Arama
Fuat Sezgin'in zorla tutulan kütüphanesi
Dünyanın en önemli İslam Bilim Tarihi akademisyenlerinden biri olan Prof. Dr. Fuat Sezgin'in, yarım asra yakın bir süre boyunca emek verdiği 45 bin ciltlik kütüphanesine Almanya tarafından el konuldu ve çoğu el yazması olan bu arşivin Türkiye'ye getirilmesine izin verilmiyor. Ömrünü İslam Bilim Tarihine adayan ve dünya bilim tarihini yeniden yazan Fuat Sezgin'in müstesna kütüphanesi için en son uzlaşma kararı çıkmasına rağmen durumda bir değişiklik olmadı.
'147'LİKLER'DE ADININ YAZDIĞINI GAZETEDEN ÖĞRENDİ
➡ Fuat Sezgin, İslam Bilim Tarihi üzerine yaptığı çalışmalarını, 27 Mayıs 1960 darbesine dek Türkiye'de sürdürmüştü. Sezgin o tarihlerde, Türkiye'de askeri darbenin iktidara getirdiği hükümet tarafından hazırlanan, 147 akademisyenin üniversitelerden 'men edildiği' listede kendi adının da bulunması üzerine, Türkiye'den ayrıldı.
➡ Sezgin o günleri şu sözlerle anlatmıştı:
"Bir gün evden dışarı çıktım, Enstitü'ye gidiyordum. Gazeteler yazmış. Çocuklar, "Yazıyor, yazıyor! Profesörlerin üniversiteden atıldığını yazıyor!" diye bağırıyordu. Baktım benim de ismim vardı. İhtilali gördükten sonra Türkiye'de çalışılamayacağına karar vermiştim. Ancak kendi kendime Türkiye'yi terk etmeye karar veremiyordum. Neyse! O sırada Amerika ile Almanya arasında da kararsızdım. Almanya'dan davet gelince Almanya'yı tercih ettim ve Almanya'ya geldim. Almanya'ya misafir doçent olarak davet edilmiştim. Gelince tabiî ilimler tarihi derslerini takip ettim. Aynı senelerde de bilim tarihçisi olmaya karar vermiştim."
FRANKFURT'TA BİR ENSTİTÜ VE VAKIF KURDU
➡ 27 Mayıs'ın ardından Almanya'ya giden Prof. Dr. Fuat Sezgin, Frankfurt Üniversitesi'nde çalışmalarına devam etti. 10 Şubat 1981 tarihinde, 14 Arap ülkesinin ve Arap-İslam dünyasından çeşitli organizasyonların desteğiyle Frankfurt'ta "Arap-İslam Bilimleri Tarihi Enstitüsü" isimli bir vakıf kurdu.
➡ O dönem, yaklaşık 20 milyon Mark gibi bir finansmanla kurulan vakfın ardından, Frankfurt Goethe Üniversitesi'nde 18 Mayıs 1982 tarihinde aynı isimde bir de enstitü kuruldu. Enstitünün maddi harcamaları tümüyle vakıftan karşılanıyordu.
➡ Sezgin'in başkanlığını yaptığı vakıf, bir kamu vakfı değil, özel bir vakıftı. Bu vakıf, üniversite bünyesindeki enstitü ile yaptığı anlaşma sonucunda yüksek lisans ve doktora öğrencileri yetiştiriyordu.
➡ Vakfın mütevelli heyetinde Arap ülkelerinden temsilciler, Fuat Sezgin ve Goethe Üniversitesi'nden bir temsilci bulunuyordu. Vakfın bulunduğu devasa bina, Kuveyt devleti tarafından alınıp -vakıf kapandığı gün tekrar Kuveyt devletine iade edilmesi şartıyla- vakfa bağışlanmıştı.
ENSTİTÜDE SEZGİN'İN KİŞİSEL KÜTÜPHANESİ DE BULUNUYORDU
➡ Enstitü, kuruluşunun ardından İslam Bilim Tarihi alanında tüm baskıları ortadan kalkmaya yüz tutan temel kaynakları, bu kaynakların Avrupa dillerine tercümelerini ve bu konular hakkındaki çalışmalarla makaleleri kronolojik bir sıralama ve sistematik bir düzenleme ile kopyalamaya başladı.
➡ Almanya'da İslam tarihi çalışmak isteyen herkese temel bir yönelim sunan Enstitü, ana kaynakları bir arada bulunduruyordu. Enstitüde Sezgin'in himayesinde, binlerce değerli el yazması eserin bulunduğu şahsi bir kütüphane de vardı.