Medine'de güzel ahlak: Güven toplumu nasıl kurulur?
İnsanların hayatlarını sürdürebilmesi ve mutlu yaşayabilmesi için güven duygusu çok önemlidir. Modern zamanlarda nüfusun artışı ve değişen kültürel yapılar, bireylerin kendilerini güvende hissetmelerini zorlaştırmaktadır. İtimatın kaybolması, toplumunu inşa eden sadakat, samimiyet, yardımlaşma gibi değerlerin de unutulmasına zemin hazırlamaktadır.
🔴Güven, insan hayatı için çok önemlidir. Her insan canı, inancı, neslinin emniyette olduğu, özgürlüklerinin korunduğu ortamlarda yaşamak ister. Modern zamanlarda artan nüfus ve değişen alışkanlıklarla bireylerin güven duygusu zedelenmiştir.
🔴 Güven duygusunun yaralanması, toplumu inşa eden samimiyet, sadakat, emanet bilinci, ahde vefa, sevgi, saygı, merhamet ve yardımlaşma gibi değerlerin de zarar görmesini beraberinde getirmektedir. Bu durum değer ve duyguların istismar edilmesine de sebep olmaktadır.
🔴 İslam hoşgörü, barış ve huzuru, kısacası güven toplumunu inşa eder. Peygamber Efendimiz (sav) her konuda olduğu gibi güvenirlilik mevzunda da bizlere en güzel örnek olmuştur. Peygamber Efendimizin (sav) Medine'de inşa ettiği toplum modeli, sadece Müslümanlar için değil, farklı inanç mensupları için de bir güven kaynağı olmuştur. Yesrib şehrini bilgi, hikmet, adalet, güven ve kardeşlik yurdu Medine'ye dönüştürmüştür.
🔴VAV TV'de yayınlanan "Medeniyet Mirası" programında Ankara Sosyal Bilimler Üni. Öğr. Üye. Prof. Dr. Ejder Okumuş, Prof. Dr. Bekir Karlığa ve Prof. Dr. Ahmet Ağırakça güven toplumunu ve Medine'de güzel ahlakı konu aldı. Toplumun belirli ilkelerle ayakta kaldığını söyleyen Ahmet Ağırakça sevgi ve güven toplumunun temellerinin nasıl kurulacağını anlattı:
"Toplumu ayakta tutan ilkeler vardır. Sosyal yapıya baktığımız zaman bu sosyal yapımının insicamı birbirleriyle ilişkisi, aralarındaki sevgi, saygı, muhabbet gibi doğru ilkelerin yaşanmasıyla oluşur. Gıybet yapılmadığı müddetçe kalpten kalbe giden bir elektriklenme olur ve birbirimize karşı sevgi-saygı kuvvetlenir. Ve bunun bütün topluma yayılması halinde kardeşlik üzerine bina edilmiş bir toplum görürsünüz."
🔴 Ağırakça, sağlıklı ve güvenilir toplumu şöyle anlattı:
"Bizlere buyrulduğu üzere insan kendisi için istediğini kardeşi için de istemedikçe mümin olamaz. Bu ayet kendi içinde insanı eğitiyor. Cenab-ı Allah bu tür ayetlerde insanı tarif ediyor. İyi bir mümin olursan topluma faydalı olursun, toplum seninle birlikte artan bireylerden oluşan bir toplum olur ama öbür taraftan kötülüğe meyledersen, ahlaksızlığa yanlışlığa düşersen, haksız kazanç rüşvet…Bunlara yöneldiğinde toplum çöker. "
🔴 Medine'de cahiliye dönemindeki geleneksel toplumların İslam ile medeniyeti bulduğunu ifade eden Bekir Karlığa, Medeniyet ve Medine arasındaki bağı anlattı:
"Medine'de cahiliye döneminden devraldığımız geleneksel toplum yapısını bu değerler üzerine inşa ederek evrensel medeniyetin temelleri kurulmuştur. Peygamber Efendimiz (sav) o cahiliye insanını alıp mükemmel bir sahabi haline getirmiştir. Medine bir medeniyet hamurunun yoğurulduğu şekillendirildiği temellerinin atıldığı yerdir. Medeniyet ile Medine arasındaki bu bağlantıyı tesis etmedikçe yeni bir medeniyet inşa etmemiz de mümkün değil."
🔴 İslam'ın temel presibinin kardeşlik olduğunu söyleyen Karlığa, bu durumun aynı zamanda medeniyetin kurucu unsuru olduğunu belirti.
"İngiliz oryantalist Hamilton Gibb, İslam Medeniyeti tarihinde Medine'de Hz. Peygamber'in (sav) yaptığı en önemli şeylerden birisi müminler kardeştir ilkesi diyor. Bu kardeşlik ilkesi o kadar önemli ki diğer dinlerin bunu başaramadığını söylüyor. Diğer dinler, aradaki farkları yumuşattılar, azalttılar, ama yok edemediler diyor. Hâlbuki Hz. Peygamber (sav) bunu yok etti. Bir zenciyle bir soylu Arabı aynı yerde namaza durdurdu, aynı haklara sahip kıldı. İslam medeniyetinin yükselişindeki en önemli sebeplerden birisi budur diyor. Bütün müminler kardeştir ilkesi kadar mükemmel bir medeniyet kurucu unsur bulunmaz."
🔴 İnsanoğlunun dinin gerektirdiği yükümlülüklere uyarak güzel ahlak ve topluma ulaşacağını anlatan Ağırakça ise şu ifadeleri kullandı:
"Cahiliye dönemindeki bedeviyi Peygamber Efendimiz (sav) sahabiye dönüştürmüştür. Bu da vahiyle haşır neşir olmaya bağlı. İnsanoğlu Kuran ile sünnetle haşır neşir oldukça iyi bir insan tipi ortaya çıkar: Kötülükler uzak duran hakkı iyiliği güzelliği insanlara anlatmaya gayret eden ve bu güzel ilkeleri toplumda yaymaya çalışan iyi bir insan tipi."
🔴 İyiliğin, toplumu da etkilediğini söyleyen Bekir Karlığa sağlam ahlaki yapının önemini anlattı:
"Siz kendinizle çelişmeden doğru bildiğiniz şeyler ile yaşamınız arasında denge kurduğunuz ve iyi ahlaklı olduğunuz zaman bu etkisini gösteriyor. Çin'de, Hindistan'da Uzak Doğu'da İslamiyet'in yayılması düzgün ahlaklı Müslüman tüccar ile olmuştur. Burada güzel ahlakı gören Budistler diğer din mensupları bu davranışları görerek Müslüman olmuştur. Aynı şey fatih İstanbul'u fethettiğinde de yaşandı. Katolikler İstanbul'da ne var ne yoksa Venedik'e Roma'ya götürmüştür. Ortodokslar baktılar ki burada sözüne güvenilir olanlar Müslümanlar… Bunların hepsi sağlam bir ahlaki yapıdan kaynaklanıyor. Ama ahlakınız bozulduğu zaman dejenere olduğu zaman kendi insanınız da size güvenmiyor."
🔴Kur'an-ı Kerim'deki emir ve yasaklar bizlere yeryüzünde fesatı yaymamayı, Müslümanların haklarını korumamızı kötülüklerden uzak bir toplum inşa etmeyi söyler.
🔴 Kötülüklerden bizi alıkoyan dini anlayışımız, huzur ve güven içinde yaşayabileceğimiz şehir ve topluluk hayatını gerekli kılar.
🔴 Her Müslüman önce kendi ahlak ve yaşayışına dikkat etmeli, ardından da içinde yaşadığı toplumu ihya etmek için çaba göstermelidir.
