Bibi Hanım ve Bibi Hanım Camii’nin hikayesi
Türkistan'ın kalbi Özbekistan, birbirinden kıymetli pek çok yapıya ev sahipliği yapıyor. Bunlardan biri de Semerkant'ta bulunan Bibi Hanım Camii. Bu yapının bir öyküsü var elbette. Dillere destan olmuş, ihtişamıyla görenleri kendine hayran bırakan eser adını, Emir Timur'un eşinden almakta. Peki, Timur'un eşi Bibi Hanım aslında kim? Gelin, hem Bibi Hanım'ın hem de yıllara meydan okuyan eşsiz güzellikteki camisinin hikayesine kapı aralayalım.
Önceki Resimler için Tıklayınız
🔹 Emir Timur'dan sonra gelen emirler, eşleri için saraylar ve camiler yaptırmışlardır. Buna en güzel örnek ise Babür İmparatoru Şah Cihan'ın, eşi Mümtaz Begüm için Tac Mahal'i inşa ettirmesidir.
🔹 Emir Timur, Bibi Hatun Camii ve Külliyesi'nin yapımıyla bilhassa kendisi ilgilenir. İnşaatına 1399 yılında başlanmış, 1404 senesinde ise büyük ölçüde tamamlanmış ve 1405'te Timur'un vefatından sonra günümüzdeki haliyle kalmıştır.
🔹 Meşhed cami ve medrese külliye olarak tasarlanan binanın yapılış amaçlarından biri de "Timur'un Hindistan seferi esnasında kazandığı zaferlerin hatırasını ölümsüzleştirmek"tir.
🔹 Bibi Hanım Külliyesi; cami, türbe, medrese gibi pek çok yapıdan bir araya gelmiştir. Külliyenin bulunduğu alan oldukça geniş, bundan ötürü Semerkant'ın simgelerinden biri kabul ediliyor.
Meşhed ne demek?
Arapça kökenli bir isim olan meşhed, mezar, türbe manalarına gelmektedir.
🔹 Külliye ihtişamı ve güzelliği ile bölgeye gelen seyyahları da kendine hayran bırakmış. Aynı zamanda devasa ölçülerdeki bu eser, Timur'un gücünü göstermesi bakımından oldukça önemlidir.
🔹 Eserin birçok kısmında tuğla kullanılmış yalnızca yan salonlarının sütunları için taş malzemeler tercih edilmiştir. Elbette bu külliyede tuğla süslemeler ve çini mozaikler fazlasıyla dikkat çekmektedir.
🔹 Azametli taç kapısı ile görenleri kendine hayran bırakan külliyenin camisi, dikdörtgen planlı olup her köşesinde ince uzun minareler bulunmaktadır.
🔹 Dış cepheler ve minareler renkli sırlı tuğladan geometrik desenlerle bezenmiş. Avlusu ise açık cami biçimindedir. Turkuvaz renkli kubbesiyle ön plana çıkan eser pek çok restorasyondan geçmiştir.
🔹 Bibi Hanım Camii avlusunda yer alan bu rahle, boyutundan ötürü oldukça dikkat çekiyor. Hz. Osman (RA), Medine'de şehit edilirken okuduğu Kur'an-ı Kerim bir müddet rahlenin üzerinde muhafaza edilmiştir.
🔹 Kur'an-ı Kerim 1900'lü yıllarda Taşkent'e taşınmış, rahle ise halen Bibi Hanım Camii avlusunda sergilenmektedir.
