Arama
Osmanlı'nın son büyük projesi; Hicaz Demiryolu
Sultan II. Abdülhamid'in en büyük hayali ve projesi olan Hicaz Demiryolları, Avrupalılar tarafından başarılması imkânsız fantezi olarak tanımlansa da büyük fedakarlıklarla inşa edildi. Bizzat Sultan İkinci Abdülhamid Han'ın başlattığı bağış kampanyasıyla Hindistan, Rusya, Fas, Afrika, Avrupa, Amerika, Orta Asya ve Balkanlar gibi dünyanın çeşitli yerlerindeki Müslümanlardan gelen yardımlarla inşa edilen Hicaz Demiryolları, İslam dünyasında büyük bir heyecana sebep olmuştu. Sultan II. Abdülhamid'in bizzat önderlik ettiği bir komisyonla, dönemin ekonomik şartlarına rağmen sekiz yıl gibi kısa bir sürede inşa edilerek imkansız görülen bir işe imza atıldı.İşte sizler Osmanlı'nın son büyük projesi hakkında bilmeniz gerekenleri derledik.
Hicaz Demiryolu'nun inşa fikrinin oluşumu 1864'te Alman asıllı Amerikalı bir mühendis olan Dr. Charles F. Zimpel'in Kızıldeniz ile Şam'ı birleştirecek bir demiryolu hattının inşası için Osmanlı Devleti'ne teklifte bulunmasıyla başladı. Ancak bu proje devletin o dönem içinde bulunduğu iktisadi ve siyasi sıkıntıların da etkisiyle tatbike konma şansı bulamadı. Sultan Abdülaziz'in saltanatı sırasında İstanbul'dan Medine'ye kadar uzanacak bir demiryolu yapılması teklifi gündeme gelmişse de dönemin şartlarından dolayı bu düşünceyi de uygulamaya koyma şansı bulunamadı.
Dr. Zimpel'den sonra İstanbul'dan Hicaz'a uzanacak bir demiryolu yapımı konusunda bulunulan öneriler arasında; 1872'de Alman mühendis Wilhelm von Pressel'in " Asya- Osmanlı Demiryolları "teklifi, Hasan Fehmi Paşa'nın, Ahmet İzzet Efendi'nin Layihası, Mehmet Şakir Paşa'nın Görüşü ve Ahmet Muhtar Paşa'nın demiryolu tekliflerini saymak mümkündür.
Abdülhamid'in yıllarca düşlediği bir projesi vardı. Bu proje, İslâm âlemini birbirine bağlayacak olan ve hayalleri zorlayan Hicaz Demiryolu projesiydi. Abdülhamid'in mukaddes toprakları ziyaret etmek isteyen Müslümanları tehlikelerden korumak ve en önemlisi de Hac yolculuğunu kolaylaştırmak için hazırlattığı Hicaz Demiryolu Projesi, bütün devlet erkânı ve ihtisas sahibi insanlar tarafından gerçekleştirilmesi imkânsız bir rüya gibi algılandı.
"Anadolu Demiryolu; mürteci olduğumu, inkılâplara düşman olup, memlekete sokmak istemediğimi söyleyenlere bunun aksini ispat eden en iyi delildir "diyen Sultan Abdülhamid de tüm ülke çapında demiryolu inşaatını sonuna kadar destekledi.
II. Abdülhamid, Hicaz Demiryolu'nun inşası için kesin kararını vermeden önce bir kez de Osmanlı devlet erkânının fikirlerini aldı. Olumsuz cevaplarına rağmen "Cenab-ı Hakk'ın avn ü inayeti ve Resul-i Ekrem (sav) Efendimiz hazretlerinin imdad-ı ruhaniyetine müsteniden Hat- mezkûrun inşası içün" emir verdi.