Murakabe nedir? Murakabe nasıl yapılır? Murakabe ile ilgili hadis ve ayetler...
Yemek yerken, konuşurken, otururken, kalkarken, yalnızken, kalabalıktayken 'Allah beni görüyor' bilincini diri tutmak bizi gerçek bir Müslüman yapar. Bir şeyi korumak, bakıp gözetmek, gözaltında bulundurmak, kendi iç alemine bakmak, dalıp kendinden geçmek anlamında Arapça bir kelime olan murakabe; Allah'ın her şeye kadir ve her şeyden haberdar olduğunu bilmesi, kalbin maksudunu her an mülahaza etmesi anlamına gelmektedir. Peki, murakabe nedir? Murakabe nasıl yapılır? Murakabe ile ilgili hadis ve ayetler nelerdir?
Önceki Resimler için Tıklayınız
Kullar murâkabe duygusunu hakkıyla yaşayabilmek ve hayatlarının bir parçası haline getirebilmek için, nefislerini terbiye etmeleri ve kalplerini arındırmaları gerekir. Bu doğrultuda yapılabilecek adımlardan bazıları ise şöyledir;
Allah'ın (c.c.) emir ve buyruklarına gönülden itaat etmek,
Kur'an ile hizmet etmek ve Kur'an ile duygulanmak,
Kul hakkını ve diğer canlıların tüm haklarını önemsemek, gözetmek,
Helal gıda konusunda titizlik göstermek,
Malını Allah (c.c.) için ve gönül rızasıyla vermek, infakta bulunmak,
Kalpten zikretmek,
Salih kimselerle birlikte olmak,
Toplumsal, sosyal hizmetlerde bulunmak.
"Yerde ve gökte hiç bir şey, aslâ Allah'a gizli kalmaz."
(Âl-i İmrân sûresi (3), 5)
Bu âyette de "nerede"ye açıklık getirilmekte, "yerde ve gökte" yani evrende hiç bir şeyin Allah'a asla gizli kalmayacağı kesin bir dille ifâde buyurulmaktadır.
Fikriyat'ın Kur'an-ı Kerim uygulamasında yer alan seçkin hafızlardan sure ve mealleri dinlemek için tıklayın
Murâkabe bilinci ile yaşayan kişi, denetleme, kontrol etme, kendi iç alemine bakma, kalp ile daima Allah'a (c.c.) bakma, kalbi kötülüklerden korumak için nefsi kontrol altında bulundurma düşüncesine sahip olarak yaşamayı amaçlar. Kulun daima Rabbinin her halini bildiğini bilmesi farkındalığıdır.
"O (öyle Allah'tır) ki, gece namaza kalktığında ve secde edenler arasında dolaştığında seni görüyor."
(Şuarâ sûresi (26), 218-219)
Ayet Hz. Peygamber'e hitâbetmekte, Allah seni ayakta, rükûda ve secdede iken her halinde görmekte, sürekli izlemektedir. Aynı denetim ve gözetim her Müslüman için de aynen geçerlidir.
Serrâc'a göre murakabe ehli üç hal üzere bulunur: İç dünyalarını murakabe, mâsivâdan fâni olup Hakk'ı Hak için murakabe ve Allah'ın korumasına sığınıp O'nu murakabe hali.
(el-Lümaʿ, s. 83)
Gazzâlî'ye göre murakabe halini mârifet ve yakīn meydana getirir. Yakin ve mârifet sahipleri kurbiyet makamına ulaşmıştır. Bunlar da sıddîklar ve takvâ ehli olmak üzere iki kısım olup her birinin murakabedeki derecesi farklıdır.
(İḥyâʾü ʿulûmi'd-dîn, IV, 386)
Sâlik hem rabbini hem kalbini murakabeyle yükümlüdür. Bir yandan Allah'ın kendisini sürekli murakabe ettiğini hatırında tutmalı, öte yandan nefsin ve şeytanın düşmanı olduğunu, kendisini günaha sokmak için fırsat kolladığını unutmamalı ve tedbirli davranmalıdır.
(a.mlf., el-Maḳṣadü'l-esnâ, s. 85)
Cüneyd-i Bağdâdî, murakabenin hakikatine eren kişinin her an Rabbini düşünmesi gerektiğini söyler (Kuşeyrî, s. 407). Hücvîrî, meşâyihten her birinin müridlerini terbiye konusunda kendine has bir yol tuttuğunu, Cüneyd-i Bağdâdî'nin usulünün murakabe olduğunu belirtir. Ayrıca Hücvîrî, meşâyihten her birinin müridlerini terbiye konusunda kendine has bir yol tuttuğunu, Cüneyd-i Bağdâdî'nin usulünün murakabe olduğunu belirtir.
(Keşfü'l-maḥcûb, s. 245).
'Fikriyat podcast'ten sure meallerini dinlemek için tıklayın
