Arama

  • Anasayfa
  • Dünya
  • Haredi Yahudisi Margilit: "En güzel günlerimizi Osmanlı döneminde yaşadık"

Haredi Yahudisi Margilit: "En güzel günlerimizi Osmanlı döneminde yaşadık"

Ultra Ortodoks (Haredi) Yahudisi Ben Tziyon Margilit, İsrail'in hem dindar Yahudilere hem de Filistinlilere zulmettiğini söyleyerek: "İsrail hem bize hem Filistinlilere zulmediyor" ifadelerini kullandı.

Haredi Yahudisi Margilit: En güzel günlerimizi Osmanlı döneminde yaşadık
Yayınlanma Tarihi: 4.4.2018 00:00:00 Güncelleme Tarihi: 04.04.2018 17:55

HAREDİ YAHUDİLERİ KİMDİR?

Haredi ismi; İbranice'de korku anlamına gelen "Harada" kelimesinden geliyor ve hayatları Yahudi yasa sistemi Halacha'nın en sıkı bir biçimde yaşanması ve uygulanması üzerine kurulu. Haredi Yahudileri, İsrail nüfusunun yaklaşık %11'ini oluşturuyor; laik bir Yahudi toplumu anlayışını reddeden, diğer toplumlardan izole olmuş bir hayat tarzını benimseyen Harediler, Yahudiliği en tutucu şekilde uygulayan kesim olarak bilinir. İnanç ve dini uygulamalarının Hz.Musa zamanından günümüze kadar doğru şekli ile uyguladıklarına inanmakta olup, laik bir Yahudi toplumsal anlayışını reddederler.

Kendi içlerinde çok farkı alt gruplara ayrılmalarından dolayı uyguladıkları ritüeller kimi zaman benzerlik gösterse de, çoğu zaman ciddi farklılıklar içerir, bu sebeptendir ki homojen bir grup olamamışlardır.

Kendilerini Yahudi kimliğinin savunucusu olarak gören Harediler, siyasi ve sosyal alanlarda faal olmakla birlikte, toplumun diğer tabakalarından kendilerini izole etmişlerdir. 19.yy'dan beri siyonistler ile çatışma halinde olan bu radikal Yahudi güruhuna İsrail'de bulunan alt grupların hemen hepsi Haredi cemaatine karşı ciddi eleştiriler yöneltmektedir.

İlginç görüntüleriyle olabildiğince kendilerine ait mahallelerde yaşayan, başka toplumların inançlarına karışmayan ve mümkün olan en üst seviyede karşılıklı anlayış ve hoşgörü prensiplere bağlı kalarak yaşamaya çalışmalarına rağmen Harediler, pek çok İsrailliye göre çok büyük bir iç tehdittir.
Laik ve muhafazakârlara göre çok daha hızlı bir nüfus artışına sahip olan Harediler, gerek kendilerini toplumdan izole etmeleri, gerekse de diğer Yahudiler tarafından önyargıyla yaklaşıldığından dolayı daha da içlerine kapanmakta ve bunun neticesinde de geleneksel olarak takındıkları barışçıl tavrın aksine, Beit Shemesh olaylarında açıkça ortaya çıktığı gibi saldırganlaşmaktadırlar.

Haredi Yahudiler orduda askerlik yapmamakta ve özellikle erkekleri hiçbir işte çalışmamaktadır. Haredi erkekleri çalışmayarak, sadece sahip oldukları çocuklara yapılan devlet yardımlarıyla geçiniyor. Yaklaşık %60 oranında Haredi erkeği çalışmıyor ve bunun da ötesinde, bir işe başvurduklarında, toplumdaki ön yargılardan dolayı Harediler daima işe alınacak son adaylarlardır. Hemen hemen tüm işverenler Haredilerin kesinlikle tembel ve beceriksiz olduklarına inanmaktadırlar.

Haredilerin tembel ve beceriksiz olmaları elbette son derece çirkin bir önyargı olmakla beraber, okullarda aldıkları eğitimin yetersiz olduğu da mutlak bir gerçek; Haredi okullarında Matematik, İngilizce, Bilim ve Teknoloji ile ilgili dersler ya tamamen kaldırılmış, ya da son derece kısıtlıdır. Okullarda verilen dini derslerin ağırlığının sebebi, bireyleri gereksiz hırs ve ihtiyaçlardan kurtararak, günümüz materyalist dünyasına karşı ruhani bir güçle kendilerini savunmayı öğretmekle açıklanmaktadır.

BEIT SHEMESH'TE NELER OLMUŞTU?

İsrail'de sık sık laik ve radikal Yahudilerin karşı karşıya geldikleri bir şehir Beit Shemesh. Haredi Yahudilerden oluşan bir grup oradaki laik bir kadına mütevazı giyim kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle taşlı saldırıda bulundu. Saldırı sırasında laik kadının imdadına etrafta bulunan dindar kadınların koşmasına rağmen, bölgeden uzaklaşmak isterken yine bir taşlı saldırıya maruz kaldı. Beit Shemesh, kadın hakları savunucularının sık sık protesto ettiği uygulamalara da sahne olan bir şehir. Geçtiğimiz ay yerel bir süpermarket bayanların nasıl giyinmesi gerektiğine dair tabelalar asmıştı.

Ve işte böyle bir ortamda "hadarat nashim" (kamusal alandan kadının dışlanması) İsraillilerin hararetle tartıştıkları bir konu olarak gündemin ilk sırasına oturuyor. Harediler kendi toplulukları içinde haremlik-selamlık olarak yaşasalar da bunu toplumun geneline yayma çabaları da vardır.

FİLİSTİN'E DESTEK MESAJLARI VERİYORLAR

Kısacası, Yahudilerin oldukça muhafazakar bir formu olan Harediler İsrail'de siyonizm karşıtı sol görüşler tarafından nispeten daha çok sevilirler. İsrail bağımsızlık gününde Yahudilerin çoğu bayram yaparken, Harediler ellerinde Filistin bayraklarıyla Filistin'e destek protestoları düzenlerler.

"İSRAİL HEM BİZE HEM FİLİSTİNLİLERE ZULMEDİYOR"

Ultra Ortodoks (Haredi) Yahudisi Ben Tziyon Margilit, İsrail'in hem dindar Yahudilere hem de Filistinlilere zulmettiğini söyleyerek "Yahudilerin en güzel günlerini Osmanlı döneminde yaşadığını" belirtti.

Harediler, Türkiye'nin Filistin'e geri dönmesi ve kendilerine yardım etmesi çağrısında bulundu.

İsrail'in güneyindeki Askalan (Aşkelon) Sulh Ceza Mahkemesi'nin pazartesi günü hayatını kaybeden bir buçuk aylık çocuğa otopsi yapılmasına karar vermesi, ülkenin yüzde 11,1'ini oluşturan Ultra-Ortodoks (Haredi) Yahudilerin öfkesine neden oldu.

Dini gerekçelerle otopsi kararına karşı çıkan Haredi Yahudilerine dün Kudüs'te polis TOMA'larla sert şekilde müdahale etti. Müdahale esnasında tazyikli suyla ıslanan Haredi Yahudisi Ben Tziyon Margilit, İsrail'in kendilerine zorunlu askerlik hizmetini de dayattığına dikkati çekerek, "Bunun yanı sıra dindarlara askerlik hizmetini dayatıyorlar. Ancak bizim seküler İsrail devletiyle hiçbir alakamız yok." ifadelerini kullandı.

İsrail'in seküler Siyonist bir yapıya sahip olduğuna işaret eden Margilit, "Biz sadece Yahudice bir hayat yaşamak istiyoruz. Ancak onlar Şabat'ı (kutsal cumartesi) ihlal ediyorlar, dini vazifeleri yerine getirmiyorlar ve Tevrat'a bağlı değiller." şeklinde konuştu.

Margilit, İsrail'in kendilerine sıkıntı çıkardığını ve krizlere neden olduğunu belirterek, "Allah bize bu toprakları, Tevrat'a bağlı olmamız ve dini yaşamamız için verdi." dedi.

EN GÜZEL GÜNLERİMİZİ OSMANLI DÖNEMİNDE YAŞADIK

İsrail'in hem dindar Yahudilere hem de Filistinlilere "zulmettiğini" vurgulayan Margilit, atalarının kendilerine "Osmanlı Devleti'nin Filistin topraklarındaki egemenliği döneminin Yahudiler için en güzel günler olduğunu" aktardığını belirtti.

Margilit, Türkiye'nin yeniden bu topraklarda egemen olmasını istediğini belirterek, "İsrail hem bize hem Filistinlilere zulmediyor. Türkiye'nin buraya gelmesini istiyoruz. Biz Türkiye'nin, İsrail kurulmadan önce egemen olduğu gibi yeniden buraya egemen olmasını istiyoruz. Çünkü bu bizim için en iyisidir. İsrail devleti seküler, laik bir devlet olmak istiyor, Tevrat'a bağlı, dini vecibeleri yerine getiren Yahudi bir devlet olmak istemiyor." şeklinde konuştu.

Bu sırada Margilit ile röportaj yapan muhabirinin Türkiye'den olduğunu öğrenen çevredeki bazı Haredi Yahudileri de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a sevgi gösterilerinde bulunarak, "Erdoğan, Erdoğan" şeklinde slogan attı.

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN