Dünyanın ilk arabalı vapuru: Suhulet
Her alanda olduğu gibi denizcilik sahasında da dünyaya damgasını vuran Osmanlı Devleti, her yüzyılda adından söz ettirecek çalışmalar gerçekleştirmeyi başardı. Ülkenin dağılma dönemine denk gelen on dokuzuncu yüzyıl içinde dünyaya örneklik sergileyecek bir eser ortaya çıkardı. Şirket-i Hayriyye'nin başındaki isim Hüseyin Haki Bey'in çizdiği arabalı vapur, İngiltere'de yapıldı. İşte ulaşım haricinde savaşlarda da kullanılan Suhulet'in hikayesi...
Önceki Resimler için Tıklayınız
🔷 Boğaziçi'nde yolcu taşımak amacıyla Sultan Abdülmecid döneminde ilk yerli anonim şirket olan Şirket-i Hayriyye kuruldu ve deniz ulaşımında vapur dönemi başladı.
🔷 İsmi "halkın faydasına olan" anlamına gelen şirket, kısa zamanda on altı vapurluk bir filoya ulaştı. Şirketin en parlak dönemi ise arabalı vapuru icat edecek olan Hüseyin Haki Bey zamanıdır.
🔷 1869 yılında Şirket-i Hayriye'nin başına geçen Giritli Haki Bey, şirketin vapur sayısını on altıdan kırk altıya çıkardı. Çizimlerini kendisinin yaptığı arabalı vapur fikrini de hayata geçirmeyi başardı.
🔷 Çalışkan bir zat olan Hüseyin Haki Bey, vapuru güvertesi arabaların geçişini kolaylaştırmak için dümdüz olacak şekilde tasarladı. Vapur burnundan rıhtıma yanaşacak biçimde, her iki ucundan da araç ve yük alabilecek tarzda İngiltere'de inşa ettirildi.
🔷 Adı "kolaylık, incelik" anlamlarına gelen Suhulet vapurunun ismini Namık Kemal verdi. Dünyanın ilk arabalı deniz aracı olarak İstanbul sularında kullanılmaya başlanan gemi, ilk seferini Kabataş-Üsküdar arasında top arabaları taşıyarak yaptı.
🔷 Suhulet ile birlikte atlar, arabalar ve askeri techizat yolcularla birlikte taşınabilir hale geldi. Sultan Abdülaziz, Haki Bey'i bu başarısı nedeniyle Rütbe-i Evvel-i Sınıfı Sanisi nişanıyla ve üçüncü rütbeden Mecidi Nişanı ile ödüllendirdi.
🔷 Suhulet'in sağladığı kolaylık devletin ve halkın dikkatini çekti. Bunun üzerine İngiltere'deki tersaneye bir sipariş daha verildi. Bu sefer Suhulet'ten daha güçlü, çift motorlu bir vapur bir yıl sonra İstanbul Boğazı'na geldi.
🔷 Bu vapur da ismini de Namık Kemal'den aldı. "İki kıyıyı bağlayan" anlamına gelen Sahilbent ismini aldı. Böylelikle dünyanın ikinci arabalı vapuru da İstanbul sularında hizmete girdi.
