Dil bilgisinde bilinmesi gereken temel terimler
Bir dili seslerinden cümlelere kadar, içerdiği bütün dil birliklerini geniş bir şekilde anlam ve görevlerini kapsayacak şekilde inceleyen bilim dalına dil bilgisi denildilğini biliyoruz. Peki, incelediği dil unsurlarına göre kendi içinde bölümlere ayrıldığını kaçımız biliyoruz? Dil bilgisi konusunda bilinmesi gereken temel terimleri derledik.
Sıfat ya da ön ad; isimlerin ya da diğer sıfatların önüne gelerek onları miktar, sıra, konum, renk, biçim, bıraktığı izlenim gibi çeşitli yönlerden tanımlayan, tarif eden kelime türü. Sıfat ile nitelediği veya belirttiği ismin oluşturduğu kelime grubuna "sıfat tamlaması" denir.
Yüklemin belirttiği eylemin (veya durumun) ne şekilde, nerede, ne zaman, ne yardımıyla vb. meydana geldiğini belirten cümle öğesidir. Yüklem, özne, nesne ve yüklemsi dışındaki bütün cümle öğeleri tümleçtir.
Tümleç, cümlenin yardımcı öğelerindendir. Kendi arasında üç grupta incelenir: Nesne, Dolaylı tümleç, Zarf tümleci.
Zarf veya belirteç; bir fiilin, fiilimsinin, sıfatın veya başka bir zarfın anlamını yer, zaman, durum ve miktar bakımından niteleyen kelime. Zarflar, fiile yöneltilen neden, ne zaman, nereye, ne kadar ve nasıl sorularının cevaplarını oluşturur.
Fiilin en temel özelliği; o eylemi yapan bir kişisinin ve yapılma zamanının bulunmasıdır. Yani işin kim tarafından ve ne zaman yapılmış olduğunu belirtmesidir. Bir fiilin kip ve şahıs eki ile ifade edilmiş haline "çekimli fiil" denir.
İsim tamlaması; aralarında anlamca ilgi bulunan, biri diğerini iyelik yönünden bütünleyen, en az iki farklı isimden meydana gelmiş kelime grubu. İsim tamlamalarında birinci sözcük grubuna tamlayan, ikinci sözcük grubuna tamlanan denir.