Arama
Sahih-i Buhari'yi Türkçeye kazandıran Babanzade Ahmed Naim kimdir?
Sahih-i Buhari'yi Türkçeye kazandıran Babanzade Ahmed Naim, ülkemizde hadis usulü ve tarihi denilince akla gelen ilk isimlerdendi. Mehmet Akif Ersoy, Naim Bey'i "ashaptan sonra en sevdiği kişi" olarak tanımlardı. Peki, Mehmet Akif ile gerçekleştirmek istedikleri büyük proje neydi? Babanzade Ahmed Naim ve Yahya Kemal neden tartıştı? Ahmed Naim nasıl vefat etti?
Daha sonra Mekteb-i Sultanî'ye Arapça muallimi olarak tayin edildi. Burada 1914 yılına kadar görev yapan Ahmed Naim, tevhid ilmi ve akaid dersleri verdi.
Meclis-i Maarif azası olan Ahmed Naim, bir ara Tedrisat-ı Âliye Müdürlüğü de yaptı. 1914 tarihinden itibaren Maarif Nezareti Telif ve Tercüme Heyeti azalığında bulundu. Daha sonra 18 yıl Darülfünun Edebiyat Fakültesi'nde felsefe profesörü olarak görev yaptı. Burada ilk defa okutulan felsefe, hikmet, ruhiyat gibi dersler için notlar hazırladı. Onun hazırladığı bu notlar daha sonra kitaplaştırıldı. Ahmed Naim Bey, bir müddet Darülfünun'da rektörlük yaptı. Darülfünun'daki görevini 1933 yılında üniversitenin lağvedilmesine kadar sürdürdü.
1898 yılında yazarlık hayatına başlayan Naim Bey'in ilk yazısı, Servet-i Fünûn dergisinde "Bedâyi'u'l-Arab" başlığıyla kaleme aldığı makaleydi. Arapça, Farsça ve Fransızcaya çok iyi derecede hâkim olan Ahmed Naim, bu makalesinde Arap edebiyatından seçtiği parçaların tercüme ve şerhlerini yaptı.
1908 yılında ise Sırat-ı Müstakim'in yazı kadrosunda yer aldı. Burada hadis tercüme ve şerhleri yaptı. Bu mecmualar dışında Türk Yurdu, İctihad ve İslâm Mecmuası'nda çeşitli konularda yazılar kaleme aldı.
Ahmed Naim Bey'in Türk öğrencilere Arapça öğretmek için ders kitapları kaleme aldı. Aynı zamanda felsefî metinler, hadis tercüme ve şerhleri, milliyetçilik meselesi etrafındaki ilmi tartışmalarla tanınan ilim adamıydı.
Maddeciliğin amansız düşmanı olan Ahmed Naim Bey, yazacağı konuyu Doğu ve Batı kaynaklarından inceledikten sonra kaleme alırdı.
O kuru bir tercüman değil, tenkit ve tercihler yapan bir düşünürdü. Tercüme yaptığı eserlerde kavramların tam karşılığını bulmak için büyük titizlik gösterirdi.
Mekteb-i Sultanî'de uzun dönem felsefe dersleri veren Ahmed Naim Bey, bu derslerin eğitim sisteminde nasıl ve hangi muhtevada okutulacağı meselesi üzerinde kafa yoran ve kitaplar kaleme alan hocalar arasında da ilk sıralarda yer aldı.
Ahmed Naim, Cumhuriyet tarihinde Türkiye'de hadis usulü ve tarihi denilince akla gelen ilk isimlerdendi. İlmî terimlere dokunulmadan Türkçenin arındırılmasını ve üslûbun sadeleştirilmesini savundu.
Onun Sebilürreşad'da yaptığı hadis tercüme ve şerhleri ile Tecrid-i Sarih Terceme ve Şerhi dil açısından hâlâ aşılamamış çalışmalardı.
Ahmed Naim Beyi'in hadis ilmiyle alakası "hiç olmazsa tercüme ile olsun" diyerek mütercim düzeyinde başladı. Sırat-ı Müstakîm'e bir mektup gönderen Naim Bey, burada tefsir ve hadis alanındaki yazıların eksikliğinin hissedildiğini dile getirip dergide bu alan için sürekli yazılar olması gerektiğini söyledi. Eğer kabul edildiği takdirde bazı meşhur hadis kitaplarından tercüme yapabileceğini ifade etti.
Derginin onun bu teklifini kabul etmesi üzerine Zebîdî'nin et-Tecrîdü's-sarîh li-ehâdîsi'l-Câmi'i's-sahîh adlı meşhur Sahîh-i Buhârî muhtasarından hadisleri tercüme etmeye başladı.