Bir nokta yüzünden ölen Şanizade

Tarih o kadar farklı bir kitap ki bazı hikâyeler durduk yere tepkisiz kalmamıza bile sebep oluyor. İşte Şanizade Ataullah Efendi’nin başına gelenler de tam olarak böyle… Şanizade Atâullah Efendi'nin başına ne geldi?

🔸 Tarih o kadar farklı bir kitap ki bazı hikâyeler durduk yere tepkisiz kalmamıza bile sebep oluyorİşte Şanizade Ataullah Efendi'nin başına gelenler de tam olarak böyle…

🔸 Modern tıbbı Osmanlı'ya dahil eden hekimlerden, önemli bir şair ve hafızası güçlü bir tarihçi olan Şânîzâde Mehmed Atâullah, 1785 yılında müderris olarak ders vermeye başladığında daha çok gençti.

🔸 Dedesi bir tarakçı olan Mehmed Atâullah, tarakçılığın farsça karşılığı olan "Şânîzâde" ile anıldı. İleri derecede Arapça, Rumca, İtalyanca, Farsça ve Fransızca bilen Şânîzâde Mehmed Atâullah Efendi, döneminin en çok göze çarpan simalarındandı.

🔸 Avrupa'da modern tıbba dair yayınlanan metinleri tercüme ederek Türkçe'ye kazandıran Şânîzâde Mehmed Atâullah Efendi sayesinde Osmanlı hekimleri modern tıbbı takip edebildiler.

🔸 Şöhret basamaklarını hızla çıkan Şânîzâde Mehmed Atâullah, kendisini çekemeyenler tarafından sıklıkla eleştirildi ve bir süre sonra gözden düşerek Tire'ye sürgün edildi.

🔸 Belki de son hezarfenlerden olan Şânîzâde Mehmed Atâullah, sürgünde bulunduğu sırada Tire halkına büyük hizmetlerde bulundu ve halkın sevgisini kazandı.

🔸 Şânîzâde kısa sürede etrafında geniş bir ilim halkası kurdu. Onun için önemli olan İstanbul'da olmaktan ziyade ilim meclisinde olmaktı. Rivayete göre Sultan II. Mahmud, Şânîzâde Mehmed Atâullah Efendi gibi âlim ve fazıl bir zatın daha fazla sürgünde kalmasını istemedi. Bunun için onun serbest olduğuna dair bir ferman yazdırarak ilim şehri haline gelmiş olan Tire'ye gönderdi.

🔸 Fermanı getiren çavuş metinde bulunan itlakına (serbestliğine) kelimesini itlafına (öldürülmesine) olarak okuyunca fenalaşan Şânîzâde Mehmed Atâullah Efendi olduğu yere yığıldı ve kısa süre sonra vefat etti.

🔸 Çavuş "kaf" harfini "fe" olarak bir nokta eksik olarak okumuştu. Bir nokta beş dil bilen, şair, hekim ve tarihçi bir ismin vefatına sebep olmuştu. 1826 senesinde vefat eden Şânîzâde'nin mezarı 90 yıl sonra kayboldu. Tesadüfen bulunan mezar taşı günümüzde Tire Müzesi'nde sergilenmektedir.

💠💠💠

FİKRİYAT.COM SOSYAL MEDYADA!

Fikriyat'ı aşağıdaki sosyal medya adreslerinden takip edebilirsiniz;

👉 TWITTER

👉 INSTAGRAM

👉 FACEBOOK

👉 YOUTUBE 🔔

👉 Fikriyat.com mobil uygulamasını ise buradan indirebilirsiniz.

Görüş ve önerileriniz için bizlere ulaşabileceğiniz e-posta adresimiz:

fikriyat@fikriyat.com.tr