Arama
Moby Dick'in yazarı Herman Melville’den unutulmaması gereken 30 alıntı
Bu yıl Moby Dick'in unutulmuş ve değeri sonradan anlaşılan yazarı Herman Melville'in, doğumunun 200'üncü yılı kutlanıyor. Denizci hikâyelerini işaretlerle ve sembollerle varoluşçu çizgiye yaklaştıran Melville dünya edebiyatının geç keşfedilen ama önemli isimlerinden. Hayatı sıra dışı yaşanmışlıklarla dolu olan yazar Melville'in yapıtlarından önemli 30 alıntıyı listeledik.
"Az çok bir anlam saklıdır her şeyde. Her şeyi değerlendiren de bu anlamdır zaten."
1819 New York doğumlu, hayatı sıra dışı yaşanmışlıklarla dolu olan yazar, gençlik yıllarında denizlere açıldı, birçok ülkeyi bu sayede gördü, kişileri ve doğayı gözlemledi. Balina avcılığı yaptığı deniz seferlerinin birinde yamyam kabilesine esir düşen Melville, ülkesine döndüğünde önce öğretmenlik yaptı, ardından gümrük müşaviri olarak çalıştı. Tüm yaşadıkları, kitaplarına esin veren yazarı, sayısız kez sinemaya uyarlanan Moby Dick romanıyla tanıyoruz. Aynı zamanda esere de adını veren katil balina ile onu yakalamayı takıntı haline getiren Kaptan Ahab karakterinin arasında geçenleri anlatan efsanevi romanda "tutkularının tutsağı olan insan" merkeze alınıyor.
"Mutluluğu kafamızda, hayalimizde değil de; günlük yaşantımızda, eşimizde, yüreğimizde, yatağımızda, soframızda, atımızın sırtında, ocağımızın başında, yurdumuzda aramalıyız."
İngiliz ve Hollanda asıllı bir ailenin oğlu olarak New York'ta doğdu. Babası iflas etti ve Herman Melville on iki yaşındayken öldü. On beş yaşında okulu bırakıp çalışmaya başladı. Sırayla bankada memurluk, işçilik, ağabeyinin dükkânında tezgâhtarlık, öğretmenlik yaptı. 1839'da Liverpool'a giden bir gemiye miço olarak bindi. Dönüşte Acushnet balina gemisiyle güney denizlerine açıldı.
"Sırf kendini uzaklarda bir yere sakladığı için, mutsuzluğu yok zannediyorduk."
18 ay sonra balina avcılığından ve kaptandan bunalıp, Markiz adalarında gemiden kaçtı. Yamyamların eline düştü, zorlukla yakasını kurtarabildi. Tahiti'de tarlalarda çalıştı, başka bir balina gemisiyle Honolulu'ya gidip, Amerikan ordusuna denizci eri yazıldı. 1844'te New York'a dönüp deneyimlerini kâğıda dökmeye başladı. Sonuç ona büyük ün sağlayacak beş eserdi: Typee, Omoo, Mardi, Redburn ve White Jacket.
"Siz köpekbalığısınız elbet ama içinizdeki köpekbalığını dizgin altına alırsanız, o zaman bir melek olup çıkarsınız işin içinden. Çünkü melek dediğin, kendini sıkı sıkıya dizginleyen bir köpekbalığından başka bir şey değildir."
1850'de üç yıl önce evlendiği eşiyle on üç yıl kalacağı Massachussets'deki çiftliğine yerleşti. En büyük eseri Moby Dick buradaki komşusu Nathaniel Hawthorne'a ithaf edilmiştir. Moby Dick'in yayımlanmasıyla azalmaya başlayan ünü, karmaşık metafizik romanı Pierre'le birlikte bütünüyle yok oldu.
"İnsan bir işin bozuk bir yanını sezinlemiş ama bu işe de bir kez girmişse, farkına varmadan kuşkularını kendisinden bile saklamaya çalışır."
Genel ilgisizlik sonucu, yaşamını sürdürebilmek için öğretmen olarak iş aramaya başladı. Çabaları boşa çıkınca, 1863'te New York'a yerleşti, üç yıl sonra da Gümrük Müfettişliği görevine getirildi. On dokuz yıl boyunca bu görevde kaldı. Son yıllarını nasıl geçirdiği oldukça karanlıktır, ölümünden hiç söz edilmedi. 1920'lerde edebiyat öğrencileri tarafından yeniden bulgulandı ve bütün eserlerinin yeni baskıları birbirini izledi. 1930'lardan bu yana yalnızca denizci öyküleri anlatan büyük bir yazar olarak değil, ayrıca gerçekçi anlatımı ve zengin ritmik düzyazıyı ustalıkla kullanan keskin görüşlü bir sosyal eleştirmen ve filozof olarak anılmaktadır.