Francis Marion Crawford kimdir? Crawford İstanbul'a olan hayranlığını nasıl dile getirdi?

İstanbul, bilinmeyeni keşfetme ve ufkunu yeni yerlerle genişletme amacındaki seyyahların ilgi odağıydı. Seyyahların çoğu, karşılaştıkları İstanbul'un etkisi altında kalarak gördüklerini kaleme aldı. Her seyyah şehri, seyahat süresine, ilgi alanına, altyapısına göre değerlendirdi.

Yerleşim tarihi 3000 yılı bulan, ulaşım olanaklarının en zorlu olduğu devirlerden bu yana ilgi ve merak odağı olan İstanbul'a dair yazılmış seyahatnameler, tarihi vesikaların yanında şehrin zaman içinde yaşadığı değişiklikleri öğrenmek isteyenler için de eşsiz bir kaynaktır.

Seyyahların yazdığı bu seyahatnameler, her dönem muhtelif etkenlerde dolayı bir öncekine ve bir sonrakine nazaran farklılık arz eder, kendine has çeşitliliğiyle şehir tarihinde yerini alırdı.

İstanbul'u ziyaret eden seyyahlardan biri de Francis Marion Crawford idi. O, dönemindeki diğer seyyahların aksine kenti benimseyerek köşesiyle bucağıyla, sokaktaki insanlarıyla bambaşka bir İstanbul'u anlattı.

Francis Marion Crawford, Bostonlu zengin bir ailenin çocuğu olarak 1854 yılında İtalya'da doğdu. ABD'deki öğreniminin ardından 1869 yılında Roma'ya geri döndü.

Yabancı dillere ve kültürlere ilgi duyan Crawford, aralarında Türkçenin de bulunduğu yirmiye yakın dili konuşup yazdı.

Sanskritçe çalışmalarını ilerletmek için Hindistan'a gitti. Geçimini sağlamak için gazete editörlüğü yapmak zorunda kaldı.

Ancak bu süre içinde dinlediği hikâyelerden, tanıdığı insanlardan yola çıkarak yazdığı romanı, kariyerinde bir dönüm noktası oldu. ABD'de kısa sürede tanındı ve herkes tarafından okunmaya başlandı.

1884'te geldiği İstanbul'da, ileride hazırlayacağı kitabına çizimler yapacak ressam Edwin Lord Weeks ile tanıştı. Her iki isim de İstanbul'dan gelip geçerken izlenimlerini anlatan seyyahlar değildi.

Birinin edebi anlatımı diğerinin çizimlerindeki ahenk, Crawford'un hatıratını daha da zenginleştirdi.