Divan edebiyatının üstadı Zati'nin beyitleri ve anlamları

Yayınlanma Tarihi: 13.06.2020 09:10 Güncelleme Tarihi: 13.06.2021 09:53

Divan edebiyatının önemli şairlerinden biri olan Zati, 16. yüzyılda yaşadı. Üstad olarak anılan şair, döneminin en çok şiir yazan kalemlerinden biriydi. Öyle ki üç divan oluşturacak kadar şiiri bulunurdu. Yahya Bey, Baki gibi önemli şahsiyetlere hocalık yapan Zati, birçok gencin yetişmesine de vesile oldu. İyi bir eğitimi olmamasına rağmen yeteneklerini geliştiren usta şairin hafızlarda yer edinen şiirlerini sizler için derledik.

12/16

Gönül murgın tutan şol kim kara zülfeynün agıdur
Eger kim âb-ı hayvânı içersem ansuz agıdur

Gönül kuşunu tutan şu kara saçlarının ağıdır, eğer onsuz hayat suyu içersem bana zehirdir.

Gönül murgı: Gönül kuşu
Ab-ı hayvân: Hayat suyu

13/16

Nikâbın açtı tâ ol meh cemâli âfitâbından
Serâser on sekiz bin âlemi pür kıldı tâbından

O ay gibi olan güzel güneşi andıran güzelliğini örten örtüyü kaldırınca on sekiz bin âlemi baştan başa ışığıyla doldurdu.

14/16

Sanır kardeşleri çâha bıraktı Yûsufu ol höd
Görüp seyrinde ol mâhı yere geçti hicâbından

Kardeşleri Yusuf Peygamberi kuyuya bıraktıklarını sanırlar. Halbuki Yusuf Peygamber, o ay yüzlü güzeli rüyasında görünce utancından yere geçmişti.

Çâh: Kuyu
Mâh: Ay

15/16

Gönüller açılır gûş eyleyelden fasl olur gussa
Ne dem feth-i kelâm olsa kitâb-ı hüsnü bâbından

Ne zaman onun güzelliği kitabının bir konusundan söz açılsa, dinleyenlerin derdi gider ve gönülleri açılıp neşelenir.

*Şair, Peygamberimizin güzelliğini bir kitaba benzetmiş ve kitapla ilgili fasıl, feth-i kelam, kitab ve bab kelimelerini bu beyitte toplamıştır.

16/16

İlâhî! Zâtîyi haşr eyle onunla kıyâmette
Kıyâmet eyle hâlin kurtarıp tamu azâbında

Ey Rabbim! Kıyamette Zatî'yi onunla birlikte haşr et, cehennem azabından kurtar, halini düzelt.