Hz. Ebubekir'in Halife olarak yerine tavsiyesi
Allah Resulü'nün vefatının ardından Müslümanlar toplanarak Hz. Ebubekir'i kendilerine halife seçmişlerdi. Lakin Hz. Ebubekir'in bir müddet sonra sağlığı bozuldu. Müslümanlar yeni halifenin kim olacağını merak ettiler. Hz. Ebubekir ise katibi Hz. Osman'a kendisinden sonraki halife olarak Hz. Ömer'in adını yazdırdı. Peki bu hadise nasıl gerçekleşti, Hz. Ömer nasıl halife oldu? Bu soruların cevabını Kandehlevi'nin Hayatü's Sahabe eserinden alıntıladık.
Önceki Resimler için Tıklayınız
Bazıları, Hz. Ebu Bekir'in bu mektubu yazdırırken, Ömer ismini zikretmeden kendinden geçtiğini, bunu gören Hz. Osman'ın, Ömer'in ismini yazarak mektuba devam ettiğini söylerler. Biraz sonra, Hz. Ebu Bekir kendine gelince, Hz. Osman'a:
«- Yazdıklarını bana bir oku.» demiştir. Mektup okunurken Ömer ismini duyunca, Ebu Bekir tekbir getirerek:
«- Bu baygınlığım sırasında, ruhumu teslim edeceğimden korkup, ihtilafa meydan vermemek için bunu yazdığını görüyorum. İslama ve Müslümanlara bu iyiliğinden dolayı Allah seni hayırla mükafatlandırsın. Vallahi sen de bu işe Iayıksın» dedi. Sonra mektubu mühürleyerek Hz. Osman'a verdi. Ömer b. Hattab ve Useyd b. Said ile beraber Müslümanların kalabalık olduğu yere gonderdi. Hz. Osman, halka:
«- Bu mektupta yazılı olan şahsa biat edecek misiniz?» diye sorunca, halk: «- Evet! » dediler.
İçlerinden birisi, İbn-i Sa'd, bunun Hz. Ali olduğunu söylüyor:
«- Mektupta yazılı olanın Ömer olduğunu biliyoruz. Mektubun tamamını okuyun!» dedi. Okunanı herkes kabul etti ve Ömer'e biat ettiler.
Sonra Hz. Ebu Bekir, yalnız olduğu bir sırada, Ömer'i çağırdı. Ona gerekli tavsiyelerde bulundu. Sonra, Ebu Bekir dışarı çıkarak ellerini kaldırıp:
Allah'ım! Ben bu davranışımla bu milletin iyiliğini istedim. Onların ihtilafa düşmelerinden korktum. Onların halini benden daha iyi bilirsin. Onların hayrı için bu fikrimi beyan ettim. Onların en hayırlılarını, en kuvvetlilerini, kendilerini doğru yola getirmeye en çok düşkin olanlarını, devlet başkanı seçtim. Artık ömrümün son anlarını yaşıyorum. Onu, bana hayırlı halef yap. Bunlar, Senin kullarındır. Bunların kaderleri Senin elindedir. Devlet başkanlarını onların hayırlarına çalıştır. Ve onu, alemlere rahmet olan, temiz insanlara yol gösteren peygamberin izinden giden kamil halifelerden bil. Halkını da kendisine yardımcı et.» diye dua etti.
Hz. Hasan (r.a.) anlatıyor:
Hz. Ebu Bekir ağırlaşınca, ruhunu teslim edeceğini hissetti. Halk etrafına toplandı. Hz. Ebu Bekir, onlara:
«- Vaziyetimi görüyorsunuz. Öbür aleme göçtüm, göçeceğim arasındayım. Allah, bana ettiğiniz biatın hükmünü kaldırmış, benimle yaptığınız akdi hükümsüz bırakmış; halife seçme işini size havale etmiştir. Dilediğinizi kendinize başkan yapabilirsiniz. Eğer, ben hayattayken devlet başkanınızı seçerseniz, benden sonra ihtilafa düşme ihtimaliniz daha azalır.» dedi.
Bunun üzerine oradakiler, Ebu Bekir'in yanından ayrılıp, kendilerine bir başkan seçmek istediler. Fakat bir çıkar yol bulamadılar. Tekrar Hz. Ebu Bekir'in yanına geldiler:
«- Ey Allah'ın Resulü'nün halifesi, bize ne tavsiye edersin?» dediler.
Hz. Ebu Bekir:
«- Herhalde ihtilafa düştünüz.» dedi.
Onlar: «- Hayır.» diye cevap verdiler.
Hz. Ebu Bekir: «- Gönül rızasıyla, Allah'ın emirlerine bağlanmanız lazımdır.» dedi...
Onlar da: «- Peki.» diye karşılık verdiler.
Hz. Ebu Bekir: «- 0 halde bana müsaade edin. Allah rızası için, dininin ve kullarının yararına biraz düşüneyim.» dedi.
Hz. Osman'ı çağırttı. Ve: «- Bana, devlet başkanı seçmek için bir aday göster. Ben, senin de, bu işe layık olduğunu görüyorum.» dedi.
Hz. Osman: «- Ömer.» dedi. Bunun üzerine Hz. Ebu Bekir: «- Yaz ... » dedi. Hz. Osman isme kadar yazdı. Bu sırada, Hz. Ebu Bekir bayıldı.
Biraz sonra ayılınca: «- Ömer, yaz.» dedi.
Osman b. Ubeydullah b. Abdullah b. Ömer anlatıyor:
Hz. Ebu Bekir ölüm döşeğindeyken, Osman b. Affan'ı (r.a.) çağırdı. Ona vasiyetini yazdırırken, yerine halife olacak şahsı yazdıramadan bayıldı. Hz. Osman; Ömer b. Hattab'ı yazdı. Hz. Ebu Bekir ayılınca, Osman'a:
«- Herhangi bir kimse yazdın mı?» diye sordu.
O da:
«- Senin ruhunu teslim ettiğini sandığım, tefrikadan korktuğum için Ömer b. Hattab'ı yazdım.» dedi.
Bunun üzerine Hz. Ebu Bekir:
«- Allah senden razı olsun. şayet kendini yazmış olsaydın yine isabetli hareket etmiş olurdun.» dedi.
Bu sırada yanına Talha b. Ubeydullah geldi ve: «- Ben, bir topluluğun sana gönderdiği temsilciyim. Sana; hayatında, Ömer'in bize gösterdiği şiddetini bildiğin halde, nasıl oluyor da, vefatından sonra işlerimizi ona teslim ediyorsun, diyorlar. Ben de, bunu sana soruyorum. Bunlara ne söyleyeceksen, söyle.» dedi.
Bunun üzerine Hz. Ebu Bekir:
«- Beni doğrultun, oturayım. Allah ile mi beni korkutuyorsunuz? İşinizi önemsemeyen kimse hüsrana uğrar. Allah beni bu hususta sorguya çektiğinde: Senin kullarına, en hayırlılarını halife seçtim, derim, Bu sözlerimi temsilcisi olduğun topluluğa ilet.» dedi.
Hz. Aişe anlatıyor:
Hz. Ebu Bekir, vefatına yakın, Ömer'i halife olarak seçti. Yanına Hz. Ali ve Talha gelerek:
<- Yerine kimi seçtin?» dediler.
«- Ömer'i.» diye cevap verdi.
«- Peki, Rabbine nasıl hesap vereceksin?» diye sordular.
<- Allah ile mi beni tehdit ediyorsunuz? Ben, Allah'ı da, Ömer'i de sizden daha iyi tanırım. Allah'a: Kullarının en hayırlısını halife seçtim, derim.» dedi.