On beşinci yüzyılda İrlandacaya çevrilmiş El-Kanun fi’t-Tıb
İbni Sina'nın El-Kanun fi't-Tıb eserinin İrlandacaya çevrilmiş antik bir müsveddesi, kendisinden daha sonraki bir dönemde yazılmış başka bir kitaba kaplanmış şekilde bulundu. Eserin parçaları, 15'inci yüzyıla ait bir kitabın içerisinde parşömen kağıdına yazılarak saklanmış. Sizler için 15'inci yüzyılda İrlandacaya çevrilmiş El-Kanun fi't-Tıb'ın ilginç detaylarını derledik.
Önceki Resimler için Tıklayınız
Sayfanın üst köşesinde yer alan başlık Latincede Canon diye geçen Kanun kelimesidir. İbn-i Sina kitapta Allah'a şükreder ve arkadaşlarından birinin tıp hakkında bir kitap yazmasını istediğini açıklar. Metnin geri kalanı İrlandaca olup Latince terminolojiyle doludur. Ansiklopedinin içeriğini anlatan sayfanın yanı sıra, çene, diş, burun ve boğazın anatomisini detaylandıran sayfalar mevcuttur.
El yazmalarının yaygın olduğu dönemlerde yeni metinleri eski el yazmalarının hurdalarını kullanarak ciltlemek yaygın bir pratikti. Ancak böyle değerli bir metnin amaçlarına aykırı olması alışılmadık bir durum. "Bu tür el yazmaları sahipleri için çok değerli olurdu." diyen Nic Dhonnchadha sözlerine, "Buna sahip olan kimselerin bundan ayrılması pek mümkün değildi," şeklinde devam etti. İngiltere'nin İrlanda'ya müdahalesi sırasında birçok el yazması imha edildi. Bilim insanları Kanun el yazmasının benzer bir akıbeti yaşadığını düşünüyor.
Ó Macháin bu keşfin Orta Çağ İrlanda'sı ile ilgili olan yanlış anlaşılmaları tersine çevirmesini umuyor. İrlanda'nın o dönemlerden 17. yüzyıla kadar tam olarak şehirleşmediğini vurgulayan Ó Macháin, insanların bu dönemde İrlanda'nın tıp okulları dahil olmak üzere birçok okula ev sahipliği yaptığını bilmediklerini söylüyor.
Bu tıp okullarında öğrenciler İngiltere veya Avrupa'nın yaptığının aksine Latince yerine İrlandaca eğitim alıyorlardı ve böylece yerel bir dilde tıbbı bilgi kaynakları oluşturuyorlardı. Nic Dhonnchadha tarafından devam eden tam çeviriyle birlikte Latince versiyonuyla İrlandaca versiyonu arasındaki önemli farkların ortaya çıkması bekleniyor.
Ó Macháin son olarak konu hakkında şöyle konuştu:
"Bu, öğrenmenin en saf örneği, tüm sınırları, tüm kültürleri ve dinleri aşarak başka şeylerin bizi böldüğü şekilde birleştiriyor. Bu benim için çok önemli, çünkü öğrenmenin sınırsız olduğunu ve bunu insanların anlamasını sağlamak için önemli bir fırsat olduğunu düşünüyorum."
(Derlenmiştir.)