Arama
Bir seyyahın kaleminden Osmanlı hazinesine dair bilinmeyenler
1631 yılında Doğu'nun kapılarını aralamaya bir liman şehri olan İstanbul'dan başlamıştı Jean Baptiste Tavernier. 37 yıl boyunca gezme tutkusunun peşinden giden Fransız seyyah, kaleme aldığı seyahatnamesinde Batılıların en çok merak ettiği "Osmanlı Sultanı sarayında nasıl yaşıyor?" sorusunun cevabına da değinir. Tavernier'in kaleme aldığı konulardan biri de Osmanlı hazinesine dairdir. Peki, hazine odasına nasıl girilir, merasim nasıl gerçekleşirdi? Hangi odaya sadrazam dahi alınmazdı?
Doğu'nun kapılarını aralamaya bir liman şehri olan İstanbul'dan başlar. Buradan bir kervanla Anadolu'ya geçerek Safevi topraklarına gider.
Orada ticaret yapıp epeyce zengin olduktan sonra geri döner. Ancak gezileri bu seyahatle sınırlı kalmaz.
1638-1663 yılları arasında Doğu'ya beş yolculuk daha yapar. Döndüğünde Paris'te evlense de yerinde duramaz. 1663 yılında yaptığı bu seyahatinde, İsfahan'a kadar gider. Dönüşünü yine bir kervanla ilk yolculuğundaki gibi Erzurum ve Tokat üzerinden İstanbul'a yapar.
Böylece 37 yıl önce İstanbul'da başladığı Doğu seyahatine yine İstanbul'da son verir. Paris'e tekrar döndüğünde hatıralarını basmaya karar verir.
Tavernier'nin altı Doğu yolculuğunun hikâyesi iki cilt halinde yayımlanır ve 1682'ye kadar dört baskı yapar. 1685'te Fransa'da Protestanlığın yasak edilişi Tavernier'yi yeniden yollara düşürür.
Yerleşmiş olduğu İsviçre'den 1687'de, 82 yaşındayken, Rusya üzerinden İran yolculuğuna çıkar; ancak Moskova'da hastalanarak ölür.
Neredeyse bütün dünyayı gezen Tavernier, Nouvelle relation de l'interieur du serrail du grand seigneur ismiyle yayınladığı ilk kitabını İstanbul'a ayırır.
Çünkü yaşadığı dönemde Batılı okuyucuların en çok ilgilendiği ve merak ettiği konu, gizemli Osmanlı sultanının sarayında nasıl bir hayat olduğudur.
Kitabına aldığı bilgiler daha çok Osmanlı saray ve devlet düzenine, sarayda bulunan çeşitli vazifelere ve onların vazifelerine yöneliktir.
Saraya ait bu bilgileri, orada elli yıldan fazla içoğlanlığı yapıp hazinedarbaşılığa kadar yükseldikten sonra gözden düşerek Bursa'ya sürgün edildiğini, oradan Hindistan'a kaçtığını söyleyen Sicilyalı bir devşirmeden ve yine sarayda 15 yıl içoğlanı olan bir Parisliden dinlediklerine dayanarak kaleme almıştır.