Arama
Goethe'nin İslam'a olan hayranlığı
Dünya edebiyatının önemli yazarlarından Goethe, hocası Herder vasıtasıyla Kur'an-ı Kerim'le tanıştı. Avrupa'nın İslamiyet aleyhtarlığı yaptığı bir devirde "Muhammed" isimli bir şiir yazarak İslam'a karşı duyduğu sempatiyi gösterdi. Eserlerinde Kur'an'dan ayetlere de sık sık yer veren Goethe, Peygamber Efendimiz için şöyle der: "Hiç kimse Hz. Muhammed (sav) prensiplerinden bir adım ileri atamaz. Avrupa'ya nasip olan bütün başarılara rağmen bizim olan bütün kanunlarımız, İslam kültürüne nispetle eksiktir."
Alman edebiyatçı Johann Wolfgang von Goethe, 28 Ağustos 1749 tarihinde, Frankfurt dünyaya geldi. Küçük yaşlardan itibaren, oldukça iyi ve kapsamlı bir eğitim gördü. Çocukluğundan itibaren bilimsel konuların yanında din eğitimi de alan Goethe; Fransızca, İngilizce, İtalyanca, Latince, Yunanca dilleri de öğrendi.
Goethe, evde kitap okumak için uzun zaman geçirdiği için babası tarafından ona 2000 ciltten oluşan bir kitaplık oluşturdu.
Alman edebiyatının en önemli yazar ve şairi olan Goethe, hukuk okumasına rağmen edebiyat onun için avukatlıktan daha önemliydi. Ünlü yazar, kaleme aldığı Genç Werther'in Acıları, Clavigo ve Stella dramaları, Faust gibi eserleriyle ünlendi.
Goethe'nin yaşadığı dönemde Avrupa'da İslam düşmanlığı hâkimdi. Leibniz gibi Hz. Peygamber'den övgüyle bahseden düşünürler olsa da Voltaire gibi tahkir edici eserler kaleme alan yazarlar bulunuyordu.
Goethe, Kur'an ile hocasının vasıtasıyla tanıştı. O, Kur'an-ı Kerim'in bir "dil harikası" olduğunu ilk defa hocası Herder'den duydu. Küçük yaşlardan itibaren bir din arayışında olan ünlü yazar, Kur'an-ı Kerim tefsirleri üzerinde çalışmalara başladı.
Goethe, ilerleyen zamanlarda ise Hz. Muhammed(sav) için bir şiir yazdı. Her zaman Peygamber Efendimizin yüceliğinden bahseden Goethe, İslam düşmanlarından nefret etti.
Daha çocukluğundan itibaren "kalbinin iç dini" ile kilise arasında bir uyumsuzluk yaşadığını belirten yazar, Hristiyanlıktaki baba-oğul düşüncesini reddetti.
İslamiyet'te onu etkileyen de tevhid yani Allah'tan başka varlık olmadığına inanma anlayışıydı. Ona göre İslam'ın asıl başarısı buydu. O bu düşüncesini söyle dile getirdi: "İsa'nın kendisini tanrı sayan O'nun kutsal arzusunu yaraladı. Ve hakikat olan görülecekti. Muhammed bunu başardı. Sırf O, tek kavramı sayesinde bütün dünyayı dize getirdi. "
Hristiyanlıktaki doğuştan günahkar olma anlayışını reddeden Goethe, bu yüzden de dönemindeki dini çevrelerden dışlandı.
Özellikle doğu uygarlığı ile ilgilenen bir tarihçi olan Josef von Hammer'in Kur'an çevirisini sürekli olarak okuyan Goethe, Almanya'da İslamiyet'e pozitif yaklaşan ilk edebiyatçıydı.
Goethe hocası Herder'e yazdığı bir mektubunda çok daraldığını ve Kur'an'da yer alan ayetteki gibi dua ettiğini yazar. "Musa'nın Kur'an'da dua ettiği gibi dua etmek istiyorum: Tanrım, göğsüme ferahlık ver."
Onun bu mektubu aslında Kur'an-ı Kerim'i ne kadar iyi tanıdığını gösterir.
* "Rabbim, benim göğsüme genişlik ver, işimi kolaylaştır; dilimden de şu düğümü çöz ki sözümü iyi anlasınlar."
( Tâhâ Sûresi, 25- 28. ayet)
Kur'an'a ve Peygamber Efendimize hayran olan Goethe, İslam düşmanlarına karşı da her zaman cephe aldı.
Voltaire'in, Le fanatisme ou Mahomet le Prophète başlıklı tahkir edici ve düşmanca yazılmış trajediye karşı Goethe "Hz. Muhammed'i asla bir sahtekâr olarak göremeyiz." şeklinde cevap verdi.
Ayrıca Voltaire'in bu aşağılamasından rahatsız olan Goethe, "dürüstlükten uzak, tarafgir ve birçok kutsal konuyu çarpıtması" yüzünden ona olan nefretinin her geçen gün arttığını söyledi.