Arama

Koca Ragıp Paşa'nın hafızalarda yer edinen beyitleri ve anlamları

Koca Ragıp Paşa, Osmanlı'nın en önemli sadrazamlarından biriydi. Paşa, bürokrasinin en alt kademesinden başlayarak, yavaş yavaş devlet basamaklarını çıktı. Yıllarca memurluk, bürokratlık, diplomatlık ve valilik yaptıktan sonra sadrazam oldu. Osmanlı tarihine damgasına vuran Koca Ragıp Paşa, aynı zamanda iyi bir şairdi. Ragıb mahlası ile hafızalarda yer edinen beyitler kaleme aldı. Sizler için Koca Ragıp Paşa'nın beyitlerini ve anlamlarını derledik.

Ragıb müdahaneyle riyadır zemanede
Dünyayı sanma cevr ü sitemdir harab eden

Ey Ragıp! Zannetme ki dünyayı eziyetler ve zulümler bozuyor; bilakis onu harap eden şey, zamane insanlarının yaltaklanmaları ile riyadır.

Cevr: Zulüm, haksızlık

Muvafıkdır yine elbet mizaca şive-i hikmet
Tabibin olsa da kizbi marizin sıhhatın söyler

Hikmetli iş yapanların gidişatı yaratılışa uygun düşer. Hani, doktorlar yalan da olsa hep hastanın iyileşeceğinden bahseder ya, onun gibi.

Muvafık: Uygun, yerinde, denk.
Kizb: Yalan
Mariz: Hasta

Bir kere dokunsan teline saz-ı derunun
Bin türlü nevazişle düzelmez bozulunca

Gönül sazının teline bir kere dokunsan öyle bozulur ki artık bin türlü akort ile düzelmez.

Saz-ı derunun: Gönül sazı
Nevaziş: Akort

Turfe dükkan-ı hikemdir bu kühen tak-ı felek
Ne ararsan bulunur derde devadan gayrı

Şu dokuz kat felek sanki yepyeni bir hikmet veya hekimlik dükkânıdır da derde devadan gayrı ne ararsan bulunur.

*Ünlü hekim Abdülhak Molla'nın bu beyti ecza dolabının üzerine yazdırttığı rivayet olunur.

Turfe: Nimet
Tak-ı felek: Dokuz kat felek
Kühen: Eski

İmtiyaz-ı sabit ü seyyarı müşkildir hayal
Zanneder keşti-nişinan sahil-i derya yürür

Duran ile yürüyenin birbirinden farkını hayal etmek zordur. Çünkü gemide seyredenler zannederler ki deniz sahilleri yürüyor.

*Sabit ü seyyar aynı zamanda gezegenler ve yıldızlar anlamına da gelir. Burada şair, feleği anlamanın zorluğunu da ima eder.

Sabit ü seyyar: Duran ile yürüyen
Müşkil: Zor
Keşti-nişinan: Gemide seyredenler

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN