Hasankeyf’te taşınan 7 tarihi eser

Hasankeyf'in en önemli yapıları arasında bulunan caminin bezeme ve planı ayrı bir değer taşır. Bu yapının gerçekte bir anıt mezar olarak yapıldığı, daha sonra, bugünkü şekle dönüştürüldüğü tahmin edilir.

Zeynel Bey Külliyesi'nin bir birimi olan Artuklu Hamamı da 256 tekerlekli "SPMT" aracıyla gerçekleştirilen yaklaşık 3 kilometre uzaklıktaki Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı'ndaki yeni yerine ulaştırıldı. Kitabesi veya vakfiye kaydı bulunmayan yapı, bin 500 ton ağırlığındadır.

"Osmanlı Hamamı" veya "Mescidi" olarak bilinen kalıntının altında 2005-2006 dönemlerinde yapılan kazılarla klasik planda tasarlanmış bir Artuklu hamamı ortaya çıkarıldı. Yapının orijinalinde düzgün kesme taş malzeme kullanıldı. Yapının yalnızca Osmanlı Dönemi'nde yenilenmiş olan kare planlı, kubbeli soyunmalık bölümü ayakta kalabildi.

Hasankeyf Kalesi, Dicle Nehri kenarından ortalama 135 metre yükseklikte yekpare kaya kütlesi üzerine kurulmuştur. Doğal yapısına uygun surları ve görkemli kapılarıyla "Yukarı Şehir" olarak da adlandırılan İç Kale, stratejik önemi nedeniyle MS IV. yüzyılda Roma İmparatorluğu'nca askeri üs olarak kullanılmış olup 1970'li yıllara kadar da yerleşim alanı olarak kullanılmaya devam etmiştir.

Kalenin dikkat çeken bir özelliği de buraya gerek Eyyubiler gerekse Artuklular döneminde kaynak suyu çıkarılmış olmasıdır. Kaleden daha yüksek mevkilerde yer alan membalardan zaman zaman yerlere toprak künkler yerleştirilerek; zaman zaman da kayalar oyularak, kaleye su ulaştırılmıştır.