Geçmişten günümüze Bursa’nın Kızık köyleri
Güzelliği, doğal zenginliği ve tarihiyle Osmanlı'nın en özel şehirlerinden biri olan Bursa, Kızık köylerine ev sahipliği yapmakta. İşte, Uludağ'ın yamaçlarındaki bu Kızık köyleri de görenleri kendine hayran bırakıyor. Bunlar; Cumalıkızık, Değirmenlikızık, Fidyekızık, Hamamlıkızık ve Derekızık olmak üzere 5 farklı köy. Devlet-i Aliyye'nin kuruluşundan beri var olan ve tarihi, Orhan Gazi ile adeta bütünleşen bu köyleri sizler için araştırdık.
Önceki Resimler için Tıklayınız
🔹 Genel olarak Kızıkların Anadolu'da başlıca yaşadıkları yerlerin başında; Gaziantep, Adıyaman, Kahramanmaraş, Bursa, Tokat, Ankara ve Bolu gelmektedir..
🔹 Aynı zamanda bu saydığımız illerin yanı sıra Balıkesir ili Manyas ilçesine bağlı Kızık ve Kızıksa köyleri ile Bolu ili Seben ilçesine bağlı Kızık köyünde de Kızıklar yaşamaktadır.
🔹 Gelelim yazımızın başında bahsettiğimiz Bursa'da Kızık köylerine. Bursa'da Uludağ'ın kuzey eteklerinde beş tane Kızık köyü bulunuyor. Bunlar; Cumalıkızık, Değirmenlikızık, Fidyekızık, Hamanlıkızık ve Derekızık köyleri.
🔹 Bursa'da günümüze ulaşamayan diğer Kızık köyleri ise şöyle: Bayındırkızık, Dallıkızık, Kızık, Bodurkızık, Ortakızık, Camilikızık, Kiremitçikızık, Kızıkşıhlar ve Kızıkçeşme köyleridir.
🔹 Rivayete göre Tokat civarlarından Bursa'ya yerleşmek isteyen Kızık boyu mensupları bölgeyi rahatsız eden Karakeçililer aşiretine engel olmak ister. Bunun üzerine Osman Gazi, Karakeçililerden 7 kızı, Kızıklardan 7 delikanlı ile evlendirir.
🔹 Aralarında bir akrabalık ve dostluk kurularak barış sağlanır. Bu yedi ailenin her biri farklı bölgelere yerleştirilir. Zaman içinde bunlardan 7 köy oluşur. İşte, 7 Kızık köyünün bu şekilde ortaya çıktığı söylenir.
🔹 Bursa'nın doğusunda yer alan beş kızık köyünden biri olan Cumalıkızık, Osmanlı erken dönem mimarisini tüm zarafet ve inceliklerini yansıtan bir yerleşim yeridir.
🔹 14. yüzyılın başında kurulan köy esasında bir vakıf köyüdür. Burası, Osmanlı döneminden kalma tarihi evleri, benzersiz dar sokaklarıyla Kızık köyleri arasında en tanınandır. Aynı zamanda Cumalıkızık, 2014 senesinde UNESCO Dünya Miras Listesine eklenmiştir.
🔹 Cumalıkızık'tan sonra en bilinen Kızık köylerinden olan Hamamlıkızık diğer adıyla Kızıkhamamı, Uludağ'ın kuzey yamaçlarındaki bir vadinin kenarında yer alır. Bu ismi, kısılıp kaldığından ötürü köy halkı vermiştir.
🔹 Köydeki en meşhur yapılardan biri, Kısık Hamamı'dır. Bir diğer Kızık köyü ise, Kestel ilçe sınırları içinde kalan Derekızık'tır. Köy dere kenarında bulunduğu için bu adı almıştır.
🔹 Bayındırlıkızık köyü, Bursa merkez ilçesine bağlı eski bir yerleşim yeridir. Adı, "güzel, mamur, bakımlı" manasına gelir. Dallıkızık köyü ise adını Dal Bey adında bir zat tarafından kurulduğu için bu ismi almıştır.
