Sultan Abdülhamid’in gerçekleşmeyen tüp geçit projesi
Sultan II. Abdülhamid, yeniliklere açık oluşuyla tanınmış; 33 yıllık hükümdarlığı boyunca Osmanlı topraklarında pek çok yenilik ve çağın ötesinde projeler gerçekleştirmişti. Onun gerçekleştirmeyi planladığı projelerinden biri de "Cisr-i Enbubi" adı verilen, Rumeli ve Anadolu yakasını boğazın altından yapılacak bir tüp geçit ile birbirine bağlama projesiydi. Peki, üzerinde Abdülhamid'in tuğrası bulunan bu proje neden gerçekleştirilemedi?
Önceki Resimler için Tıklayınız
1891 yılında böyle bir projenin düşünülüp teklif haline getirilmesi bir mühendislik, teklifin kabul görerek değerlendirilmeye alınması ise idari bir cesaretti.
Sultan II. Abdülhamid döneminde, S. Prerault'dan 11 yıl sonra Amerikalı Mühendis Frederik E. Storm ve arkadaşlarının "Cisr-i Enbubi fil bahr" isimli projesi, bir başka tüp geçit projesi olarak Sultan'a arz edilmiştir.
Amerikalı Storm'un projesinde, denizin dibine 16 payandayla raptedilecek bir tüp geçidin içinden, ikisi yolcuya biri de eşyalara mahsus, üç vagonlu bir tren işleyecekti. İstasyonların yeri ise teklifte tam saptanmamıştı.
Projede 1890'da inşa edilen Sirkeci Garı'na karşılık Asya Yakası'nda anıtvari bir gar düşünülmüştü. Hükümet, teknik eksiklikler gördüğü bu projeyi uygulanabilirlikten uzak bulmuştu.
Tüp geçit projeleri, Sultan II. Abdülhamid'in büyük bir fedakârlıkla yürüttüğü imar faaliyetlerinin bir devamı olan, fakat tahttan indirilmesiyle yarıda kalan birçok projeden sadece birisidir. Sultan II. Abdülhamid, ortaya koyduğu ufuk ve vizyon sayesinde, kendinden sonra gelen yöneticilere ilham olmuştur.
Denizin altından iki yakayı birbirine bağlama projesi yıllar sonra gerçekleşmiş, İstanbul'da ulaşım kolaylaşmış ve çağını aşan ufkuyla Sultan II. Abdülhamid Han, günümüzde medyunu şükran ile anılmaktadır.
