.

6/37

Çelebi Mehmed'in tuğrası

🔸 Selçuklu'da tuğra çeken kişilere "tuğraî" Osmanlıda ise "nişancı" denirdi. Hanedan arması gibi, bayrak, pul, bina ve harp gemilerinde kullanılırdı.

7/37

II. Murad'ın tuğrası

🔸 Paraya da basılan tuğraların taş üzerine hakk edilmesi özellikle 18. yüzyıldan itibaren yaygınlaştı. Bunun günümüze ulaşan en nadir örneği İstanbul'da Nişancı Mehmet Paşa Camii'nin kapısı üzerindeki III. Murad'a ait tuğradır.

8/37

Fatih Sultan Mehmed'in tuğrası

🔸 Osmanlı'da şehzadeler, sancağa çıktığı zaman kendi ismiyle tuğra çekmek hakkını kazanırdı. Dönem içinde şekli belirlenen tuğralarda padişah tahta çıktığında değişiklik yapılmazdı.

9/37

II. Bayezid'ın tuğrası

🔸 Osmanlı padişah tuğralarının hepsi, Şehzade Emir Süleyman'ınki hariç, üç tuğluydu. Şehzade Süleyman'ın tuğra metni "Emir Süleyman bin Bayezid"dı. İsimdeki dik harflerin sayısından dolayı dört tuğ ile yazıldı.