Arama
10 kavram ile tüketim kültürü
Sanayi Devrimi ile başlayan endüstrileşme, dünya kültüründe pek çok alışkanlığı baştan sona değiştirdi. Alışkanlıklarımız, çalışma biçimlerimiz, yeme içme kültürümüz, 'kültür endüstrisinin belirlediği çerçevenin dışına çıkamıyor. "İhtiyaç" olarak sunulan pek çok ürünün temelinde ise popüler kültürün ürettiklerini tükettirme ve arz oluşturma anlayışı bulunuyor.
📌 Kitle kültürü, popüler kültürün endüstrileşmiş halidir. Kültür Endüstrisi tarafından üretilen ve tüketimi yönlendirilen popüler kültüre, kitle kültürü denilir.
*
◾ Kitle kültürü, kapitalizmin hem mal hem de imajlar satışını yapan, pazarın değişim ve ihtiyacına göre biçimlenen ve değişen, önceden belirlenmiş formlarda tüketime sunulan bir kültürdür. Bu sayede kapitalizm hem kitleleri ücretli bir köle haline getirir, hem de o kitleler için üretim yaparak tüketimi körükler, pazarı canlı tutar ve bilinçleri yönlendirir.
◾ Popüler kültür, kitle kültürü pazarında en hızlı değişen en popüler ürünleri ve tüketimleri anlatır.
📌 Kapitalizmin ve popüler kültürün hayatımızda ortaya çıkardığı en ciddi problemlerden biri de tek tipleşme sorunudur.
*
◾ Dünyadaki coğrafya farklılıkları, binlerce farklı dil ve kültür, her bölgenin kendine özgü yaşam tarz ve standartları, kitle endüstrisi ile ortadan kaldırılıyor ve küreselleşmenin de etkisiyle tek tipleşme ortaya çıkıyor.
◾ Popüler kültürün sunduğu yeme içme, giyim kuşam ve yaşam tarzları giderek bireyler üzerinde daha fazla tahakküm kuruyor. Özellikle sosyal medyanın hayatımızda her geçen gün etkisini arttırması, popüler kültür ürünlerinin tüketilmesini tetiklemesi, tek tipleştirmeyi arttıran etkenlerin başında geliyor.
📌 Genellikle giyim kuşamla eş anlamlı görünse de moda, insana dair her alanı kapsayan; belirli bir zaman ve durum için tüketici tarafından uyarlanmış geçici fenomenlerdir.
*
◾ Moda, bir topluluk kimliğine vurgu yapar, belirli bir zamanda ortaya çıkar ve sonra değişir. Doğrudan bir ürün olmayan moda, ürünlerin tüketicide arz oluşturması, tüketimin arttırılması gibi sebeplerle popüler kültürün dayattığı bir olgudur.
◾ Moda, modern dünyada kişiler üzerinde bir "imaj" baskısı yapar ve bireyleri belirli bir güzellik anlayışının içine hapseder. Bu güzellik anlayışı da modanın tanımında olduğu gibi "belirli bir zamanı" kapsar.
◾ Güzellik dayatması, bir seçme ve ayrıştırma unsuru, bir ürün, pazarlama aracı, bir kompleks üretim aleti, bir güdüleme mekanizmasıdır. Popüler kültürün tüketimi arttırma amacıyla düzenli olarak değiştirdiği moda ve güzellik anlayışı, kültür endüstrisinin ürünlerini pazarlamanın en pratik yoludur.
📌 Tüm dünyada "alışveriş çılgınlığı" olarak bilinen Kara Cuma, Türkiye'de de son yıllarda adına "Efsane Cuma" denilen kampanyalar ile uygulanıyor.
*
◾ Black Friday olarak bilinen "Kara Cuma", ABD'de vatandaşların bütün yıl sabırsızlıkla beklediği ve indirimli alışverişlerin tüm ülkeye yayıldığı satışlara deniyor. Her yıl kasım ayının dördüncü perşembe günü kutlanan Şükran Gününü takiben gerçekleştiriliyor, müşteriler indirimli ürünlerden satın alabilmek için birbirlerini eziyorlar.
◾ Günümüzde ABD dışında tüm dünyaya yayılan bu kampanyalar, stokları eritmek adına yapılan önemli bir satış etkinliği haline gelerek tüketim kültürünü aşılıyor. Bireylerin ihtiyacı olmasa da sadece indirimde olduğu için ürünleri satın almalarına yol açıyor.