Arama
Cuma ve bayram namazı hakkında merak edilen 15 dini soru
İslam'ın en önde gelen şiarı olan namaz için Peygamber Efendimiz "Namaz dinin direğidir, kim onu terk ederse dinini yıkmıştır." buyurmuştur. Namaza ehemmiyet vermek ve ona büyük bir azimle devam etmek son derece önemlidir. İslam'da Cuma ve bayram namazı oldukça önemlidir. Peki, evde bayram namazı kılınır mı? Kadınlar bayram namazı kılmak zorunda mıdır? Duha namazı nasıl kılınır? Cuma namazının hükmü nedir?
Bayram namazı yılda iki defa kılındığı için kılınışı unutulabilen bir namazdır. Bu nedenle camilerde din görevlileri namaz öncesi bayram namazının nasıl kılınacağını hatırlatır. Bayram namazı bayramın birinci günü sabah namazının ardından güneş doğduktan sonra kılınır.
Bayram namazı öncesi hatırlatmaların ardından müezzin kayyım nidada bulunarak namaz kılmak için camiye gelenleri nasıl niyet edecekleri konusunda yönlendirir.
Niyet edilirken hangi bayram namazı kılınacaksa o zikredilir. Örnek olarak "Niyet ettim Allah'ım senin rızan için Ramazan Bayramı namazı kılmaya, uydum hazır olan imama" veya aynı şekilde "Niyet ettim Allah'ım senin rızan için Kurban Bayramı namazı kılmaya, uydum hazır olan imama" şeklinde niyet edilir.
Bundan sonra imamla birlikte hareket edilerek:
1. Rekat
Bayram namazına niyet ettikten sonra tekbir alınır ve eller bağlanır,
Sırasıyla imam hatip ve cemaat sessizce "Sübhaneke duası"nı okur, sonra fasılalar halinde;
Tıpkı iftitah tekbiri gibi yeniden eller kulak hizasına kaldırılarak birinci tekbir alınır ve eller yanlara salınır,
Sonra ikinci tekbir alınır ve eller yine yanlara salınır,
Ardından üçüncü tekbir alınır ve bu sefer eller göbek hizasında bağlanır.
İmam; gizlice "euzü besmele" çeker, açıktan "Fatiha suresi" ile birlikte "zammı sure veya zammı sure yerine geçecek miktarda Kur'an-ı Kerim" okur. Cemaat ise sessizce imamı dinler.
Rüku ve secde yapılarak 2. rekata kalkılır.
2. Rekat
İmam; gizlice "Besmele" çeker, açıktan "Fatiha suresi" ile birlikte "Zammı sure veya zammı sure yerine geçecek miktarda Kur'an-ı Kerim" okur. Cemaat ise sessizce imamı dinler.
Ardından tekrar tıpkı iftitah tekbiri gibi yeniden eller kulak hizasına kaldırılarak birinci tekbir alınır ve eller yanlara salınır,
Sonra ikinci tekbir alınır ve eller yine yanlara salınır,
Ardından üçüncü tekbir alınır ve eller yine yanlara salınır,
Son olarak dördüncü tekbir alınır ancak bu sefer eller kulak hizasına kaldırılmaz ve rükuya gidilir.
Rüku ve secdenin ardından oturulur, "Tahiyyat, Salli-Barik duaları" okunur ve önce sağ tarafa sonra sol tarafa selam verilerek namaz tamamlanır.
Bundan sonra müezzinin refakatinde hep birlikte 3 defa tekbir (teşrik) getirilir. Bu tekbirlerle birlikte imam hatip bayram hutbesi okumak üzere minbere çıkar.
İslam âlimlerinin ittifakına göre kadınlar, cuma ve bayram namazlarıyla yükümlü değildirler. Bununla birlikte Hz. Peygamber (sav), kadınları bayram namazına katılmaya teşvik etmiştir. Bu itibarla kadınlar, şartların elverişli olması hâlinde cuma ve bayram namazlarına katılabilirler.
İslam'da farz olan oruç ve hac ibadetlerinin tamamlanmasıyla Ramazan ve Kurban olmak üzere iki dinî bayram kabul edilmiş ve her ikisi için de bayram namazları meşru kılınmıştır. Hz. Peygamber (sav) ve ashabının tatbikatına göre kendine özgü ilave tekbirleriyle birlikte ikişer rekât olan bayram namazları daima geniş alanlarda ve cemaatle kılınmış, ardından da bayram hutbesi irad edilmiş ve bu hususta bir icma oluşmuştur.
Öte taraftan fıkıh mezhepleri, bayram namazının hükmü ve bu ibadetin tek başına kılınıp kılınmayacağı konusunda farklı görüşler serdetmiştir. Kendilerine cuma namazı farz olan kimselere bayram namazı kılmak Hanefîlere göre vâcip, Şâfiîlere göre sünnettir.
Hanefî mezhebine göre bayram namazının sahih olması için hutbe dışında Cuma namazında aranan şartların yerine gelmesi gerektiğinden, bayram namazının cemaatle kılınması şarttır. Herhangi bir sebepten dolayı bayram namazını cemaatle kılamayan kimsenin bunu kaza etmesi gerekmediği gibi bu kişinin tek başına bayram namazını kılması da gerekmez. Bayram namazını camide cemaatle kılamayanların, evlerinde iki veya dört rekât olarak duhâ/işrak (kuşluk) namazı niyetiyle nafile namaz kılmaları müstehabtır.
Şafiî mezhebine göre de bayram namazının bir yerde ve topluca kılınması esastır. Bununla birlikte değişik sebeplerle cemaate katılamayanların münferit olarak kılması da caizdir. Buna göre cemaate katılmayan kişiler, kadınlar, çocuklar ve yolcular evlerinde münferiden bayram namazını kılabilirler. Bayram namazlarını sünnet olarak gören Şafiilere göre yalnız başına kılacak kimsenin hutbe okuması şart değildir.
Netice itibariyle bayram namazları oruç ve hac gibi uzun süreli ve yoğun ibadetlerin tamamlanmasının sevinç ve coşkusunu yaşamak üzere hep birlikte cemaatle kılınan ve Müslümanların vahdetini gösteren çok önemli ibadetlerdir.