"Uykunuza saygı duyun ki günlük hayatınız başarılı geçsin"
Araç kullanırken neden uyuruz? Hiç rüya görmeyen biri var mı? Uyku mide ile bağlantılı mı? Gece daha verimli çalışmanın uyku ile bağlantısı var mı? Uyku apnesinden, uykusuzluğa, uyurgezerlikten, güzellik uykusuna kadar sağlıklı uyku adına her detayı Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Zerrin Pelin ile konuştuk.
Önceki Resimler için Tıklayınız
Betül Sav: Hiç rüya görmeyen biri var mıdır?
Prof. Dr. Zerrin Pelin:
Vardır tabii. Bazıları ben hiç rüya görmüyorum, diyorlar. Rüya görmemek, rüyayı hatırlamamak demek. Aslında uykunun içerisinde uykunun dört tane dönemi yani uyku fazı var. Uykuya daldığımız çok yüzeyel bir faz, evre iki dediğimiz bir dönem, derin uyku dediğimiz evre üç adını verdiğimiz bir dönem ev de rüya dönemi. Bu dört dönem 90 ile 120 dakika arasında kendi içinde dönüyor. Yani gecede 5 ya da 6 kez bu dönemlerden geçiyoruz. Gecenin ilk kısmında derin uyku dediğimiz uyku dönemi yani vücudu dinlendiren, hücre yenilenmesinin olduğu dönem daha ön plandadır. Sabaha karşı olan dönemlerde de rüya uykusu daha uzundur. Eğer rüya bölünmüyorsa, rüya uykunuzdan uyanmıyorsanız; rüyanızı hatırlamazsınız. O zaman da dersiniz ki; ben hiç rüya görmüyorum ama aslında herkes rüya görür. Sadece uyanınca rüyanızı hatırlarsınız. Sabah uyandığınız zamanki rüyayı hatırlayabilirsiniz ama gece çok sık rüya görüyorum, sürekli rüya içerisindeyim, diyorsanız uykularınız kaliteli değildir.
Betül Sav: Spor ve uyku arasında bağlantı var mı?
Prof. Dr. Zerrin Pelin:
Spor herkes için gereklidir. Herkesin günlük hayatında bir açık havaya çıkıp, 20 dakika veya bir yarım saat kadar kalp hızını yükseltmesi gerekiyor. Hatta son zamanlarda iyi, sağlıklı uyuyabilmek için sırtınızda biraz terleme olması gerekiyor, diyorlar. Sizi terletecek kadar bir spor yaparsanız gece uykunuzun kaliteli olması için bir adım atmış olursunuz. Kalp hızını biraz yükseltecek, sizi hafif terletecek bir spor. Tabii bunun çok geç saatlerde olmaması gerekiyor. Gündüz saatlerinde gün içerisinde yatmak uyku için daha faydalıdır. Gece ağır spor yapmak, akşam saatlerinde çok yoğun ayrobik egzersizleri yapmak ya da vücudu çok yoracak kadar egzersiz yapmak uyku için iyi değildir. Çünkü uyku, sakinlik gerektiren bir süreçtir. Eğer siz akşam 10'da spor salonundan kan ter içerisinde inanılmaz yorgun bir şekilde çıkarsanız hormonlarınızın ve vücudunuzun sakinleşmesi bir vakit alacaktır. Dolayısıyla akşam saatlerinde çok spor önermiyorum. Akşam 6-7 gibi en geç sporu bitirmek gerekiyor. Her gün bir 20 dakika, yarım saat, en azından azıcık terlemek kişinin uykusu için de oldukça faydalıdır.
Betül Sav: Vücuttaki mineral eksikliğin uykusuzluğa etkisi nasıldır?
Prof. Dr. Zerrin Pelin:
Birtakım eksiklikler gerçekten uykusuzluğu oluşturabiliyor; örneğin demir eksikliği gibi. Demir eksikliğinde uyanıklık merkezi çok aktif durumda oluyor. Bazı hastalarda sadece demiri düzeltmek bile uykusuzluğu çözebiliyor. O yüzden hastayı iyi irdelemek, hikayeyi iyi sorgulamak, sebepleri iyi ortaya koyabilmek uykusuzluğu gerçekten çözmenize yardımcı oluyor. Bazen de kişileri uyuyabileceğine inandırmak da uykusuzluğu çözebiliyor.
Betül Sav: Bir uykunun kaliteli olması için 5 öneri verir misiniz?
Prof. Dr. Zerrin Pelin:
Aynı saatte kalkın, gündüz mutlaka bir açık havada yürüyüş yapın, akşam gece yatmadan 4 saat önce yemek yemeyi kesin. Akşam 5'ten sonra çay, kahve, kola, çikolata tüketmeyin ve bir uyuma rutininiz olsun. Uykudan önce yapmanız gereken işleriniz olsun. O süreyi sadece o işlere ayırın ve beyin onu uyku ritüeli olarak tanısın.
Uyku herkes için çok kıymetli bir süreç. Kimse uykudan kaçarak ya da uykudan kaçırarak hayatını sürdürmesin. Çünkü bu kişilerin hayatlarına olumlu değil olumsuz olarak yansıyan bir şey. Ne kadar uykuya ihtiyacınız varsa o kadar uyumaya gayret edin. Bu süreyi uykuya ayırın. Uykunuza saygı duyun ki günlük hayatınız başarılı, performanslı ve güzel geçsin.
Editör: Betül Sav
